Każdy z nas wie, że częste stosowanie leków - jako środków czysto chemicznych ma swoje konsekwencje w postaci objawów ubocznych. Dotyczą one głównie przewodu pokarmowego, boli nas wątroba, żołądek, mamy zaparcia lub wzdęcia. Nie odczuwalne zbyt boleśnie, ale obecne są też zmiany w nerkach, układzie krwiotwórczym czy nerwowym. Częstym objawem ubocznym stosowania leków jest chociażby ból głowy, wysypka czy ogólne złe samopoczucie.

Jesteśmy ostatnio zachęcani (jak niezobowiązani) do zapoznania się z ulotką informacyjną dołączoną do każdego leku, zanim ten lek zażyjemy. Niekiedy lista działań ubocznych jest długa i niepokojąca... No ale jednak leczyć się trzeba. Co więc nam pozostaje?

Może zaczniemy czerpać ze źródeł natury - sięgając po zioła, lub zdecydujemy się na homeopatię - nowy pomysł na leczenie...

Czy homeopatia to nowy pomysł na leczenie jest kwestią dyskusji. Natomiast to że zioła pomagały człowiekowi od bardzo dawna nie ulega wątpliwości.

Historia ziołolecznictwa jest tak długa jak historia cywilizacji. Zioła stosowali już Egipcjanie o czym dowiadujemy się z papirusów i malowideł na ścianach grobowców i świątyń. Stosowany był wówczas czosnek, mięta, rumianek babka i piołun oraz aloes i anyż. 2000 lat p.n.e. W Indiach stosowano kminek, pieprz, goździki i imbir. Duży wkład w ziołolecznictwo mają Chińczycy. Rozwinęli oni całą filozofię łączącą stosowanie ziół, akupunkturę i religię.

Hipokrates opisał 300 leków z czego 200 było pochodzenia roślinnego. Wielkim znawcą ziół był Galen - nadworny lekarz cesarzy rzymskich. To właśnie Galen stworzył nowe postacie leków roślinnych: napar, odwar, nalewka i mazidła - dziś te postaci ziół nazywane są galenowymi.

Za twórcę nowej idei w ziołolecznictwie uznany został Paracelsus (około 1493 rok), izolował z roślin substancje lecznicze czyli aktywne farmakodynamicznie związki.

W wieku XIX zainteresowanie ziołami było ogromne, przełomem było wyizolowanie z opium morfiny przez Serturner`a. Leczenie ziołami miało wielu zwolenników wśród ludzi jak i lekarzy...do czasu ery antybiotykoterapii.

Co to znaczy ziołowy środek leczniczy?

Za roślinę leczniczą uważa się każdą roślinę, którą w dowolnej postaci i niezależnie od sposobu używa człowiek lub zwierzę (!). Roślina ta wywiera określone działanie farmakologiczne i przynosi skutek, choćby nawet rozłożony w czasie.

Dowolną część rośliny użytą w celach leczniczych nazywamy surowcem roślinnym.

Surowiec roślinny lub suche bądź płynne wyciągi z surowca roślinnego albo też izolowane z roślin czyste związki chemiczne to lek roślinny.

Leki roślinne mają różne formy farmaceutyczne. Można je stosować zewnętrznie - maści, emulsje, kremy, okłady, mazidła, balsamy. Są też środki to stosowania wewnętrznego - wyciągi płynne, suche, granulaty ziołowe, syropy.

Ziołolecznictwo zwane również fitoterapią stało się popularną metodą leczenia. Od XIX wieku, kiedy to zaczęto izolować czyste związki chemiczne z roślin, zaobserwowano i potwierdzono w wielu badaniach korzystny wpływ ziół na proces leczenia wielu chorób. Ziołolecznictwo jest dziś traktowane jako pełno wartościowa kuracja lecznicza, wspomagająca klasyczny tj. farmakologiczny proces leczenia.

Warto jednak podkreślić, iż leczenie ziołami jest procesem długotrwałym. Zioła działają powoli. Nie są to środki zaradcze jak na przykład tabletka na ból głowy. Aby odczuć wyraźną poprawę zdrowia należy kontynuować leczenie przez dłuższy czas, stosować zalecane rozcieńczenia i dawki. Poprawa zdrowia nie nastąpi jednak tak szybko jak po stosowaniu tabletek. Jest to niewątpliwie minus tej metody leczenia, szczególnie gdy człowiek chory prawie zawsze chce wyzdrowieć już, natychmiast...

Jednak zioła mają coś co jest ich niewątpliwą zaletą - zioła mają prawie żadne prawdopodobieństwo wystąpienia objawów ubocznych !

Tak, jest to niewątpliwie zaleta stosowaniu ziół. Ale nie należy podchodzić do tego bezkrytycznie. Zioła są dostępne w aptekach czy sklepach zielarskich bez recepty. Są więc dostępne dla każdego, możemy je kupić bez konsultacji z lekarzem. O sposobie ich przyjmowania dowiemy się z ulotki, książek a najczęściej od innych chorych osób. Nie ma więc żadnej fachowej kontroli nad ich użyciem i tu jest główne niebezpieczeństwo ich stosowania. Po upływie określonego czasu nawet poczciwe zioła dadzą objawy uboczne (patrz tekst niżej). Drugim niebezpieczeństwem związanym ze stosowaniem tylko i wyłącznie ziół w nękającej nas chorobie jest odwlekanie wizyty u lekarza. Uporczywe biegunki, na które można stosować zioła mogą mieć przyczynę wymagającą na przykład interwencji chirurga, tak więc czas działa tu na naszą niekorzyść. Późne zgłoszenie się do specjalisty spowoduje poważne konsekwencje. Zioła nie wystarczą, leczenie środkami naturalnymi powinno być zawsze dopełnieniem tradycyjnej metody leczenia - to jest pod kontrolą lekarza i przyjmowaniem farmakologicznych środków leczniczych. Jeżeli tak będziemy rozumieć ziołolecznictwo to wówczas rzeczywiście zioła są bezpiecznym środkiem leczniczym jak najbardziej pożądanym. Wówczas też nie dadzą objawów ubocznych.

Medycyna naturalna - ziołolecznictwo - stosuje leki roślinne w postaci:

  • leków podstawowych
  • leków pomocniczych
  • leków uzupełniających
  • leków działających synergistycznie
  • leków przemiennych
  • leków ochronnych

Czynne substancje lecznicze znajdują się w różnych częściach rośliny stąd stosujemy:

Warto wspomnieć również o sposobie kupowania, zbierania i przechowywania ziół.

Nie należy kupować ziół z nieznanego pochodzenia, od przygodnych osób. Należy przyjąć zasadę iż kupuję zioła tylko w aptekach czy sklepach zielarskich. Tylko wtedy zagwarantujemy sobie przyjmowanie preparatów sprawdzonych pod wieloma względami. Bowiem zanim zioła trafia do aptek czy sklepów przechodzą tak zwaną rejestrację. Zioła są badane pod kątem zawartości substancji czynnych ,obecności metali ciężkich, zanieczyszczeń bakteryjnych.

Zbierając samodzielnie zioła na własny użytek ściśle przestrzegamy pory zbioru danej rośliny.

