„Tyle o sobie wiemy, na ile nas sprawdzono”. Nikt z nas nie wie, jak naprawdę zachowałby się w danej sytuacji, tym bardziej ekstremalnej, kryzysowej, gdzie kluczową rolę odgrywa żywioł. Natura jest niepokonana dla człowieka. Panuje nad nim. Nie było jeszcze sytuacji, w której to człowiek królowałby nad przyrodą. Jest on jej częścią, dlatego nigdy nie będzie miał możliwości, by wspiąć się wyżej.

Postawy człowieka wobec żywiołu i innych sytuacji ekstremalnych na podstawie „Burzy” Adama Mickiewicza i innych tekstów kultury:

  • Całkowite załamanie, bierne czekanie na śmierć: „Ci leżą na pół martwi, ów załamał dłonie”
  • Pogodzenie się z losem i brakiem szans na przeżycie, wykorzystywanie ostatnich chwil na pożegnanie się z bliskimi: „Ten w objęcia przyjaciół żegnając się pada”.
  • Modlitwa, proszenie Boga o łaskę, by po śmierci trafić do nieba i żyć życiem wiecznym: „Ci modlą się przed śmiercią, aby śmierć odegnać”.
  • Obojętność, brak reakcji na tragiczne wydarzenia, wyobcowanie, samotność, żal (romantyczny indywidualista): „Jeden podróżny siedział w milczeniu na stronie/ I pomyślił: szczęśliwy, kto siły postrada/ Albo modlić się umie, lub ma z kim się żegnać”.
  • Opanowanie, podjęcie ryzyka, objęcie przywództwa i odpowiedzialność za swoje decyzje: kapitan McWhirr w opowiadaniu Josepha Conrada (polski pisarz tworzący w języku angielskim) „Tajfun”, pomimo zbliżającego się sztormu nakazał wciąż płynąć naprzód; film „2012”, gdzie władze USA budują Arkę i opracowują plan na odbudowę ludzkości po katastrofie.
  • Ekstremalne sytuacje pozwalają na sprawdzenie siebie, poznanie swoich mocnych stron i słabości: załoga i statek w opowiadaniu Conrada przeżyła sztorm, ludzie wzbogacili się o nowe doświadczenia, nabyli odwagi, uwierzyli w siebie.
  • Tchórzostwo, niechęć do podjęcia ryzyka, uciekanie przed niebezpieczeństwem, brak odpowiedzialności: pierwszy oficer Jukes z opowiadania „Tajfun” zaraz kiedy tylko pogoda zaczyna się zmieniać, zaleca zawrócenie do portu; inspiracją do namalowania przez Theodora Gericealauta obrazu „Tratwa Meduzy” była prawdziwa historia, gdzie oficerowie fregaty Meduza opuścili tonący statek i pozostawili pasażerów na pewną śmierć.
  • Rozpaczliwe poszukiwanie nadziei, wiara w cud i ratunek do ostatnich chwil: obraz rozbitków na obrazie „Tratwa Meduzy”.
  • Brak możliwości jakiejkolwiek interwencji: Egipcjanie w Księdze Wyjścia po zesłaniu na nich przez Boga kary w postaci przeróżnych plag.
  • Ewakuacja, ratunek i odbudowa: Powódź tysiąclecia w 1997 roku.

Natura jest zjawiskiem ambiwalentnym. Utwory romantyczne pozwalają na pokazanie dwóch twarzy przyrody – tej pięknej, mistycznej i pozytywnej, ale też potężnej, niepokonanej i sprawującej władzę nad człowiekiem. W romantyzmie przyroda stanowiła nie tylko tło utworu, ale uznawana była za bohatera, na przykład ogrywała rolę sędziego. Jej zadaniem było również obrazowanie uczuć podmiotu lirycznego, miała wpływ na odbiór rzeczywistości. Romantycy odnajdywali w niej sposób na uspokojenie się i ukojenie zmysłów, ale również ich pobudzenie. Kryła w sobie pierwiastek bożej mocy. Była nieodłącznym i ważnym elementem życia każdego romantyka.