1. Osobowa:
a) Spółka cywilna:
Działa na rynku gospodarczym na zasadach zawartych w kodeksie spółek handlowych. Z tej formy organizacyjnej przedsiębiorstw korzystają przede wszystkim niewielkie przedsiębiorstwa zatrudniające niewielką ilość osób. Wspólnicy tworzący ten rodzaj spółek odpowiadają za ewentualne zobowiązania spółki całym swoim majątkiem zarówno firmowym jak i osobistym.
Zalety:
- duża elastyczność jeżeli chodzi o formowanie postanowień umowy spółki
- dostępne są wszystkie możliwe formy opodatkowania
- bardzo dobre rozwiązanie jeżeli chodzi o małe przedsiębiorstwa np. gdy wspólnicy traktują tą spółkę jako dodatkowe źródło zarobku
Wady:
- wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem
- obowiązkowe rejestrowanie wszystkich wspólników oraz użycie w nazwie firmy ich nazwisk
- taka forma spółki nie istnieje w Unii Europejskiej, dlatego prędzej czy później będzie musiała nastąpić zmiana działalności na inny typ.
b) Spółka jawna:
Spółka tego typu nie wymaga zgromadzenia określonego kapitału przez wspólników, wystarczą wkłady wnoszone przez nich. Jak wszystkie polskie spółki działa na zasadzie kodeksu handlowego. Do zadań wspólników należy przede wszystkim godne reprezentowanie spółki wobec innych podmiotów gospodarczych oraz osiągnięcie zadowalającego zysku.
Zalety:
- podobnie jak w spółce cywilnej duża elastyczność kształtowania postanowień umowy
- może być reprezentowana przez każdego ze wspólników
- istnieje możliwość wyłączenia z umowy wspólnika/ wspólników jeżeli chodzi o reprezentowanie firmy na zewnątrz
- istnieje opcja ujawnienia w nazwie przedsiębiorstwa tylko jednego wspólnika
- nie ma określonych wymagań kapitałowych
- koszty rejestracji tego rodzaju spółki są stosunkowo niskie
Wady:
- odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem, jeżeli firma nie jest w stanie spłacić swoich wierzytelności
c) Spółka komandytowa:
Rozróżnia się w tym typie spółek dwa rodzaje wspólników, którzy odpowiedzialni są za całkowicie odmienne sprawy oraz posiadają różne uprawnienia organizacyjne. Rachunkowość prowadzona przez przedsiębiorstwa oparta na tej formie organizacji, musi prowadzić pełną rachunkowość, aby w pełni móc rozliczać się z odpowiednimi instytucjami. Tego typu postanowienia zostały nałożone przez odpowiedzialne jednostki państwowe.
Zalety:
- komandytariusz odpowiada tylko za zobowiązania spółki do wysokości wniesionego przez niego wkładu
- komandytariusze mogą reprezentować firmę tylko jako jej pełnomocnicy
- brak ograniczeń co do sumy komandytowej
Wady:
- umowa musi być sporządzona w postaci aktu notarialnego
- prowadzenie rachunkowości musi odbywać się według obowiązującej ustawy o rachunkowości (księgowość pełna), jest to uciążliwe w przypadku małych przedsiębiorstw.
2. Kapitałowe
a) Spółka z o.o.:
Spółki kapitałowe opierają swoją działalność na wielkości posiadanego kapitału, który wnoszą wspólnicy. Aby spółka prawidłowo funkcjonowała musi posiadać odpowiednio wysoki kapitał zakładowy. Pozyskanie nowego wspólnika wiąże się ze zwiększeniem kapitału zakładowego. W tej formie organizacji wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki swoim majątkiem, lecz kapitałem jaki posiada spółka.
Zalety:
- wspólnik wyłączony jest z odpowiedzialności za różnorakie zobowiązania spółki
- nowy kapitał można zdobyć poprzez pozyskanie nowego wspólnika
- udział w spółce można pokryć poprzez aport rzeczowy ( np. maszyny, urządzenia)
Wady:
- minimalny kapitał zakładowy jest bardzo wysoki
- kosztowna i czasochłonna procedura rejestracyjna
- zawieranie umów o pracę z pracownikami, którzy są jednocześnie wspólnikami tej spółki jest możliwe tylko wtedy, kiedy powoła się pełnomocnika lub radę nadzorczą.
b) Spółka akcyjna:
Spółka tego typu, zaliczana również do kapitałowej, gromadzi swój kapitał zakładowy poprzez emisję i sprzedaż akcji. W ten sposób przyszli nabywcy stają się akcjonariuszami spółki, otrzymując z tego tytułu udział w wygospodarowanym przez firmę zysku. Przedsiębiorstwa korzystające z tego typu organizacji są najbardziej rozbudowane, oraz zatrudniają największą liczbę pracowników.
Zalety:
- kumulacja kapitału oraz metody jego pozyskiwania odbywają się poprzez emisję akcji, obligacji i innych instrumentów finansowych
- akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki
- możliwość sprawdzenia wiarygodności spółki przez potencjalnych kontrahentów (jawność danych finansowych)
Wady:
- drogi, skomplikowany i czasochłonny proces rejestracji
- duże wymagania formalne
- wymaganie prowadzenia pełnej księgowości
- konieczność zatrudnienia specjalistycznej kadry pracowników ( obsługa prawna, finansowa i zarządcza)
- mniejsi udziałowcy nie mają wpływu na działalność spółki
- skomplikowany proces likwidacji