  • Liście - zbieramy dobrze rozwinięte, duże, czyste to jest bez zanieczyszczeń i pasożytów. Ważne aby zebrać je tuż przed kwitnięciem danej rośliny, wówczas liście zawierają najwięcej czynnych substancji leczniczych.
  • ziele - należy zebrać w okresie pełnego kwitnienia rośliny. Ścinamy pędy o długości 15-30 cm razem z kwiatami. Łodygi zdrewniałe są nie użyteczne.
  • owoce - na początku okresu dojrzewania zawierają najwięcej substancji czynnych. Powinny być jędrne, nie robaczywe, w pełni dojrzałe
  • nasiona - nasiona pozyskujemy z owoców, w dojrzałym owocu znajdziemy dojrzałe nasiona
  • kora - najlepszych surowcem będzie kora z pędów 2-3 letnich, zebrana wczesną wiosną lub późną jesienią. Nie należy ścinać kory z drzew rosnących, jedynie ze ściętych
  • korzenie i kłącza - wykopujemy wczesną wiosną lub późną jesienią.

Jak konserwować i przechowywać zioła ?

  • podstawowym sposobem konserwacji ziół jest ich suszenie w miejscach zaciemnionych, suchych, przewiewnych. Suszenie w suszarni powinno odbywać się w temperaturze nie większej niż 600C, w przypadku stosowania wyższej temperatury utracimy z surowców roślinnych lotne olejki eteryczne, lub uszkodzimy białka i inne czynne związki lecznicze.
  • podczas zbierania ziół nie należy ich ugniatać, wyrywać, pakować do plastikowych worków, do tego celu najlepiej użyć wiklinowe kosze lub kartony
  • wysuszone zioła powinno przechowywać się w szczelnie zamkniętych opakowaniach (głównie papierowych), chronić przede wszystkim przed światłem i wilgocią. Zioła należy przechowywać nie dłużej niż dwa lata.

W jakiej postaci możemy stosować zioła ?

  • napary - w takiej postaci najczęściej stosujemy różne zioła. Po prostu zalewamy wrzątkiem 1 lub dwie łyżeczki suszonych ziół, nakrywamy naczynie i czekamy kilkanaście minut. Przez ten czas substancje czynne są uwalniane z rośliny. Tak przygotowany napar można używać w ciągu dnia kilkakrotnie, należy pamiętać, że napar można lekko podgrzać, nie wolno go zagotować. Napar powinno zużyć się w tym samym dniu.
  • odwary - uzyskujemy napój ziołowy poprzez zalanie wrzątkiem kilku łyżeczek suchych ziół i gotujemy 3-5 minuty. Tu gotowanie, które jest nie wskazane w przypadku naparów, powoduje uwolnienie trudno rozpuszczalnych w wodzie substancji czynnych, tak więc pewne zioła można gotować. Za upływie 3-5 minut odwar odstawiamy pod przykryciem do ostudzenia a następnie odcedzamy. Odwar należy zużyć w dniu, w którym został przygotowany.
  • maceraty - to wodne wyciągi na zimno. Uzyskuje się je poprzez zalanie zimną wodą suchych ziół i odstawienie na kilka godzin w temperaturze pokojowej. Odcedzone należy zużyć tego samego dnia. Maceraty są bardzo nietrwałe
  • nalewki - do ich przygotowania należy użyć 70% alkoholu. Zalewamy nim suszone zioła i odstawiamy na kilka dni. Nalewki używamy w małych ilościach (krople lub małe kieliszki). Nalewki można stosować również zewnętrznie na przykład do nacierać - wówczas należy rozcieńczyć je wodą
  • syropy - do suche lub świeże zioła przygotowane z roztworem cukru. Zioła dodajemy do cukru i gotujemy do momentu zgęstnienia
  • soki - wyciskane soki roślinne ze świeżych ziół. Można dodać do nich miód, cukier lub alkohol

Najważniejsze substancje czynne występujące w roślinach

  • alkaloidy - występują w nasionach i zbiorniczkach wydzielniczych roślin. Nadają im gorzki smak. Najbardziej znane to: kodeina - mak, kofeina - ziarna, teina - herbata
  • aminy biogenne - najwięcej jest ich w pokrzywie, rumianku i tataraku. Mają silne działanie biologiczne są substancjami wyjściowymi do powstanie hormonów czy koenzymów
  • antrazwiązki - wykazują głównie działanie przeczyszczające
  • azuleny - występują głównie w pokrzywie, piołunie, rumianku i krwawniku. Ich działanie to przede wszystkim przeciwuczuleniowe i przeciwzapalne
  • fenole - to silne związki przeciwbakteryjne. Występują w korze dębu, cykorii, czarnym bzie
  • flawonoidy: flawony, antocyjany - występują prawie w każdej roślinie, szczególnie dużo jest ich w warzywach, mają szerokie zastosowanie od przeciwzapalnego do ułatwiającego trawienie
  • garbniki - najbardziej znany to kora dębu. Wykazują silnie działanie bakteriobójcze
  • glikozydy - to znane nam glikozydy nasercowe i ich działanie poprawiające pracę serca. Należy pamiętać, że przedawkowanie glikozydów (spożywanie dużo ziół zawierających te związki doprowadza do zatrucia)
  • gorczyce - ich gorzki smak pobudza wydzielanie soku żołądkowego, stąd wzmagają apetyt, ułatwiają trawienie. Jest ich dużo w krwawniku, dziurawcu, piołunie
  • karotenoidy - to przeważnie barwne - żółte lub czerwone substancje. Występują w marchwi, pomidorach. Należy do nich prowitamina A (inaczej B-karoten)
  • kumaryny - ich działanie to głównie rozkurczowe i przeciwzapalne. Posiadają właściwości uczulania ludzi na promieniowanie ultrafioletowe, jest to wykorzystywane w leczeniu bielactwa czy łuszczycy ale też i powoduje oparzenia słoneczne
  • kwasy organiczne - jest ich najwięcej w liściach, łodygach i owocach. Są ważnym czynnikiem regulującym przemianę materii
  • olejki eteryczne - jeden olejek to przeważnie mieszanina wielu elementów. Są głównie stosowane do nacierań, inhalacji. Mają wiele zastosowań od relaksacji do leczenia przeziębień, bóli, zaburzeń pokarmowych
  • pektyny - bogate w pektyny są pomarańcze, cytryny, jabłka, maliny czy poziomki. Są wykorzystywane do leczenia otyłości - chłoną wodę w organizmie, dając uczucie sytości
  • saponiny - to związki, które w połączeniu z wodą pienią się. Ułatwiają trawienie. Występują głównie w mydlnicy lekarskiej
  • śluzy - mają działanie osłaniające na przewód pokarmowy, układ oddechowy
  • sole mineralne czyli:
    • wapń
    • fosfor
    • magnez
    • sód
    • potas
    • chlor
    • siarka
    • żelazo
    • miedź
    • mangan
    • cynk
    • selen
    • kobalt
    • krzem
    • fluor
  • oraz witamy

A czym jest homeopatia ?

Jej zasada to similia similibus curantur - podobne leczy się podobny!

Homeopatia wykorzystuje wiele prostych preparatów pochodzących ze świata roślinnego, zwierzęcego i nieorganicznego stosowanych w bardzo dużych rozcieńczeniach.

