Tales z Miletu nazywany jest jednym z "siedmiu mędrców" czasów antycznych. Uważa się go także za ojca całej greckiej nauki. Przez starożytnych pisarzy nazywany był "pierwszym matematykiem i astronomem". Świadczy to niewątpliwie o tym, iż Tales był osobą o wszechstronnych zainteresowaniach i musiał dokonać wielu ważnych odkryć. Tales założył jońską szkołę filozofów przyrody. Poza działalnością naukową brał aktywny udział w życiu politycznym i gospodarczym swojego miasta, będącego przez pewien okres czasu pod okupacją Persów. Wbrew opiniom o starych mędrcach, Tales należał do ludzi zaradnych i praktycznych - prowadził interesy z kupcami z Egiptu, Fenicji i Babilonii, dokąd eksportowano tkaniny z Miletu, bardzo w tamtych czasach cenione. Jego handlowa działalność łączyła się z wieloma podróżami, dzięki którym Tales mógł zapozna się z osiągnięciami matematyki i astronomii ówczesnego Egiptu i Babilionii. Platon pisze, że gdy pewnego razu Tales oglądał na niebie gwiazdy, wpadł do studni. Niewolnica, która to widziała, żartowała, że chciał zobaczyć, co dzieje się na niebie, a nie dostrzegł tego, co znajduje się pod jego nogami. Jednak anegdota ta nie ma wiele wspólnego z prawdą o Talesie - był człowiekiem praktycznym, umiejącym wykorzystać w praktyce posiadaną wiedzę - zwłaszcza w handlu.
Poglądy Talesa na materię i świat były zupełnie odmienne od poglądów jemu współczesnych, gdyż zrywały z mitologiczną interpretacją zjawisk fizycznych. Stworzył on bowiem spójną teorię natury bez odwoływania się do sił nadprzyrodzonych, co było powszechną praktyką w jego czasach. Według przekazów pisarzy starożytnych Tales przewidział zaćmienie słońca 28.05.585 r p.n.e. oraz zmierzył wysokość piramidy na podstawie długości jej cienia. Komentator pierwszej księgi "Elementów" Euklidesa przypisuje Talesowi autorstwo następujących twierdzeń geometrycznych:
1. Twierdzenie mówiące, że średnica dzieli koło na połowy. Oznaczenie stosunku obwodu koła do jego średnicy grecką literą π (pi) datuje się zaledwie od dwóch wieków. Skrót ten pochodzi od greckich słów "periferia" lub "perimetron". Pierwszy raz został użyty przez angielskiego matematyka Williama Jonesa w 1706 roku. Symbol ten został spopularyzowany dzięki XVIII-wiecznemu traktatowi matematycznemu Leonarda Eulera "Analiza".
Sam problem stosunku długości koła do jego średnicy, choć bez symbolicznego oznaczenia, istniał już od ponad czterdziestu wieków. Badacze piramidy Cheopsa odkryli ślad istnienia liczby π w jej wymiarach. Mianowicie, iloraz długości sumy dwóch boków podstawy i jej wysokości wynosi 3,1416, czyli jest przybliżeniem liczby π z dokładnością do czterech miejsc po przecinku.
2. Twierdzenie mówiące, że kąty przypodstawne w trójkącie równoramiennym są równe. Twierdzenie o równości kątów wierzchołkowych i o przystawaniu trójkątów mających równe boki i przyległe dwa kąty. Talesowi przypisuje się również autorstwo twierdzenia, że kąt wpisany w półokrąg jest kątem prostym. Jego imieniem nazwano także znane twierdzenie o proporcjonalności długości odcinków, jakie na wierzchołkach kąta odcinają dwie proste równoległe.
Twierdzenia te nie były w czasach Talesa niczym szczególnym wobec poziomu, który osiągnęła ówczesna nauka - szczególnie egipska i babilońska matematyka. Wkład Talesa w rozwój matematyki jest znaczący z innego powodu - o ile wiemy, jako pierwszy pytał "dlaczego" - w przeciwieństwie do matematyków egipskich i babilońskich, których raczej interesowała odpowiedź na pytanie "jak". Można więc powiedzieć, że z imieniem Talesa wiąże się pojęcie dowodu twierdzenia.
Nie jesteśmy w stanie stwierdzić, w jaki sposób Tales przeprowadził dowód twierdzenia o tym, że średnica dzieli koło na dwie równe części. T. Heath, znawca matematyki starogreckiej, twierdzi, iż faktu tego nie dowiódł również Euklides, ale Eudenos, pisarz współczesny Talesowi utrzymuje, iż Tales przeprowadzał dowody. Można więc Talesa uznać za tego, który połączył teorię z praktyką tworząc fundamenty geometrii jako nauki dedukcyjnej, której ukoronowaniem były "Elementy" Euklidesa.
