HISTORIA

Powstanie warszawskie – przyczyny, przebieg, skutki

1.  PRZYCZYNY

a. Plan „Burza” – opanowanie Warszawy przez powstańców  i przywitanie Armii Radzieckiej w roli gospodarza; nadzieja na akceptacje rządu londyńskiegoprzez Sowietów

b. Wezwania do broni nadawane przez radio moskiewskie i radiostacje z Lublina, gdzie była siedziba PKWN

c. Chęć uniezależnienia rządu polskiego od ZSRR

d. Wola walki mieszkańców Warszawy o niepodległość

2.  PRZEBIEG

1VIII; 17:00 – wybuch postania

 1-4 VIII – zajecie przez powstańców śródmieścia, części Woli, Starego Miasta, Powiśla, Dolnego Mokotowa, Żoliborza; nie udało się zdobyć ważniejszych (strategicznych) miejsc – koszar wojskowych, Poczty Głównej, Dworca Gdańskiego – oraz Pragi i mostów na Wiśle

5VIII – odbicie Woli; początek kontrataku niemieckiego; pierwsze mordy na ludnościcywilnej (40 tys. podczas 1. ataku); dążenie Niemców do odcięcia starego miasta od śródmieścia

5-11VIII – odbicie Ochoty przez Niemców; walki w płn części śródmieścia, na Żoliborzu, Mokotowie

10VIII – nieudany atak powstańców na Dworzec Główny; zmasowany atak Hitlerowców na Stare Miasto

1-2IX – upadek Starego Miasta; przejście powstańców kanałami do Śródmieścia

6IX – upadek Powiśla

10IX – atak Armii Czerwonej na Pragę

14IX – opanowanie Pragi przez Bolszewików

24IX – natarcie Niemców na Mokotów, który ostatecznie skapitulował

25-27IX (?) – likwidacja oporu powstańców przez Niemców za Żoliborzu

2X – podpisanie przez gen. Bor-Komorowskiego aktu kapitulacji

3.  SKUTKI

a. Wysiedlenie wszystkich mieszkańców Warszawy i wzięcie żołnierzyjako jeńcówwojennych

b. Śmierć ok. 18 tys. powstańców i ok. 150 tys. cywilów

c. Całkowite zniszczenie miasta  zarówno przed jak i po powstaniu (ok. 85%)

d. Oddanie się do niewoli niemieckiej niemal całego kierownictwa i dużej kadry dowódczej AK 

e. Ludzie przestali wierzyć w skuteczna pomoc ze strony zachodu (Wlk. Brytanii oraz Stanów Zjednoczonych) oraz przestali ufać podziemnemu rządowi

f.  Pokazanie Stalinowi, ze sowietyzacja Polski spotka się z bardzo dużym oporem społeczeństwa

g. Ukazanie dalekosiężnych planów ZSRR wobec Polski (wrogość wobec powstańców) i utrudniła polskim komunistom walkę o poparcie dla nowej ideologii i nowego systemu władzy

h. Powstanie zyskało ważne znaczenie moralne, stało się symbolem walki o niepodległość