Jednak homeopatia nie ma nic wspólnego z ziołolecznictwem. Bowiem leczenie ziołami opiera się na podobnej zasadzie jak leczenie farmakologiczne - ziołami leczymy objawowo. Natomiast w homeopatii choroba nie jest najważniejsza ale informacja jaką ze sobą ona niesie. Jeżeli pojawia się katar czy ból żołądka wówczas homeopata skupia się na fakcie iż organizm daje znać, że dzieje się z nim coś niedobrego. Choroba w pojęciu homeopaty to oczyszczanie organizmu ze szkodliwych toksyn. Wobec tego mamy przed sobą zadanie nie tylko zlikwidować objawy (katar czy ból żołądka) ale przywrócić prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Harmonia pracy naszych narządów wewnętrznych jak i całego organizmu przejawia się zdrowiem. Podłożem każdej choroby jest jej zaburzenie.

Co to oznacza więc leczyć podobne podobnym?

W naszym układzie odpornościowym tkwi potencjał do walki z czynnikami chorobotwórczymi. Każdy organizm ma więc możliwość walki z chorobą, homeopata wychodzi z założenia iż nie trzeba podawać wojska do walki z chorobą w postaci lekarstw ale zmusić organizm do obrony własnej, do walki własnym wojskiem.

Jak to wygląda w praktyce ?

Homeopata leczy podobne podobnym czyli człowiekowi choremu na zapalenie migdałków - znana nam wszystkim angina - poda środek wywołujący objawy anginy (jednak nie są to czynniki chorobotwórcze). Środek homeopatyczny generujący objawy anginy aktywuje układ odpornościowy do walki z chorobą.

Czy ma to sens trudno ocenić. Chyba żadna z naturalnych metod leczenia nie ma tylu zwolenników i przeciwników jak właśnie homeopatia. Przeciwnicy argumentują, że leki tego rodzaju mają niejednokrotnie milionowe rozcieńczenie ! Czy wobec tego coś w tym leku ma jakieś działanie ? Zwolennicy natomiast chwalą tą metodę za potrzebę indywidualnego podejścia do pacjenta, do całościowej oceny sytuacji w jakiej zaistniała choroba. Dużą popularnością homeopatia cieszy się wśród pediatrów. Rodzice coraz chętniej wolą podać maluszkowi naturalny środek niż kolejny antybiotyk.

Odmianą homeopatii jest homotoksykologia - czyli połączenie zasad klasycznej homeopatii z wiedzą współczesnej medycyny. Metoda ta zakłada iż do pewnego momentu organizm człowieka broni się sam. To znaczy pod wpływem działania wirusów czy bakterii bądź w wyniku kumulacji w ustroju toksyn dochodzi do choroby. Ale choroba ta traktowana jest jako naturalna obrona organizmu. Choroba czyli obrona to oczyszczanie się ze szkodliwych czynników, poprzez kaszel, kichanie, katar, wymioty, biegunkę, poty. Jednak gdy toksyn, szkodliwych drobnoustrojów jest za dużo organizm nie jest w stanie sam je wyeliminować, wówczas podaje się homeopatyczne środki lecznicze.

Homotoksykologia jest autorską metodą leczenia dr Rockewega, opracowaną w latach pięćdziesiątych w Niemczech.

Zalety stosowania leków homeopatycznych:

  • przede wszystkim leczą chorobę a nie tylko przyczynę
  • wzmacniają i mobilizują naturalne siły naszego organizmu do walki z chorobą
  • nie dają objawów ubocznych, w przeciwieństwie do lekarstw tradycyjnych
  • nie wychodzą w reakcję z innymi lekami, jest to bardzo ważne gdy zażywanie tradycyjnych środków farmakologicznych jest niezbędne a homeopatia jest leczeniem wspomagającym
  • nie można przedawkować leków homeopatycznych
  • może je stosować przed ługi okres czasu
  • są dobrze tolerowane
  • mogą je stosować dzieci i kobiety w ciąży
  • szybko, łagodnie i trwale przywracają zdrowie
  • nie ma przeciwwskazań do stosowania homeopatii

Zdanie przeciwników homeopatii:

  • W Stanach Zjednoczonych lekarz stosujący w procesie leczenia leki homeopatyczne jest pozbawiony praw wykonywania zawodu...
  • bardzo mocny argument przeciwników to: homeopatia to lek, którego nie ma...
  • surowce z których powstają leki homeopatyczne to związki pochodzenia roślinnego lub mineralnego. Te substancje lecznicze, które przeciwnicy koniecznie obejmują w cudzysłów, czyli te "substancje lecznicze" są rozcieńczane kilkusetkrotnie (100-400) czyli rachunek jest prosty: jaka jest szansa, że w naszym leku będzie choć trochę substancji leczniczej? CO leczy w tym leku ?
  • procedura następujących po sobie rozcieńczeń powoduje, że kupowany lek nie zawiera, poza informacją o ilości rozcieńczeń, żadnej mierzalnej dawki związku czynnego farmakologicznie. Nie jesteśmy w stanie ocenić jaka jest ilość działającego środka - to jest też powodem dla którego trudno przeprowadzić rzetelne badania naukowe ich skuteczności
  • tak więc stosujemy lek nie wiedząc nawet ile go tak na prawdę przyjmujemy
  • stwierdzenie, że homeopatia "działa" bo pomogła wielu chorym, tam gdzie zawiodło tradycyjne leczenie jest dużym nadużyciem, wiemy jak silna może być autosugestia...

Niezależnie od jednostki chorobowej jaką będziemy leczyć ziołami - leki roślinne pomogą nam wykazując następujące działanie:

  • uspokajające
  • rozkurczowe
  • nasercowe
  • obniżające ciśnienie krwi
  • przeciwkrwotoczne
  • na naczynia krwionośne
  • pobudzające wydzielanie soku żołądkowego
  • hamujące wydzielanie soku żołądkowego
  • przeciwbiegunkowe
  • przeczyszczające
  • przeciwpasożytnicze
  • żółciopędne i żółciotwórcze
  • moczopędne
  • wykrztuśne
  • przeciwkaszlowe
  • napotne
  • przeciwpotne
  • przeciwcukrzycowe
  • mlekopędne

DZIAŁANIE USPOKAJAJĄCE - SEDATIVUM, ANTINERVINUM

Uspokajające działanie ziół polega na bezpośrednim oddziaływaniu na ośrodkowy układ nerwowy. Wpływają hamująco na przekazywanie i rozprzestrzenianie się impulsów generujących pobudzenie psychiczne co bezpośrednio wpływa na równowagę przepływu sygnału między receptorem a efektorem.

