"Oda do młodości" napisana w końcu 1820 roku w Kownie to największe osiągnięcie poezji filomackiej, stanowiące utwór przełomowy w twórczości Mickiewicza. Oda wzywa do przebudowy istniejącego świata i zbiorowego działania. Jest to typ poezji pełnej wiary i nadziei, poezji, która namawia do czynu i prowadzi do zwycięstwa, bo według poety gwarancją powodzenia jest braterskie powiązanie serc ludzkich.
Zasadnicze kwestie jakie pojawiają się w utworze to:
- świat starych (ludzi oświecenia)
- świat młodych (ludzi romantyzmu)
- motyw przemijania starych, bezużytecznych zasad i wprowadzenie w życie nowych, lepszych
- motyw lotu (motyw konstrukcyjny)
"Oda do młodości" choć zapowiadająca wkroczenie nowej epoki - twórczej i pełnej zapału, posiada również cechy poezji klasycznej.
Cechy klasycystyczne:
- wybór gatunku - oda należała do ulubionych gatunków poezji oświeceniowej
- wprowadzenie elementów mitologicznych (postaci starożytne)
- wiara w postęp ludzkości charakterystyczna dla epoki oświecenia, dążenie do powszechnego szczęścia i przekonanie, że z wszelkimi słabościami należy walczyć już od momentu ich pojawienia się
Cechy romantyczne:
- pogarda dla świata współczesnego i chęć zmienienia go
- entuzjazm, żywiołowość, idea stworzenia czegoś nowego
- wezwanie do zbiorowej walki, która ma przynieść wolność
- piętnowanie racjonalizmu, który zamyka zwolenników tylko i wyłącznie w kręgu własnych zainteresowań i przekonań
- stawianie uczuć na pierwszym planie
- protest przeciwko złu, egoizmowi i małoduszności
Oda jako gatunek:
- gatunek liryki utrzymany w stylu patetycznym i podniosłym, mówiący najczęściej o doniosłych wydarzeniach, wybitnych postaciach albo wielkich ideach
- korzenie gatunku sięgają, aż do starożytności (ody pisał Pindar)
- liczne apostrofy, bezpośrednie zwroty do odbiorcy
