Pomysł napisania Zemsty zrodził się w roku 1829, powstała natomiast w roku 1834. Geneza utworu wiąże się z historią majątku Korczyn, otrzymanego w posagu przez żonę autora. Ze znalezionych papierów wynikała wiadomość, że zamek ten jest obiektem wieloletnich sporów sąsiedzkich prowadzonych między: Janem Skotnickim i porywczym Piotrem Firlejem. Ich osoby stały się inspiracja dla autora, do konstrukcji głównych bohaterów utworu. Osią konfliktu dramatycznego jest skontrastowanie dwóch odmiennych osobowości: Cześnika Raptusiewicza i Rejenta Milczka, którzy trwają w wieloletnim konflikcie. Watki poboczne tworzą matrymonialne plany Cześnika, zakazana miłość Klary i Wacława, oraz komiczne przygody Papkina. Każdy akt kończy istotne dla przebiegu akcji wydarzenie ( wypędzenie robotników, wyzwanie na pojedynek zniweczenie planów małżeńskich ). Utwór zawiera komizm sytuacyjny i słowny, oparty na żarcie językowym, zabawnym powiedzonku czy zestawieniu słow.. Autor swobodnie operuje językiem. Jego tok jest żywy, giętki i swobodny, często potoczny. Fredro pod komiczną szatą demaskuje ludzkie mankamenty, skłonności, wady i słabości. Dzięki językowi postacie staja się dla widzów bliższe i dostępniejsze. Utwór uczy i bawi jednocześnie i po dziś dzień cieszy się ogromna popularnością, jest często wystawiany na scenie i doczekał się nawet w ostatnim czasie imponującej ekranizacji

Przebieg akcji:

1.Awantura i starcie przy murze granicznym.

2. Uczynienie z Wacława jeńca Papkina.

3. Zaloty i matrymonialne zamiary Cześnika.

4. Przygotowywanie procesu przeciwko Cześnikowi.

5. Podstępne intrygi Rejenta i świadome komplikowanie planów małżeńskich przeciwnika.

6. Poselstwo Papkin i jego rezultaty.

7. Zemsta Cześnika

8. Konfrontacja wrogów.

9. Zdemaskowani i zaakceptowanie związku Wacława i Klary

10. Zgoda między antagonistami.