Najważniejszymi związkami tej grupy są:

  • chmielowe kwasy gorczycowe
  • skopolamina
  • alkaloidy rauwolfii i sporyszu
  • olejki eteryczne
  • morfina i jej modyfikacja - opium

Najczęściej stosowany jest korzeń kozłka lekarskiego - zwiera on związki o ogólnej nazwie walopotriatami - wykazują działanie uspokajające. Prawdopodobnie zioło to jest najpopularniejszym na świecie związkiem roślinnym...no tak stres dopadnie człowieka wszędzie

Uspokajające działanie ziół przejawia się również w ich działaniu obwodowym - głównie rozkurczowym. Należy wspomnieć tu o:

  • korzeń arcydzięgla
  • ziele glistnika
  • kwiat głogu
  • owoc kopru włoskiego
  • kwiat lawendy
  • rozmaryn

DZIAŁANIE ROZKURCZOWE - SPASMOLYTICUM

Zioła z tej grupy działają na mięśnie gładkie znosząc napięcie mięśni czego wyrazem jest odczuwalna poprawa samopoczucia. Poszczególne rozkurczowe leki roślinne cechuje wybiórcze działanie i tak mamy zioła o działaniu rozkurczowym stosowane w bólach:

  • przewodu pokarmowego
  • dróg żółciowych
  • dróg moczowych
  • naczyń krwionośnych
  • oskrzeli
  • macicy

Typowymi związkami występującymi w roślinach o działaniu rozkurczowym są: olejki eteryczne, pochodne kumaryny, saponiny, związki gorczycowe, żywice. Oraz te o bardzo silny działaniu: atropina, chelidonina, protopina, glaucyna, boldyna, winkamina, dyktamnina.

PRZEWÓD POKARMOWY

Regulują perystaltykę jelit, ułatwiają trawienie, działają wiatropędnie. Są pomocne w zaparciach - mogą zastąpić środki przeczyszczające.

Skurcze w obrębie przewodu pokarmowego bardzo często są spowodowane nieprawidłowym odżywianiem. Ponadto mogą towarzyszyć różnym chorobom takim jak nadżerki, wrzody, atonii jelit. Powszechną dolegliwością jest kolka - silny ból, wymagający również silnego środka. Pomocne będą zioła zawierające atropinę: liść pokrzyku, bielunia, lulka. Można stosować również pochodne skopolaminy, papaweryny.

Po zioła rozkurczowe warto sięgnąć w przypadku bardzo powszechnej dolegliwości niemowląt - czyli kolki. Bezpiecznym środkiem jest rumianek, anyż, koper włoski, kminek czy u starszych dzieci mięta pieprzowa, arcydzięgiel, lukrecja, tatarak, dziurawiec, kolendra.

Rozkurczowe działanie na przewód pokarmowy wykazuje również lawenda, krwawnik, estragon, cząber, melisa.

DROGI ŻÓŁCIOWE

Zapewniają prawidłowy przepływ żółci z wątroby do dwunastnicy jak i soku trzustkowego z trzustki do dwunastnicy - wpływa to korzystnie na przywrócenie prawidłowego trawienia. Zastoje żółci są bezpośrednią przyczyną powstawania kamieni żółciowych. Wobec tego warto wykorzystać lecznicze właściwości ziół i systematycznie pić napary przeciwdziałając skurczom dróg żółciowych. Pomocne będą: kwiat kocanki piaskowej, i nagietka, dziurawiec, glistnik, piołun, mięta pieprzowa.

DROGI MOCZOWE

Powodują rozkurcz dróg moczowych - przynoszący ulgę poprzez możliwość wydalenia moczu. Do grupy tej zaliczamy: ziele połonicznika, owoc pietruszki, owoc aminka w postaci nalewki.

NACZYNIA KRWIONOŚNE

Rozkurczowe działanie ziół na naczynia krwionośne od żył i tętnic po naczynia krwionośne powoduje usprawnienie przepływu krwi a tym samym dotlenienie serca, mózgu i kończyn

Na wieńcowe naczynia krwionośne działają głównie: kwiat głogu, aminka, owoc pasternaku, marchwi.

Naczynia włosowate w skórze: nasiona gorczycy czarnej, chrzan. Warto spróbować olejków eterycznych stosowanych do kąpieli - sosnowy, lawendowy, wrzosowy, rozmarynowy.

Naczynia mózgowe: barwinek pospolity, ginko biloba

Obwodowe naczynia krwionośne: kasztanowiec, marzanka wonna, kozłek lekarski, nostrzyk

OSKRZELA

Tu działanie opiera się głównie na ułatwieniu odkrztuszenia wydzieliny poprzez spazmolityczny wpływ na nabłonek rzęskowy. Zmniejszają tym samym duszność, łagodzą kaszel, ułatwiają oddychanie.

Najczęściej stosowane zioła rozszerzające naczynia krwionośne to: aminek zwierający papawerynę, oraz efedryna z ziela przęśli. Pomocne są również inhalacje z olejków eterycznych: eukaliptusowy, lawendowy, koprowy, sosnowy, tymiankowy.

MACICA

Po zioła sięgają chętnie kobiety w celu złagodzenia silnych bóli miesiączkowych. Takie właściwości mają: ruta, rumianek, nagietek, pięciornik gęsi, krwawnik oraz korzeń kozłka.

DZIAŁANIE NASERCOWE - CARDIACUM, CARDIOTONICUM

Do tej grupy zaliczamy:

  • glikozydy sterolowe (kardenolidy) - wykazują działanie wzmagające siłę skurczu mięśnia sercowego, obniżają częstotliwość skurczów a wraz z tym pracę serca. Należy wymienić: liście naparstnicy wełnistej, cebulę morską oraz oleandrę, naparstnicę, korzeń ciemiernika, pszonak, jutę kolorową
  • glikozydy kardenolidowe - są to związki o krótkim czasie działania, niekumulujące się w organizmie, są łatwo wydalane z moczem. Związki te znajdują się w konwalii, miłku wiosennym, kwiat głogu, żarnowiec. Preparaty zawierające te związki są stosowane w zaburzeniach pracy serca na tle nerwowym, w okresie menopauzy czy wieku starczego.
  • alkaloidy roślinne: należy tu chinidyna uzyskiwana z kory chinowej, ajmalina z korzenia rauwolfii.

DZIAŁANIE OBNIŻAJĄCE CIŚNIENIE KRWI -

HYPOTONICUM, ANTIHYPERTENSIVUM

Nadciśnienie tętnicze jest schorzeniem wymagającym stałego podawania leków, niekiedy do końca życia. Oczywistym więc jest fakt, pojawiania się objawów ubocznych takich kuracji. Stąd roślinne preparaty lecznicze mogą być bardzo pomocne.

Ziołami stosowanymi w nadciśnieniu są: korzeń rauwolfii, kłącze ciemiężycy, czosnek.

DZIAŁANIE PRZECIWKRWOTOCZNE -

ANTIHAEMORRHAGICUM, HAEMOSTATICUM

Związki roślinne mają zdolność utworzenia trwałych połączeń garbnikowo-białkowych. Powstałe związki powodują zahamowanie wypływu krwi z uszkodzonych naczyń. Można stosować: kłącze pięciornika, wężownika, korę dębu, liść orzecha włoskiego, mącznicy, owoc borówki czarnej. Krwawnik jako źródło witaminy K, oraz rutyna dająca witaminę P.

DZIAŁANIE NA NACZYNIA KRWIONOŚNE - ANGIOTONICUM

Jest to głównie działanie wzmacniające ściany naczyń krwionośnych żylnych jak i włosowatych. Najważniejsza jest tu witamina P, która ma uniemożliwia przenikaniu krwi przez ściany naczyń, dodatkowo wpływa na ich drożność. Witaminę P znajdziemy w: fiołku trójbarwnym, gryce, kwiecie czarnego bzu i korze kasztanowca. Oraz w dzikiej róży, w rucie.

