Jest to jedna z wielu instytucji Unii Europejskiej w której skład wchodzą wszystkie banki centralne państw członkowskich. Poprzednikiem EBC był Europejski Instytut Walutowy. Posiada osobowość prawną oraz zdolność do czynności prawnych. W relacjach z innymi podmiotami istnieje zasada niezależności. EBC stanowi organizację niezależną, nie podlegającą żadnej kontroli. Nie przyjmuje żadnych instrukcji od rządów innych państw, instytucji ani organów europejskich. Mówiąc prościej jest to jednostka o charakterze niezależnym. Jeśli chodzi o ustalenie kapitału, jego wysokość jest zależna od decyzji Rady Prezesów. Jeżeli zaś chodzi o strukturę organizacyjną należy mieć na względzie przede wszystkim takie organy jak Rada Prezesów, Zarząd oraz Rada Ogólna. Przystąpmy do następującej charakterystyki tych trzech organów organizacyjnych EBC.

Rada Prezesów

Składa się z członku zarządów oraz prezesów banków centralnych należących do strefy euro. Rada Prezesów nie jest organem o charakterze kadencyjnym. Jego skład jest zależny od tego kto w danym państwie sprawuje funkcję prezesa banku centralnego. Jeżeli zaś chodzi o zadania rada zajmuje się uchwalaniem wytycznych oraz podejmowaniem decyzji niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania ESBC (Europejski System Banków Centralnych). Pełni również funkcję dotyczącą ustalania polityki pieniężnej Unii Europejskiej oraz kierunku w jakim mają iść państwa członkowskie w tym zakresie. Zajmuje się też sprawami takimi jak określeniem wielkości stóp procentowych oraz wielkości rezerw ESBC.

Zarząd

W skład zarządu wchodzi prezes, wiceprezes oraz czterech innych członków. Są mianowani przez Radę Europejską większością kwalifikowaną spośród osób o uznanym autorytecie bankowym, finansowym oraz ekonomicznym. Ich mandat trwa przez osiem lat i nie jest odnawialny. Zarząd prowadzi politykę pieniężną zgodnie z wytycznymi oraz postanowieniami Rady Prezesów. Może też udzielać instrukcji krajowym bankom centralnym. Każdy członek zarządu ma prawo do głosu, a w przypadku jednakowej liczby głosów liczy się głos prezesa.

Rada ogólna

            W jej skład wchodzi prezes i wiceprezes oraz prezesów krajowych banków centralnych, a także państw nie należących do strefy euro. Rada Ogólna zajmuje się wykonywaniem zadań którymi niegdyś zajmował się Europejski Instytut Walutowy. Głównym zadaniem tego organu jest pełnienie funkcji doradczej oraz ustalanie kursów walutowych. Odpowiada też za gromadzenie informacji statystycznych oraz działalnością informacyjną EBC. Sporządza również roczne raporty oraz sprawozdania EBC oraz ustala warunki zatrudnienia dla personelu EBC.