Telimena to bohaterka najsłynniejszego utworu Adama Mickiewicza pod tytułem "Pan Tadeusz". Jest to kobieta w pełni dojrzała, w średnim wieku, spokrewniona z głównym bohaterem. Jest opiekunką Zosi i w tej roli poznajemy ją w Soplicowie. Wcześniej przebywała ona w "Peterburku".
Osobowość Telimeny i wypływające z niej zachowanie rodzi w odbiorcy utworu Adama Mickiewicza zarówno zainteresowanie, zaciekawienie, jak i irytację, niechęć. Świadczy o tym wiele sytuacji.
Kobieta ta samym swoim wyglądem i ubiorem wzbudzała zaciekawienie mężczyzn, pociągała ich. Tadeusz widział w niej istotę kobiecości, zjawiskowo ponętnej. O wrażeniu, jakie na nim zrobiła, spóźniając się na przyjęcie, mówią słowa: "Usiadła owa piękność widziana w pomroku: Wprawdzie zdała się teraz wzrostem dorodniejsza". Swoją urodą i wdziękiem przysłoniła mu cały świat, a cechy te później okazały się wystudiowaną kokieterią.
Bohaterkę Mickiewicza powiązać można z postacią, której Krasicki poświęcił satyrę "Żona modna". Telimena stosowała liczne zabiegi pielęgnacyjne i środki kosmetyczne. Wielką wagę przywiązywała do swojego stroju. Jej działania sprowadzić można właściwie do zdobycia bogatego partnera, aby "spać spokojnie na starość". Toteż swoimi względami obdarzyła Tadeusza, który dodatkowo pociągał niewinnością i brakiem doświadczenia, a także Hrabiego - zmanierowanego malarza romantyka. Dowodzi to wyrachowania Telimeny i może do niej zrażać.
Bohaterka kreuje się na tajemniczą, interesującą osobę. Stwarza pozory kobiety nie do zdobycia. Jest mistrzynią uwodzicielstwa. Ze względu na jej hipokryzje związek z Tadeuszem szybko mija, a nie zrażona Telimena zajmuje się drugim kandydatem na męża. Potrafiła zatem trzeźwo oceniać warunki i energicznie działać.
Mimo swojej niejednoznaczności Telimena to bohaterka pozytywna, co wyraża się między innymi w pragnieniu dobra i szczęścia dla swojej podopiecznej - Zosi.