Dowiedziono, że na stan naszych naczyń krwionośnych mają pozytywny wpływ związki zawierające krzemionkę - znajduje się ona w skrzypie, miodunce, rdeście ptasim, perzu. Przy wynaczynieniu powstałej w wyniku kontuzji czy obrzęku stosuje się okłady z arniki, słonecznika, hyzopu lub ogórecznika

Nieprawidłowości w naczyniach krwionośnych to również żylaki kończyn dolnych i odbytu. Jest to przykra i bolesna dolegliwość. Objawy im towarzyszące można łagodzić ziołami: arnika, nagietek, kasztanowiec, rumianek, krwawnik, dziurawiec, nostrzyk, marzanka wonna, kasztanowiec, topola.

DZIAŁANIE POBUDZAJĄCE WYDZIELANIE SOKU ŻOŁĄDKOWEGO -

STOMACHICUM

Działanie ziół z tej grupy opiera się na ich gorzkim smaku. Nawet niewielka ilość preparatu drażni kubki smakowe na języku i poprzez bodźce płynące od odśrodkowego układu nerwowego pobudzany zostaje żołądek do wydzielania soku żołądkowego. Często zioła wzmagające wydzielanie soku żołądkowego określane są mianem szczerogorzkich, zaliczmy do nich: goryczkę, mniszka, oraz te zawierające olejki eteryczne: krwawnik, piołun, lebiodka, macierzanka, tatarak, chmiel, jałowiec, szałwia.

DZIAŁANIE HAMUJĄCE WYDZIELANIE SOKU ŻOŁĄDKOWEGO -

ANTACIDUM

Wśród roślinnych związków leczniczych nie ma substancji bezpośrednio hamujących wydzielanie soku żołądkowego. Istnieją jednak substancje, które chronią śluzówkę żołądka przed szkodliwym działaniem soku żołądkowego. Są to rośliny zawierające tak zwane śluzy, które powlekają ścianę żołądka, zaliczamy tu: len, prawoślaz, babka, porost islandzki. Pomocne będą również, choć nie zawierają śluzów : rumianek, nagietek, melisa, pokrzywa, krwawnik, pięciornik, tatarak.

DZIAŁANIE PRZECIWBIEGUNKOWE - ANTIDIARRHOICUM

Biegunka jest przypadłością dość powszechną pojawiającą się w wyniku błędów żywieniowych (zatrucia pokarmowe) na tle bakteryjnym czy w sytuacjach stresowych. Biegunkę należy leczyć natychmiast aby nie dopuścić do odwodnienia organizmu.

W leczeniu biegunek z wykorzystaniem ziół stosuje się surowce roślinne zawierające: garbniki skondensowane lub mieszane oraz te zawierające minimalną ilość garbników.

Garbniki wykazują działanie przeciwbiegunkowe i przede wszystkim ściągające na błony śluzowe. Hamują rozwój flory bakteryjnej i zatrzymują krwawienia z drobnych naczyń krwionośnych do których bardzo często dochodzi w przebiegu biegunki. Mają też działanie przeciwzapalne. Do związków zawierających duże ilości barwników zaliczamy: pięciornik, szczaw lancetowaty, mącznicę, korę dębu, niedojrzałe owoce orzecha włoskiego.

Natomiast rośliny z małą ilością garbników to: przywrotnik, babka, czarna porzeczka, jeżyny, maliny, pokrzywa, szałwia, poziomka, borówka i bruszwica.

DZIAŁANIE PRZECZYSZCZAJĄCE - PURGATIVUM, LAXATIVUM

Zbyt często na zaparcia stosujemy silnie działające środki przeczyszczające, zioła również mogą okazać się bardzo skuteczne. Możemy zastosować zioła rozkurczowe, żółciopędne czy wiatropędne oraz te zwierające śluz.

Możemy skorzystać z: kruszyny, szakłaku przeczyszczającego, rzewień, senesu.

Najszybciej działają liście sensu do 6-8 godzin od chwili przyjęcia ziół. Kora kruszyny przeczyszczenie wywołuje po 8-10 godzinach. Najdłużej działa stężały sok aloesów, efektu można się spodziewać po 10-14 godzinach.

DZIAŁANIE PRZECIWPASOŻYTNICZE - ANTIPARASITICUM

Kuracja przeciwpasożytnicza obejmuje działanie przeciw:

  • robakom płaskim - tasiemce i przywry. Ich działanie polega na porażaniu mięśni gładkich robaków, powoduje to odczepienie się ich od ścian jelita a następnie śmierć. Powszechnym środkiem są pestki dyni czy arbuza oraz kłącze narecznicy samczej.
  • robakom obłym - glisty ludzkie i owsiki. Stosowane są zioła zawierające substancje szkodliwe dla robaków. Można używać preparatów doustnych lub wlewy doodbytnicze. Do tej grupy zaliczamy: kwiat cytwaru, korzeń omanu, kwiat złocienia dalmatyńskiego, korzeń goryczki, ziele komosy piżmowej, tymianek, piołun i wrotycz, oraz borówkę i czosnek.
  • pasożytom zewnętrznym - wszy, pchły, świerzbowce. Wykorzystywane zioła to: piołun, wrotycz, olejki koprowy, anyżowy, kminkowy, tymiankowy.
  • rzęsistkowi - skuteczne działanie ma nagietek, rumian rzymski, liść orzecha włoskiego.

DZIAŁANIE ŻÓŁCIOTWÓRCZE I ŻÓŁCIOPĘDNE -

CHOLERETICUM ET CHOLEKINETICUM

Stosowane w schorzeniach dróg żółciowych i wątroby zioła przynoszą ulgę znosząc stany skurczowe, bóle, oraz usprawniają wytwarzanie, wydzielanie i przepływ żółci.

Działanie żółciopędne wykazują: kłącze kurkumy, korzeń rzodkwi czarnej, mniszek, glistnik, dymnica, karczoch, ruta, mięta pieprzowa, kocanka.

Działanie żółciopędne: tu należy sięgną po opisane już zioła z grupy działających rozkurczowo na drogi żółciowe oraz: piołun, bylica, dzika róża, rumianek, nagietek i oman.

DZIAŁANIE MOCZOPĘDNE - DIURETICUM

Silnym działaniem moczopędnym cechują się rośliny zawierające przede wszystkim: flawonoidy, olejki eteryczne i kwasy organiczne. Jeżeli roślina zawiera więcej niż jeden z tych związków to wykazuje silne działanie moczopędne, dłużej się utrzymujące. W jakich roślinach możemy znaleźć wymienione związki?

Flawonoidy - liście mącznicy i brzozy, skrzyp, dziurawiec, rdest ptasi, nawłoć, fiołek trójbarwny, bez czarny, bławatek. Flawonoidy powodują rozszerzenie naczyń nerkowych co bezpośrednio ma wpływ na pracę kłębuszków nerkowych - przesącz.

Pochodne kumaryny - ziele połonicznika, marzanki, kora jesionu

Kwasy organiczne - tu należy wspomnieć o dwóch: kwas glikolowy i glicerowy: wykazują działanie moczopędne, znajdziemy je w kłączu perzu, owocni fasoli, znamionach kukurydzy.

Olejki eteryczne: owoc jałowca, pietruszki i kminku, kwiat lawendy, korzeń wilżyny i lubczyka, kłącze tataraku, liść rozmarynu.

Działanie moczopędne wykazują również: konwalia i miłek wiosenny i pokrzywa.

