Jan Kochanowski wprowadził motyw arkadyjski w swojej pieśni Panny XII. Pisarz wyraził w niej uwielbienie dla wiejskiego życia oraz dla tego typu egzystencji człowieka. Stanowi ona wzorzec szlachecki, który umożliwia samowystarczalne życie w dostatku:
Oracz pługiem zarznie w ziemię;
Stąd i siebie, i swe plemię,
Stąd roczną czeladź i wszytek
Opatruje swój dobytek
Na wsi żyje się spokojniej, daleko od hałasu miasta, bez obawy o zagrożenie dla swego życia, wojen, przetargów kupieckich. Natomiast wzór ziemianina wiąże się z wielkimi aspiracjami duchowymi. Ideał ten jest pełny takich wartości jak spokój, niezależność, opanowanie, życzliwość wobec najbliższej rodziny i osób w podeszłym wieku. Kochanowski wyeksponował wszystko, co było najważniejsze dla prezentacji arkadyjskiego motywu, czyli nie dbanie o zbytki materialne i życie w przepychu, ponieważ bohaterowie utworów ciężko na wszystko pracują.
Natomiast Rej arkadię przedstawia w utworze zatytułowanym "Żywot człowieka poczciwego", gdzie został nakreślony wzorzec beztroskiego i dostatniego życia prowadzonego przez ziemianina. Wiejskie życie jest spokojne, radosne, zabawne, ludzie żyją zgodnie z prawami natury, dostosowują się do zmiany pór roku. A to wszystko ludzie ci zawdzięczają pracy, która nie jest dla nich aż tak uciążliwa jakby się mogło wydawać:
Azaż owo nie rozkosz z żonką, z czeladką po sadkoch, po ogródkach
sobie chodzić,
szczepków naszczepić, drobne drzewka rozsadzić [...] To sobie z
oną rozkoszą nasiejesz ziółek potrzebnych, rzodkiewek, sałatek,
rzeżuszek, nasadzisz maluneczków, ogóreczków
Życie ludzkie zostało tu porównane do pór roku: wiosną człowiek jest młody, dojrzewa, zdobywa doświadczenie, uczy się, wychowuje. Natomiast latem człowiek dokonuje wyboru swojej roli w życiu. Jesień to schyłek życia, kiedy człowiek dokonuje rozrachunku ze swoim żywotem, to okres na refleksje i pogłębienie swojej wiary religijnej.
