"Droga wiodła przez Narwik" - streszczenie powieści Ksawerego Pruszyńskiego wydanej w Londynie w 1941r.

 "Droga wiodła przez Narwik" to powieść zawierająca elementy reportażu i publicystyki. Przedstawia losy polskich żołnierzy z Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich uczestniczących w tzw. kampanii norweskiej, a dokładnie bitwie o miasto Narwik wiosną 1940 r., w której autor brał udział. 

"Droga wiodła przez Narwik" nie jest kroniką, reportażem, ani pamiętnikiem - jak autor pisze we wstępie - ale opowieścią, której zadaniem jest wierne oddanie procesów myśli, przemian duchowych i nastrojów uczestników walk. W powieści "Droga wiodła przez Narwik" sceny walki na froncie przeplatają się z osobistymi historiami żołnierzy, ich rozmyślaniami i rozmowami. Kompozycja książki jest luźna.

"Droga wiodła przez Narwik" - zarys fabuły

Głównym bohaterem utworu "Droga wiodła przez Narwik" jest Andrzej Czeczel, młody inteligent w stopniu podchorążego. Koledzy mówią o nim "literat". Narrator przedstawia głównie jego przeżycia. W książce "Droga wiodła przez Narwik" pojawia się także fragment jego pamiętnika, w którym opisuje swoje wrażenia z Norwegii, wcześniej nieznanego mu kraju.

Fabuła powieści "Droga wiodła przez Narwik" rozpoczyna się, kiedy oddziały strzelców zatrzymują się nad Bejsfiordem we wsi o takiej samej nazwie. Walka przeplata się z przygotowaniami do niej, zajmowaniem pozycji, z okresami odpoczynku. Wtedy jest czas na rozmowy (np. rozmowa Andrzeja z Wolskim, który tego samego dnia zginął), a nawet na malowanie obrazów (podchorąży Płużański) i grę na fortepianie (podchorąży Stecki). 

Jeden ze sztabów znajduje się w domu samotnie mieszkającej młodej Norweżki o imieniu Karin. Żołnierze obserwują ją, a także innych mieszkańców wiejskich okolic miasta Narwik jako przedstawicieli narodu o charakterze zupełnie innym niż Polacy.

 Sceny bitewne w książce "Droga wiodła przez Narwik" są relacjonowane bardzo dynamicznie i jakby od środka, są pełne napięcia i świadomości, ze w każdej chwili można zginąć. Pokazane są różne postawy, strzelec Gruda śpiewa w czasie walki, żołnierza o nazwisku Chałupka paraliżuje strach.

"Droga wiodła przez Narwik" - streszczenie głównych problemów

W powieści "Droga wiodła przez Narwik" pojawiają się refleksje na temat wojny z punktu widzenia kogoś, kto nie jest zawodowym żołnierzem (tak jak Andrzej) i stopniowo uczy się wojennego rzemiosła. Bohater dochodzi do wniosku, że jej istotą jest współdziałanie, że pojedynczy żołnierz jest częścią większej całości. 

Andrzej dowiaduje się także, że nie można ujawniać błędów rozkazodawców, nawet jeśli ich założenia okazują się błędne, aby nie podważać zaufania zwykłego żołnierza do dowódców.

Utwór "Droga wiodła przez Narwik" zawiera wiele dyskusji, w których konfrontują się różne racje ideowe. Andrzej przekonuje porucznika, że żołnierzami niezawodowymi (często pochodzącymi z inteligencji, ochotnikami wierzącymi w sens walki z wrogiem) należy dowodzić inaczej niż rekrutami oczekującymi na żołd. 

Ważnym punktem książki "Droga wiodła przez Narwik" jest także rozmowa rannego podczas walk Kettlera i pojmanego niemieckiego lotnika Johanna Gallena, która odbywa się w szpitalu. Okazuje się, że będący obecnie wrogami żołnierze znają się ze studiów we Francji. Prowadzą gorącą dyskusję na temat współistnienia narodów w Europie, na temat różnic między Polską a Niemcami w pojmowaniu walki, organizacji wojska.

W książce "Droga wiodła przez Narwik" zarysowany został konflikt ideowy między kapralem Grudą pochodzącym z chłopstwa a sierżantem Ziemiańskim reprezentującym kadrę oficerską i wyższą warstwę społeczną, który prawdopodobnie naprawdę nazywał się Bodenheimer. 

Gruda podejrzewał Ziemiańskiego o szpiegostwo na rzecz Niemców. Prawdopodobnie zastrzelił go podczas walki z nieprzyjacielem. Andrzej jako jego dowódca jest o tym przekonany, ale broni domniemanego mordercy.

Powieść "Droga wiodła przez Narwik" kończy się pogrzebem poległych w kluczowej walce żołnierzy. Jednym z nich jest Andrzej, o którym podwładni mówią, że był "ludzki", "inny". Pozostali odpływają.