DZIAŁANIE WYKRZTUŚNE - EXPECTORANS

Lecznicze działanie ziół w chorobach dróg oddechowych polega na ułatwieniu odkrztuszania zalegającej wydzieliny z dróg oddechowych i oskrzeli, w męczącym kaszlu. Działanie to jest związane z zawartością w roślinach pewnych związków:

śluzy roślinne - prawoślaz, babka, żywokost, malwa czarna, ślaz, mak

olejki eteryczne - kopytnik, hyzop, macierzanka, tymianek, koper włoski, anyż, pączki sosnowe.

Saponiny: lukrecja, pierwiosnek, senega, pierwiosnek, mydlnica, miodunka.

DZIAŁANIE PRZECIWKASZLOWE - ANTITUSSICUM, ANTIBECHICUM

Substancje o działaniu przeciwkaszlowym występujące w roślinach to głównie:

alkaloidy - najbardziej znana to kodeina, znajdziemy ją w maku i soku mlecznym z maku czyli opium. Kodeina wykazuje silne i skuteczne zahamowanie męczących odruchów kaszlu. Prowadzi jednak do uzależnienia lekowego.

DZIAŁANIE NAPOTNE - DIAPHORETICUM, SUDORIFICUM

Roślinne związki tej grupy pobudzają pracę gruczołów potowych. Najskuteczniejszym ziołem jest malina oraz lipa i bez czarny. Warto sięgnąć również po: korę wierzby, kwiat wiązówki i słonecznika, korzeń łopianu, liść brzozy, owoc dzikiej róży i pączki topolowe.

DZIAŁANIE PRZECIWPOTNE - ANTIHYDROTICUM, ANTISUDORIFICUM

Czasami jednak jest i tak, że musimy działać w odwrotnym kierunku czyli zmniejszyć wydzielanie potu. Wówczas pomocne będą: liście pokrzyku, szałwi, ziele hyzopu.

Jeżeli dokucza na potliwość w danym miejscu naszego ciała np. stóp należy stosować napary lub odwary z ziół: krwawnika, kory dębowej, szczawiu lancetowatego, rdestu ptasiego.

W sytuacji potliwości ogólnej - całego ciała - pomocne będą zioła moczopędne, powodujące przyśpieszenie usuwania z organizmu substancji toksycznych występujących w postaci związków rozpuszczalnych w moczu.

DZIAŁANIE MLEKOPĘDNE - LACTOGOGUM

Po zioła z tej grupy chętnie sięga każda karmiąca matka, bowiem pomagają utrzymać laktację czyli produkcję i wydzielanie mleka. Są to zioła bezpieczne dla dziecka, karmionego mlekiem

matki a należą tu: kminek, koper włoski, anyż oraz mniej już skuteczne: ziele rutawicy i nasienie kozieradki.

TOKSYCZNE DZIAŁANIE ZIÓŁ

Jak już wcześniej wspomniano, stosowanie ziół nie powoduje prawie żadnych działań ubocznych. I tak jest w rzeczywistości. Należy bowiem rozróżnić między związkami występującymi w roślinach, które mają korzystny, leczniczy wpływ na nas organizm a występowanie w roślinach związków po prostu trujących. Rośliny takie należy uznać za niebezpieczne i nie spożywać ich.

Poniżej znajduje się lista takich związków i rośliny w jakich one występują:

  • Olejki eteryczne: powodują odczyny alergiczne i toksyczne. Może dojść do zmian skórnych typu wyprysków - egzemy, zapalno-obrzękowych, świąd, wtórne zakażenie bakteryjne. Wiele osób silnie zareaguje na kontakt z olejkiem sosnowym, jodłowym, tymiankowym, miętowym czy cytrynowym.

Reakcje uczuleniowe mogą też pojawić się w sytuacji nawet dotknięcia świeżych roślin: pierwiosnka, ruty, bylicy, złocienia, sumaka.

  • Antrazwiązki - to związki pochodne antracenu mającego działanie przeczyszczające, oddziałuje na jelito grube. W przypadku zbyt dużych dawek ziół zawierających te związki dochodzi do przekrwienia błony śluzowej jelita i odbytnicy. Może dojść do lokalnych podkrwawień, infekcji i owrzodzeń.
  • Związki antytiaminowe - antytiaminowe czyli działające antagonistycznie w stosunku do witaminy B1 - tiaminy. Związki te występują w: cebuli, mango, ananasach oraz w skrzypie, rdeście ptasim, owocu kolendry, czosnku.

Efekt działania antytiaminowego pojawia się po wielomiesięcznej kuracji wymienionymi ziołami.

  • Związki fotodynamiczne - należy tu hyperycyna obecna w zielu dziurawca zarówno soku jak i wyciągu alkoholowego. Oraz furanokumaryna - w arcydzięglu, lubczyku, rucie, pietruszce, selerze i pasternaku. Stosowanie tych ziół w połączeniu z nadmierną ekspozycją ciała na słońce może spowodować powstanie rumienia, oparzenia a nawet udar słoneczny.
  • Glikozydy fenolowe - są to arbutyna i metyloarbutyna. Występują w mącznicy, borówce bruszwicy i borówce czarnej oraz korze gruszy. Zbyt długie stosowanie tych związków poprzez leczenie ziołami doprowadza do złego samopoczucia, otłuszczenia wątroby, odbarwienia włosów, wymiotów i biegunek.
  • Związki saponinowe - w dużych dawkach saponina powoduje nadmierne wydzielanie śliny, wymioty, uszkodzenie błony śluzowej przewodu pokarmowego. Ponadto wywołuje bóle głowy, zaburzenia rytmu serca.

Przykłady stosowanych preparatów złożonych w wybranych chorobach:

LECZNICZE PREPARATY ZIOŁOWE STOSOWANE W ASTMIE

PREPARATY PROSTE

  • EPHEDRINUM HYDROCHLORICUM - chlorowodorek efedryny.
  • THEOPHILLINUM - teofilina

PREPARATY ZŁOŻONE

  • ASTMIN - krople
  • ALERGASTHIMIN - tabletki
  • BELLADRINAL - tabletki
  • ENPHYSAL - tabletki
  • HELASTMINE - krople
  • PROASTMIN - tabletki
  • FITO MIX III - mieszanka ziołowa
  • PULMOTENISAN - mieszanka ziołowa
  • LEKI HOMEOPATYCZNE nr 23 - zestaw naturalnych związków organicznych stosowanych w astmie

Ponadto w dolegliwościach związanych z astmą stosuje się również zioła w postaci naparów czy nalewek. Są to zioła dostępne w sklepach zielarskich bądź aptekach do samodzielnego przygotowywania w domu, według zaleceń zamieszczonych na opakowaniu:

  • Lobelia inflata - stroiczka rozdęta
  • Atropa belladonna - pokrzyk wilcza jagoda
  • Ammi visnaga - aminek egipski
  • Inula helenium - oman wielki (Inulae radix - korzeń omanu)
  • Archangelica officinalis - arcydzięgiel litwor (Archangelicae radix - korzeń arcydzięgla)
  • Tussilago farfara - podbiał pospolity (Farfarae folium - liść podbiału)
  • Marubi vulgare - szanta pospolita
  • Hyssopus officinalis - hyzop lekarski

