Horacy to najsłynniejszy poeta rzymski. W swojej twórczości korzystał on z tradycji Lucyliusza, Menipposa, był wierny filozofii stoickiej oraz cynickiej. Największymi autorytetami dla Horacego w dziedzinie poezji byli Alkajos, Archiloch, Safona oraz Anakreont, twórcy liryków greckich okresu helleńskiego, na ich dziełach wzorowane są najbardziej znane utwory Horacego. Mam tu na myśli słynne "Pieśni" nazywane odami. Tematyka ód jest bardzo zróżnicowana, wyróżniamy pieśni miłosne, biesiadne, filozoficzne, polityczne oraz okolicznościowe. Część z nich stanowiła apoteozę programu politycznego cesarza Oktawiana Augusta.
Horacy lubił krótkie formy literackie, pomijał z kolei gatunki epickie. Ody Horacego to zwięzłe formy poetyckie o określonej budowie stroficznej. Utwory te złożone są od pięciu do dziesięciu zwrotek. Odnajdziemy w nich cały program poetycki Horacego, który za swój priorytet uważał kontynuowanie oraz zwiększanie powiązań ze starożytną grecką poezją, zaznaczenie funkcji poety jako mentora i doradcy, przedstawiającego rzeczywistość. Podłoże filozoficzne ód Horacego wynika z połączenia filozofii stoickiej oraz epikurejskiej, odzwierciedlające drogi poszukiwań poety. To niecodzienne połączenie tych dwóch, jakże odmiennych kierunków filozoficznych, spowodowało powstanie specyficznej filozofii, która odtąd była charakterystyczna dla Horacego i obecna w każdym jego utworze.
Cechą charakterystyczną dla filozofii horacjańskiej jest reguła "złotego środka", według której szczęście można zdobyć jedynie poprzez rozsądne oraz z umiarem wykorzystywanie darów przyrody i korzystanie z przyjemności życia. Szczęśliwe, spokojne i udane życie może zapewnić zachowanie równowagi między marzeniami a prawdziwymi potrzebami, jak również bycie zadowolonym, z tego, co los przygotował dla człowieka w darze. Reguła złotego środka" wywodząca się z filozofii stoickiej znajduje zastosowanie w utworach Horacego. Horacy w swoich odach nawołuje do rozsądnego gospodarowania swoim dobytkiem. Według poety satysfakcjonującą oraz pozbawioną kłopotów egzystencję może człowiekowi zapewnić jedynie poprawne użycie rozumu oraz ułożenie sobie właściwej hierarchii wartości, która pomoże mu ustalić własne rzeczywiste potrzeby oraz uniknąć niepotrzebnych pokus.
Filozofia poety zawiera również elementy filozofii Epikura, między innymi słynną zasadę "carpe diem" czyli "używaj dnia" według której należy korzystać maksymalnie z życia oraz z przyjemności, które nam ono serwuje.
Horacjański model człowieka to życzliwy mędrzec, z twarzy którego nie schodzi szeroki uśmiech, który w swoim życiu kieruje się zasadą umiaru, cieszy się z darowanego mu szczęścia: z dobrego samopoczucia oraz zdrowia, marzy o spokojnej starości i łagodnej śmierci.
W jednej z ód Horacego pt "Do Leukone" podmiot liryczny nawołuje, aby człowiek cieszył się dniem dzisiejszym, każdą swoją wolną minutą. Nie warto zamartwiać się o przyszłość, gdyż ją znają tylko bogowie. Los człowieka jest zapisany w górze, co potwierdza znane powiedzenie: " Co ma być, niech będzie"
Z kolei w odzie pt. "Do Deliusza" podmiot liryczny rozwija motyw przemijania życia. Podkreśla, że śmierć w ludzkiej egzystencji jest niezbędna i dosięgnie każdego z nas, nie ważne czy jest on bogaty czy biedny, czy zajmuje niską czy wysoką pozycję w hierarchii społecznej, i tak dla nielitościwego i surowego Orkusa, boga śmierci, każdy człowiek jest taki sam.
Następna oda pt. "Do Postuma" podejmuje problem śmierci, wędrówki duszy człowieka do Hadesu, krainy zmarłych. Podmiot liryczny podkreśla, że nikt z ludzi nie jest w stanie ubłagać boga śmierci i krainy zmarłych, Plutona, o nieśmiertelność. Śmierć prędzej czy później znajdzie każdego śmiertelnika. Osoba mówiąca w utworze zwraca uwagę, że niepotrzebnie chronimy swoje życie przed chorobami, kataklizmami , jak i tak wszyscy skończymy w Hadesie.
Kolejny utwór Horacego pt. "Wybudowałem pomnik..." stanowi wyznanie wiary poety w niezwykłą wartość poezji oraz jej stwórcy. Pamięć o autorze i jego dziele przeżyje następne pokolenia ludzi. Jego twórczość to "pomnik trwalszy niż ze spiżu/ strzelający nad ogrom królewskich piramid ...", a zatem napisane za życia poety dzieło literackie gwarantuje poecie sławę, pieniądze a przede wszystkim nieśmiertelność, poeta może powiedzieć: "Nie wszystek umrę wiem że uniknie pogrzebu/ cząstka nie byle jaka...". Pieśń Horacego zakończona jest apostrofą skierowaną do muzy Melpomeny. Podmiot liryczny prosi, by Melpomena, muza tragedii, największy autorytetem w zakresie poezji, obdarzyła delfickim wiankiem czoło wspaniałego poety. W starożytnej greckiej i rzymskiej tradycji, osoba obdarzająca wieńcem skronie twórcy posiadała specyficzną wymowę ze względu na obdarzanych wawrzynem zwycięzców, którzy byli uczestnikami konkursów muzycznych mających miejsce między innymi w Delfach. Utwór Horacego ma charakter autobiograficzny, to znaczy zawiera elementy biografii samego autora. Horacy sądzi, że dzięki swojej twórczości jego sława jako wspaniałego poety przetrwa wieki. Horacy wierzy w nieśmiertelność dzieła poetyckiego, jest świadomy faktu, że jest on autorem nowego gatunku w starożytnej rzymskiej literaturze, mianowicie rzymskiej meliki.
Andrzej Wójcik, biograf oraz badacz twórczości Horacego w książce poświęconej poecie pt. "Talent i sztuka" zwraca uwagę, że "motyw pomnika trwalszego niż spiżowy, od którego zaczyna się epilog trzech ksiąg "Pieśni" słowami: Exegi monumentym..., przepojony jest świadomością oryginalności poetyckiej, dumą nowatora i pragnieniem uznania, jest zarazem manifestem optymizmu twórcy, wynikającego z wiary w przetrwanie dzieła po śmierci autora".
W każdym utworze Horacego odnajdziemy jakąś mądrość życiową czy sentencję. Część z nich zawiera nawiązania do wyznawanego przez Horacego epikureizmu i stoicyzmu. Najbardziej znane cytaty z dzieł Horacego to: "W porę poszaleć jest mile...", "Kto średnią miedzą chadza, ścieżką złotą, nie będzie w brudach żył", "Mknie rok za rokiem, jak jedna godzina,/ Więc łap dzień każdy, a nie wierz ni trochę,/ w złudnej przyszłości obietnice płoche", "Aurea mediocritas" ( złoty umiar ). Każdy z nich nawiązuje do horacjańskiego modelu człowieka, kontynuowanego przez poetów kolejnych epok.
