Epopeja (gr. épos) to jeden z głównych gatunków epiki. Obejmuje on utwory wierszowane, rozbudowane. Epopeja ukazuje dzieje historycznych albo legendarnych bohaterów na tle wydarzeń istotnych dla danej społeczności. Genezy eposu można doszukać się w mitach, podaniach i baśniach, które opiewały przełomowe narodowe wydarzenia społeczno - polityczne, wybitne postaci czy wierzenia religijne.
Najwybitniejszymi dziełami epiki starogreckiej są Iliada i Odyseja, których autorstwo przypisuje się Homerowi. Dzieła te wyrosły z pieśni epickich, poruszających tematykę mitologiczno - historyczną, śpiewanych przez rapsodów i ajodów. Epos homerycki charakteryzuje się dwupłaszczyznową fabułą, przedstawiającą świat bogów i świat bohaterów. Pomiędzy tymi płaszczyznami fabularnymi istnieją liczne związki, gdyż wielu bohaterów związanych było z bogami więzami rodzinnymi. Bogowie ingerują w to, co dzieje się na ziemi. Nikt nie jest w stanie uciec przed boską wolą. Bogowie posiadali wiele cech ludzkich: liczne słabości, skłonność do gniewu, namiętności czy wygórowane ambicje. Fabuła posiada w epopei homeryckiej charakter epizodyczny. Narrator jest wszechwiedzący i obiektywny. Ujawniał się on zwłaszcza w inwokacji, która znajdowała się na początku utworu. Styl eposu był patetyczny, występowały tu liczne opisy, zwłaszcza scen batalistycznych. Charakterystyczna dla stylu homeryckiego była także obecność epitetów oraz porównań (tzw. porównań homeryckich). Epos pisany był heksametrem. Wzorzec stworzony przez Homera wykorzystywany był przez późniejszych twórców.
W średniowieczu ukształtował się epos rycerski (np.: cykl epicki i Królu Arturze i rycerzach Okrągłego Stołu) i ludowy. W epoce renesansu ograniczono w eposie rolę świata pozaziemskiego w przebiegu fabuły. Do najsłynniejszych eposów tych czasów należała Jerozolima Wyzwolona Tassa, przetłumaczona na język polski przez Piotra Kochanowskiego, czy Raj utracony Miltona. W literaturze polskiej w XVII wieku Wacław Potocki napisał epos pt.: Wojna chocimska. Najwybitniejszym dziełem tego gatunku w Polsce jest Pan Tadeusz Adama Mickiewicza, która jest epopeją narodową.