ZIOŁOWE PREPARATY LECZNICZE STOSOWANE W RÓŻNEGO RODZAJU KASZLU

MIESZANKI ZIOŁOWE

  • BRONCHIAL
  • BRONCHIAL FIX 
  • FITO MIX V
  • SPECIES ANTIBECHICAE
  • TUSSITEN FIX
  • SIRUPUS PLANTAGINIS

PREPARATY WYKRZTUŚNE

MIESZANKI ZIOŁOWE
  • PECTOSAN
  • NEOPECTOSAN
  • FITO MIX II
  • PECTORIT 13 

PROSZKI I TABLETKI

  • NEOAZARIN
  • PASTYLKI OLBAS
  • PODBIAŁ I TYMIANEK
SYROPY
  • APIPULMOL
  • APITUSSIC
  • BRONCHICUM
  • GRINDELMEL
  • MEL FARFARAE
  • MEL FOENICULI
  • SIRUPUS THYMI COMPOSITUS
  • SIRUPUS PINI COMPOSITUS
  • SIRUPUS PLANTAGINIS
  • SIRUPUS VERBASCI
  • SIRUPUS ALCEP
  • TUSSIPECT

PREPARATY GOTOWE

  • SOLEDIUM - płyn, kapsułki
  • SALVIASEPT - krople
  • PULMEX BABY - maść dla dzieci
  • BEN GAY - maść dla dzieci
  • BEN GAY dla dorosłych - maść
  • OLBAS OILS - płyn
  • BALSAMUM PERUVIANUM - balsam peruwiański

ZIOŁOWE PREPARATY STOSOWANE W STANACH NAPIĘCIA NERWOWEGO

ZIOŁA

RAUWOLFIAE RADIX - korzeń rauwolfii

  • VALERIANAE RADIX - korzeń kozłka, korzeń waleriany
  • STROBILI LUPULI - owocostany chmielu
  • KAVA - KAVA RHIZOMA - korzeń kawa-kawa
  • MELLISAE FOLIUM - liść melisy
  • PASSIFLORAE HERBA - ziele męczennicy
  • LEONURI CARDIACAE HERBA - ziele serdecznika
  • CRATAEGI INFLORESCENTIA - kwiatostan głogu
  • NYMPHAEAE RHIZOMA - kłącze nenufaru, lilii wodnej
  • CALAMI RHIZOMA - kłącze tataraku
  • TILIAE INFLORESCENTIA - kwiatostan lipy

NALEWKI I SYROPY

  • INTRACTUM MELISSAE
  • INTRACTUM VALERIANAE
  • TINCTURA VALERIANAE
  • TINCTURA VALERIANAE AETHEREA
  • MILOCARDIN
  • NERVOSOL
  • NEOSPASMIN

MIESZANKI ZIOŁOWE

  • GASTRONERVIT
  • HERBOSAN
  • NERVOSAN
  • NERVOVIT
  • RHELAX 30
  • SAMNOTEN FIX

TABLETKI

  • PERSEN
  • SANOSAN
  • VALERIANA NA DZIEŃ
  • VALERIANA NA NOC

LECZNICZE PREPARATY ZIOŁOWE STOSOWANE W CHOROBACH DRÓG MOCZOWYCH

LEKI MOCZOPĘDNE I DEZYNFEKUJĄCE DROGI MOCZOWE

  • SUCCUS BETULAE
  • SUCCUS URTICAE
  • UROGRAM - granulat
  • UROSAN - mieszanka ziołowa
  • UROVIT 11 - mieszanka ziołowa
  • UROSEPT - tabletki
  • FITO MIX 13

ZIOŁA STOSOWANE W KAMICACH MOCZOWYCH

  • FITOLIZYNA - pasta
  • DELELIZYNA - pasta
  • RUBIOLIZYNA - pasta
  • RUBINEX - tabletki
  • NEFROL - płyn

ZIOŁA STOSOWANE W PROSTACIE

  • PEPOSTEROL - tabletki
  • POLDANEN - tabletki
  • PROSTAHERB - tabletki
  • PROSTAPOL - płyn
  • PROSTASAN - mieszanka
  • PROSTATEN - mieszanka
  • PROSTATONINA - tabletki
  • PROSTEROL - tabletki
  • WIERZBOWNICA DROBNOKWIATOWA

ZIOŁA STOSOWANE OGÓLNIE W ZABURZENIACH UKŁADU MOCZOWEGO

  • Betulae folium - liście brzozy
  • Virgaureae herba - ziele nawłoci
  • Sambuci flos - kwiat bzu czarnego
  • Callunae flos - kwiat wrzosu
  • Chamomillae anthodium - koszyczek rumianku
  • Polygoni avicularae herba - ziele rdestu ptasiego
  • Violae tricoloris herba - ziele fiołka trójbarwnego

PREPARATY ZIOŁOWE STOSOWANE W CHOROBACH KOBIECYCH

ZIOŁA

  • LAMII ALBI FLOS - kwiat jasnoty białej
  • BURSAE PASTORIS HERBA - ziele tasznika
  • POLYGONI AVICULARIS HERBA - ziele rdestu ptasiego
  • POLYGONI HYDROPIPERIS HERBA - ziele rdestu ostrogorzkiego
  • BELLIDIS FLOS - kwiat stokrotki
  • VIBURNI OPULI CORTEX - kora kaliny koralowej
  • CALENDULAE FLOS - kwiat nagietka
  • RUTAE HERBA - ziele ruty
  • LEVISTICI RADIX - korzeń lubczyku
  • ANSERINAE HERBA - ziele pięciornika gęsiego
  • ROSMARINI FOLIUM - liść rozmarynu
  • CIMICIFUGAE RADIX - korzeń pluskwicy
  • ALCHEMILLAE HERBA - ziele przywrotnika
  • LYCOPI HERBA - ziele karbieńca
  • SALVIAE FOLIUM - liść szałwi
  • IZOFLAWONY

PREPARATY ZŁOŻONE

  • KLIMATOGRAN - mieszanka ziołowa
  • PERFOCRAT - płyn

ZIOŁA STOSOWANE W IRYGACJACH I KĄPIELACH

  • URTICAE FOLIUM - liść pokrzywy
  • SALVIAE FOLIUM - liść szałwi
  • SERPYLLI HERBA - ziele macierzanki
  • TORMENTILAE RHIZOMA - kłącze pięciornika
  • QUERCUS CORTEX - kora dębu
  • CHAMOMILLAE ANTHODIUM - koszyczek rumianku
  • EQUISETI HERBA - skrzyp polny
  • JUGLANDIS FOLIUM - liść orzech włoskiego
  • MILLEFOLII HERBA - ziele krwawnika
  • CHELIDONII HERBA - ziele glistnika, jaskółcze ziele

ZIOŁA WZMACNIAJĄCE ODPORNOŚĆ

Jest to kilka grup związków, zaliczamy do nich:

  • związki fenolowe - posiadają ogólne właściwości bakteriobójcze, przeciwwirusowe i dezynfekujące.
  • olejki czosnkowe - wykazuje silniejsze niż związki fenolowe działanie przeciwzapalne
  • olejki eteryczne - działają przeciwzapalnie, rozkurczowo i rozgrzewająco

ZIOŁA A NOWOTWORY

Zioła w leczeniu nowotworów mają znaczenie pomocnicze, nie zależnie od zaawansowania choroby i rodzaju nowotworów zawsze pomogą jako:

  • działając odtruwająco
  • podnosząc odporność organizmu
  • poprawiają nastrój
  • łagodzą lęk

Przyjmowanie jakichkolwiek preparatów ziołowych w chorobie nowotworowej należy skonsultować z onkologiem.

