1. Geneza i tło tzw. "polskiego sierpnia" 1980 roku:
a) powstanie zwartej strony opozycyjnej,
b) w dniu 16 października 1978 roku - dokonano wyboru kardynała, metropolity krakowskiego- Karola Wojtyły na zwierzchnika Stolicy Apostolskiej; w czerwcu 1979 roku pielgrzymka do ukochanej ojczyzny- Jana Pawła II , którego serdecznie powitały tłumy braci-rodaków, dając wyraz entuzjastycznej reakcji na papieską homilię i przesłanie;
c) w lutym 1980 r. w czasie posiedzenia plenarnego VIII zjazdu PZPR wybrano po raz kolejny Edwarda Gierka na stanowisko I sekretarza KC PZPR
d) w marcu 1980 r. miały miejsce wybory parlamentarne,
opozycja nawoływała do bojkotu, posługując się rozmaitymi hasłami umieszczanymi na plakatach i ulotkach, m.in. "Chcesz głodować, idź głosować"
-oficjalne informacje donosiły, że liczba osób, które wzięły udział w głosowaniu byłą równa 99%,
e) wykluczenie prezesa Rady Ministrów - Piotra Jaroszewicza, obrano w jego miejsce polityka Edwarda Babiucha,
f) zatrważające warunki ekonomiczne:
- w dniu 1 sierpnia 1980 r. - podniesienie cen mięsa i podrobów mięsnych,
- od dnia 2 sierpnia lawinowo wybuchać poczęły strajki i bunty robotnicze na terenie całego kraju,
g) w dniu 14 sierpnia rozpoczęto strajk okupacyjny w Stoczni Gdańskiej, gdzie utworzono Międzyzakładowy Komitet Strajkowy (w skrócie - MKS) i powołano na jego przywódcę - Lecha Wałęsę . W stoczni, w Szczecinie MKS na czele Marian Jurczyka, a w Jastrzębiu Zdroju MKS poprowadził M. Sienkiewicz
- Międzyzakładowy Komitet Strajkowy przedstawił 21 postulatów, w których:
-żądał możliwości zrzeszania się i tworzenia wolnych związków zawodowych, prawa do podejmowania strajku, amnestii więźniów politycznych, przywrócenia na zajmowane stanowiska pracownicze tych, których z nich usunięto w następstwie strajków z lat 1970 i 1976, wolności słowa, wdrożenia dynamicznych reform w sferze gospodarczej, podniesienia płac, zmian w systemie emerytalno-rentowym, wolnych od pracy sobót.
- poparcie ogółu społeczeństwa dla żądań i potrzeb uciskanego proletariatu,
- 21 sierpnia miał miejsce- apel 64 przedstawicieli polskiej inteligencji- żądających od sprawujących rządy- wszczęcia dialogu z Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym.
h) 24 sierpnia nastąpił wybór nowego prezesa Rady Ministrów i utworzenie rządu Józefa Pinkowskiego,
i ) akt porozumienia sierpniowego sygnowano w Szczecinie, w dniu 30 sierpnia, w Gdańsku 31 sierpnia, zaś w Jastrzębiu-Zdroju - 3 września;
-proletariat uzyskał prawo do tworzenia samorządnych związków zawodowych, możliwość wszczęcia strajku, zminimalizowanie zakresu cenzury , sukcesywne podniesienie płac, wolny od pracy dzień - sobota, możliwość nadawania transmisji niedzielnej mszy świętej za pośrednictwem odbiorników radiowych,
j) 6 września 1980 roku - roszady personalne w łonie partii - I sekretarzem KC PZPR wybrano Stanisława Kanię
k) utworzenie Niezależnego Zrzeszenia Studentów (NZS), a także NSZZ (Solidarność Wiejska)
l) władze odmówiły realizacji ustaleń z pamiętnego sierpnia
-3 października wybuchł masowy strajk ostrzegawczy,
-władze wyraziły zgodę na zarejestrowanie działalności NSZZ Solidarność w dniu 24 października 1980 roku
Ł) "przepychanka" wewnątrz PZPR
m) grudniowe "uspokojenie"
- odsłonięcie pomnika Poległych Stoczniowców w Gdańsku.