Jakobini - powstanie ugrupowania

Jakobini to klub polityczny działający we Francji w okresie rewolucji. Jakobini powstali w 1789 r. w Paryżu. Pierwotna nazwa ugrupowania to Klub Bretoński, który 10 sierpnia 1790 r. zmienił nazwę na Stowarzyszenie Przyjaciół Konstytucji.

Potoczna nazwa klubu wywodzi się od miejsca spotkań - odbywały się one w klasztorze dominikanów św. Jakuba w Paryżu.

Jakobini - historia i idee

Na początku istnienia jakobini opowiadali się za utrzymaniem monarchii konstytucyjnej. Z czasem ich poglądy się zradykalizowały i zaczęli oni popierać powstanie republiki. W samym ugrupowaniu doszło do podziału i wyodrębnienia grupy tzw. feuillantów, którzy pozostali zwolennikami monarchii konstytucyjnej.

Do kolejnych podziałów doszło po wybuchu wojny francusko - austriackiej. Powstał wówczas odłam, zwany żyrondystami, który był zwolennikiem propagandy idei rewolucji poza granicami Francji. Żyrondyści w krótkim czasie doszli do władzy i kierowali pracami Konwentu.

Wewnętrzne walki jakobinów z żyrondystami doprowadziły do obalenia tych ostatnich. Po dojściu do władzy jakobini zaczęli szerzyć terror i krwawo rozprawili się z żyrondystami. W czerwcu 1793 r. jakobini uzyskali w Konwencie przewagę i wprowadzono dyktaturę.

W krótkim czasie od przejęcia władzy przeprowadzili uchwalenie nowej konstytucji tzw. "jakobińskiej". Nie weszła ona w życie, lecz zawierała ona wiele demokratycznych postanowień, m.in. zasadę równości wszystkich obywateli.

Jakobini przejęli także władzę w Komitecie Ocalenia Publicznego, 9-cioosobowego organu, który kierował polityką wewnętrzną i zewnętrzną kraju. Faktycznie Komitetem kierował Robespierre. Dyktatura jakobinów trwała do 27 lipca 1794 r., kiedy to dokonano zamachu, a przywódców jakobinów zgładzono.

Pomimo szczytnych celów, jakimi było zrównanie w prawach obywateli, należy zauważyć, że dyktatura jakobinów cechowała się zdecydowanie mniejszą liczbą uregulowań prawnych w tym zakresie, niż władza żyrondystów. Natomiast środki zastraszania społeczeństwa i walki z wrogami były tak powszechnie stosowanie, że niezwykle trudno ocenić rządy jakobinów pozytywnie.

Jakobini - przedstawiciele

Na czele jakobinów stał Maximilien Robespierre. Pozostali przedstawiciele jakobinów to m.in.: Georges Danton, Jean-Paul Marat.