Apel to jedna z form wypowiedzenia się przez autora zawarta w jego dziele literackim. Jest on bezpośrednim zwrotem autora do odbiorcy, którym może być konkretna, określona osoba, ale również może to być istota nadprzyrodzona, zjawisko albo grupa jakiś osób albo czytelnik tego utworu.
"Pieśń o spustoszeniu Podola" - Jana Kochanowskiego przedstawia najazd "niewiernego Turczyna" na Podole w 1575 roku.
Kochanowski napisał:
"Córy szlacheckie (żal się, mocny Boże!)
Psom bisurmańskim brzydkie ścielą łoże".
Klęska Polaków jest niezwykle trudnym doświadczeniem, pobici, upokorzeni, wiele jest już bezbronnych sierot i samotnych wdów. Poeta wyrzuca Polakom, że pozwolili się tak napaść bez większej walki barbarzyńskiemu narodowi który dokonał napadu nasz umiłowany kraj. Zarzuca Kochanowski najeźdźcy brak jakichkolwiek cywilizacyjnych osiągnięć, nieumiejętność wznoszenia domów, Polakom brak podejmowania przez dobrych i słusznych decyzji, brak odważnego władcy bo król Henryk Walezy nasz pasterz z urzędu uciekł z kraju. Niezdolne do obrony narodu wojsko nazywa Kochanowski "ostrożnymi psami" . wszystko zostało wykorzystane przez śmiałego i dzielnego wroga który napadł na Polskę. Taka tragiczna jest sytuacja naszego kraju dlatego też decyduje się poeta wezwać wszystkich Polaków do walki z najeźdźcą do zmycia hańby na honorze polskich wojaków.
proponuje opodatkowanie się na rzecz polskiego wojska zaciężnego oraz wzywa wszystkich do tego aby w razie potrzeby każdy był gotowy stanąć do walki o wolność swojej umiłowanej ojczyzny.
Zakończeniem pieśni jest aluzja do znanego polskiego przysłowia o Polaku, który nabywa swej mądrości dopiero po wyrządzonej mu krzywdzie. Poeta ostrzega również o grożącym Polakom niebezpieczeństwie, bardzo bowiem nie chce aby prawda stały się słowa, że Polak i przed szkodą i po szkodzie głupi....