Rozwój nowotworów polega (w dużym uproszczeniu) na niekontrolowanych, nieustannym podziałom komórek naszego organizmu. Podziały komórek określamy jako proliferację. Ponadto komórki nowotworowe mają zdolność do migracji i atakowania innych zdrowych dotychczas narządów - mówimy wówczas o przerzutach.

Roślinne substancje lecznicze hamują proliferację komórek oraz blokują tworzenie przerzutów do innych narządów. Ich działanie opiera na się na kilku mechanizmach:

  • hamują procesy podziału na poziomie komórkowym (zahamowanie syntezy kwasów nukleinowych, białek biorących udział w procesach mejozy i mitozy - podstawowych mechanizmów podziału komórek)
  • wzmacniają układ odpornościowy, stymulują do produkcji limfocytów, cytokin, interferonów - czyli wszystkich tych komórek, które bezpośrednio atakują i niszczą komórki nowotworowe
  • blokują receptory umożliwiające zakotwiczenie się komórek rakowych w zdrowych ale już atakowanych przez komórki nowotworowe organach
  • niszczą komórki nowotworowej

ROŚLINNE SUBSTANCJE STOSOWANE W LECZENIU NOWOTWORÓW

  • Polygoni cuspidatum - rdest japoński. Surowiec: kłącze i ziele. Wskazania nowotwory i przerzuty nowotworów
  • Solidago canadensis - nawłoć kanadyjska. Wskazania hamuje podziały komórek nowotworowych
  • Taraxacum officinale - mniszek lekarski
  • Petasites officinalis - lepiężnik różowy

ZIOŁOWE MIESZANKI PRZECIWNOWOTWOROWE

I. kora gałązki lub szyszeczki olchy szarej lub czarnej

ziele glistnika jaskółczego

ziele sadźca konopiastego

ziele barwnika pospolitego

ziele nawłoci

II. ziele glistnika

kwiat lub ziele nagietka

ziele jemioły

korzeń lub ziele mniszka

korzeń lub ziele cykorii

ziele rdestu ptasiego

III. korzeń łopianu

ziele jemioły

ziele jastrzębca kosmaczka

kłącze lub liść lepiężnika

gałązki lub kora czeremchy pospolitej

korzeń lub ziele mniszka

Stosowanie ziół u dzieci powinno być prowadzone ostrożnie i ściśle według zaleceń producentów ziół. Nie ulega wątpliwości, że nie jedna mama poradziła sobie z kaszlem, kolką i zaparciami u swoich pociech właśnie stosując herbatki ziołowe.

Poniżej przedstawiono najczęściej stosowane zioła na duże i małe dolegliwości dzieci...

  • RUMIANEK - można go podawać nawet noworodkom. Jest wykorzystywany głównie do picia i przemywań lub kąpieli.

Przynosi ulgę we wzdęciach i bólach brzucha, działa przeciwzapalnie i przeciwbakteryjne. Uspokaja i ułatwia zasypianie. W czasie ząbkowania przynosi ulgę rozpulchnionym, podrażnionym dziąsłom. U noworodków rumianek jest również stosowany w pielęgnacji skóry. Jest składnikiem wielu kosmetyków: mydełek, szamponów, płynów do kąpieli czy chusteczek do przemywania skóry. Może być stosowany do przemywania zaropiałych oczek czy wrażliwej, podrażnionej skóry, nadżerek czy otarć. Dobre efekty dają kąpiele z dodatkiem rumianku (30-50 g na litr wody) przy pieluszkowym zapaleniu skóry i pokrzywce.

Do rumianku podawanego do picia można dodać trochę miodu, będzie znacznie smaczniejszy dla dzieci a nie straci swoich właściwości leczniczych.

  • KOPER WŁOSKI - to doskonałe zioło dla mamy i dziecka. Dziecku pomoże na kolkę a mamą na produkcję mleka.
  • ANYŻEK - podobnie jak koper włoski przynosi ulgę przy wzdęciach, napadach kolki u niemowląt. Ponadto reguluje trawienie. Anyż to również dobry środek wykrztuśny
  • BABKA LANCETOWATA - to dobre zioło na kaszel, ułatwia odkrztuszanie zalegającej wydzieliny w drogach oskrzelowych. Działa również przeciwzapalnie i bakteriostatycznie
  • CZOSNEK I CEBULA - również doskonale działa na kaszel i ogólne infekcje często pojawiające się w okresie wiosennym czy jesiennym. Dzieciom powyżej pierwszego roku życia można przygotować syrop cebulowo-czosnkowy (można osłodzić miodem)
  • MAŚĆ MAJERANKOWA - na obolały od kataru nosek pomocna będzie maść z majeranku, można ją jednak stosować dopiero powyżej pierwszego roku życia
  • MALINA, CZARNA PORZECZKA, DZIKA RÓŻA - soki z tych roślin doskonale pomogą dzieciom podczas gorączki
  • OLEJKI ETERYCZNE - dobrze zrobią inhalacje z olejków eukaliptusowego, sosnowego czy jodłowego. W pokoju dziecka należy w bezpiecznym miejscu postawić naczynie z gorącą wodą i kilkoma kroplami olejku
  • TYMIANEK - u dzieci powyżej pierwszego roku życia można zastosować kąpiel z dodatkiem tymianku. Zabieg ten jest bardzo skuteczny w przebiegu chorób górnych dróg oddechowych. Ułatwia oddychanie, odkrztuszanie zalegającej wydzieliny, poprawia ukrwienie skóry
  • JEŻÓWKA - wzmacnia odporność, dzieciom powyżej 6 miesięcy możemy podawać krople a starszym tabletki do ssania
  • MIĘTA , KAMFORA, DZIURAWIEC - tych ziół nie należy podawać dzieciom

ZIOŁA I PREPARATY ZIOŁOWE STOSOWANE W CHOROBACH WIEKU DZIECIĘCEGO

GORĄCZKA

  • Tiliae inflorescentia - kwiatostan lipy
  • Sambuci flos et fructus - kwiaty i owoce czarnego bzu
  • Rubi idaei fructus - owoc maliny
  • Rubi fruticosi fructus - owoc jeżyny

ZIOŁA WIATROPĘDNE I ROZKURCZOWE

  • Anisi fructus - owoc anyżu
  • Carvi fructus - owoc kminku
  • Aneti fructus - owoc kopru ogrodowego
  • Foeniculi fructus - owoc kopru włoskiego

ZIOŁA POMOCNE W CHOROBACH UKŁADU ODDECHOWEGO

  • Althaeae radix et folium - korzeń i liść prawoślazu
  • Lini semen - nasiona lnu
  • Malvae arboreae flos - kwiat malwy czarnej
  • Malvae sylvestris flos - kwiat ślazu dzikiego
  • Plantaginis lanceolatae folium - liść babki lancetowatej
  • Thymi herba - ziele tymianku
  • Inulae radix - korzeń omanu
  • Pini gemmae - pączki sosny
  • Serpylli herba - ziele macierzanki