Konferencja pokojowa w Wersalu odbyła się między 18 stycznia a 28 czerwca 1919 roku. Brały w niej udział 27 państwa, które walczyły w wojnie po stronie zwycięskiej koalicji. Najważniejsze znaczenie miały jednak te państwa, które należały do Rady Najwyższej Sprzymierzonych, a więc Wielka Brytania, Stany Zjednoczone, Francja, WłochyJaponia. Stany Zjednoczone nie pragnęły aneksji terytorialnych. Domagały się jedynie wprowadzenie w życie 14 Punktów Wilsona (orędzie wygłoszone do Kongresu w styczniu 1918 roku przez prezydenta Stanów Zjednoczonych, Woodrow Wilsona), a zwłaszcza punktu ostatniego mówiącego o powołaniu Ligii Narodów. Japonia nie interesowała się sprawami Europy, dbała jedynie o swoje interesy na Dalekim Wschodzie. Włochy poróżniły się z sojusznikami na tle podziałów terytorialnych, a ponieważ były zbyt słabe nie mogły przeforsować swojego stanowiska. Najważniejsze znaczenie i decyzje były więc podejmowane przez trzy państwa: Francję, Wielką Brytanię i USA, a właściwe przez reprezentujących je polityków: Lloyd George (Wielka Brytania), Jerzy Clemenceau (Francja) i Woodrow Wilson (USA). W konferencji zabrakło przedstawicieli Niemiec i Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. 28 czerwca 1919 roku w galerii zwierciadlanej Wersalu zebrali się delegaci 27 państw "Sprzymierzonych i Stowarzyszonych" i przedstawiciele pokonanych Niemiec dla podpisania traktatu pokojowego. Najważniejsze postanowienia dotyczące Niemiec zostały ujęte w kilka punktów: Niemcy miały zwrócić Francji Alzację i Lotaryngie, a Belgii okręgi Eupen i Malmedy; Zagłębie Saary zostało oddane na okres 15 lat w powiernictwo Ligii Narodów, a o jego dalszej przyszłości miał zadecydować plebiscyt; kolonie niemieckie zostały podzielone miedzy Wielką Brytanię i Francję; zniesiono w Niemczech obowiązek służby wojskowej i ograniczono armię do 100 tysięcy żołnierzy; nałożono na Niemcy wysoka kontrybucję (ponad 100 miliardów marek w złocie); oddano Polsce część ziem: Wielkopolskę i Pomorze Gdańskie, a na Warmii, Mazurach i Górnym Śląsku miał zostać przeprowadzony plebiscyt; wprowadzono też zakaz posiadania przez Niemcy łodzi podwodnych, lotnictwa i czołgów - dokonano więc prawie całkowitej demilitaryzacji Niemiec. Postanowienia te wywołały olbrzymie niezadowolenie w Niemczech. Przez cały okres międzywojenny Niemcy będą dążyć do rewizji postanowień wersalskich.

*

Konferencja wersalska zadecydowała też o powołaniu do życia Ligii Narodów - organizacji, która miała czuwać nad pokojem w świecie. O jej powstaniu zabiegał szczególnie prezydent USA W. Wilson. Mimo to USA nie weszły w skład jej członków. W Lidze nie znalazły się też początkowo NiemcyRosja, które dążyły do rewizji postanowień traktatu wersalskiego. Liga Narodów powstała w 1919 roku. Jej członkami były 32 państwa - sygnatariusze traktatu wersalskiego oraz 13 państw neutralnych. Najważniejsze decyzje podejmowała

Rada Ligii. Siedziba Sekretariatu Ligii była Genewa, położona w neutralnej Szwajcarii. Do stałych członków Rady należeli: Francja, Wielka Brytania, Japonia (do 1933 roku), Włochy (do 1937 roku), Niemcy (1926-1933) oraz ZSRR (1934-1939). Największą słabością Ligii było to, iż nie posiadała ona własnych sił zbrojnych. Liga Narodów przetrwała 20 lat, do 1940 roku. Formalnie została rozwiązana 18 kwietnia 1946 roku, kiedy to zstąpiła ja ONZ (Organizacja Narodów Zjednoczonych).

*

Traktat pokojowy z Austrią podpisano w Saint -Germain-en-Laye 10 września 1919 roku. Na jego mocy Austria utraciła na rzecz Czechosłowacji: Czechy, Morawy i Śląsk Opawski; na rzecz Królestwa SHS: wschodnia Krainę, południową Styrię, Dalmację oraz Bośnię i Hercegowinę; na rzecz Rumunii: Bukowinę, na rzecz Włoch: południowy Tyrol, zachodnią Krainę i wybrzeże Adriatyku z Triestem, a na rzecz Polski Galicję.

Traktat pokojowy w Węgrami podpisano w Trianon 4 czerwca 1920 roku. Na jego mocy Węgry utraciły na rzecz Rumunii: Siedmiogród i część Banatu; na rzecz Królestwa SHS: Chorwację, Wojewodinę i część Banatu, a na rzecz Czechosłowacji Słowację i Ruś Zakarpacką. Węgry utraciły prawie 70% swego terytorium oraz 60 % ludności.

Traktat z Turcją podpisano w Sevres 10 sierpnia 1920 roku. Na jego mocy Turcja utraciła na rzecz Grecji Adrianopol i resztę posiadłości tureckich w Europie oraz Smyrnę; na rzecz Francji Syrię i Liban jako terytoria mandatowe oraz na rzecz Wielkiej Brytanii Irak i Palestynę, także jako terytoria mandatowe.

Traktat z Bułgarią podpisano w Neuilly 27 listopada 1919 roku. Na jego mocy Bułgaria utraciła na rzecz Grecji: Trację Zachodnią, na rzecz Rumunii: Dobrudżę Południową oraz na rzecz Jugosławii część Macedonii. Ponadto Bułgaria musiała zapłacić odszkodowanie wojenne w wysokości 2250 milionów franków w złocie, znieść armię z powszechnego poboru, zachowując jedynie armię 20-tysięczną z poboru ochotniczego.

Do traktatu wersalskiego został dołączony tzw. mały traktat wersalski, który został podpisany przez nowe państwa Europy Środkowej i nakładał na nie obowiązek ochrony praw mniejszości narodowych.