Wyznaczenie granic Wigierskiego Parku Narodowego dokonało się 1 stycznia w 1989 roku. Ochroną objęta jest tutaj powierzchnia 14956 ha na terenie dzisiejszego województwa podlaskiego, w tym udział: lasów - 61%, wód - 19% oraz użytków rolnych - 15%. Ochrona ścisła obejmuje 386 ha ( udział 3%). Wokół Parku wyznaczona jest strefa ochronna o powierzchni - 11283,81 ha

W 1979 roku kompleks jezior wigierskich wpisano do międzynarodowego projektu AQUA aby chronić jeden z najcenniejszych pod względem przyrodniczym i naukowym akwenów na świecie.

Park leży we północno - wschodniej części Puszczy Augustowskiej, na terenie Pojezierza Suwalskiego. Ten północno - wschodni fragment Polski położony jest już w dorzeczu Niemna i charakteryzuje się szczególnie zaznaczonym klimatem kontynentalnym. Młodoglacjany obraz charakteryzują ciągi wzgórz moren czołowych ( osiągających nawet wysokości do 35 m), ciągi ozów, kemów, rynien lodowcowych jak również wytopiskowe misy wielu jezior, z największym jeziorem Wigry ( o powierzchni 2187 ha, i największej głębokości osiągającej nawet 73 m), przez które płynie rzeka Czarna Hańcza. Osobliwość przyrodnicza Wigierskiego Parku Narodowego to liczne i obfite obszary źródliskowe przybrzeżne, m. in. niewielkich rozmiarów jeziorka śródleśne nazywane sucharami, otoczonymi mszarami torfowiskowymi.

Przeważającą dominacja charakteryzują się tu zbiorowiska leśne ( jest ich około 16 zespołów), w większości mają one charakter borealny, z przeważającym udziałem świerku i sosny. Najbardziej naturalnym jest występowanie ols i borów bagiennych, a także łęgów i grądów. Istotnym udziałem w krajobrazie odznaczają się torfowiska ( jest ich około 30 zespołów), jak również zbiorowiska wodne ( 11 zespołów) i kompleksy łąkowe.

Roślinność tego terenu jest reprezentowana przez ponad:

  • 800 gatunków roślin z rodziny naczyniowych,
  • 200 gatunków mszaków,
  • 300 gatunków porostów.

Stwierdzono występowanie około 47 gatunków roślin objętych chronioną, a wśród nich:

  • 10 - storczyki z bardzo rzadkim gatunkiem obuwika cypripedium calceolus,
  • 4 widłaki,
  • sasanka otwarta pulsatilla patens,
  • arnika górska arnica motana,
  • brzoza niska betula humilis.

Dominacja odznaczają się również gatunki z północy, wśród nich rzadkich roślin bagienno - torfowiskowych, m. in.:

  • turzycy delikatnej carex tenella,
  • skalnicy torfowiskowej saxifraga hirculus,
  • wełnianeczki alpejskiej trichophorum alpinium.

Zwierzęta Parku liczą ponad 54 gatunków ssaków, m. in. występuje tu gatunek:

  • wilka canis lupus,
  • łosia alces alces,
  • bobra castor fiber,
  • wydry lutra lutra.

Gniazda posiadają tutaj około 190 gatunków ptaków. Najrzadszymi z nich to gatunki:

  • krzyżodzioba świerkowego loxia curvirostra,
  • droździka turdus iliacus,
  • orlika grubodziobego aquila clanga,
  • puszczyka mszarnego strix nebulosa.

Wśród 17 gatunków gadów mieszka tutaj żółw błotny emys orbicularis, a w wodzie swe siedliska znalazło 25 gatunków ryb, m. in.:

  • sieji,
  • sielawy,
  • troci jeziorowej.

Fauna bezkręgowców reprezentowana jest przez:

  • 13 gatunków pijawek,
  • 46 - gatunków mięczaków,
  • 50 - gatunków skorupiaków,
  • ok. 500 gatunków owadów, m. in. ogromną rzadkością na skalę kraju a tu występująca na co dzień jest - latająca w porze dziennej ćma - sówka diachrysia zosimi.

Większymi miejscowościami, znajdującymi się w pobliżu Węgierskiego Parku Narodowego są:

1. Stary Folwark,

2. Magdalenowo,

3. Rosochaty Róg,

4. Czerwony Krzyż.

Są to miejscowości, które coraz bardziej przybierają na znaczeniu jako miejscowości z gospodarstwami agroturystycznymi, w których spracowani mieszkańcy miast mogą wypocząć na łonie natury z dala od zgiełku i hałasu miast.

Ważniejsze zabytki regionu to:

  • pokamedulski zespół klasztorny, położony na Półwyspie Klasztornym nad jeziorem Wigry
  • liczne kwatery prywatne, m.in.: w miastach Starym Folwarku, Gawrych Rudej, Bryzgielu, Rosochatym Rogu.

W mieście Stary Folwark mieści się ośrodek PTTK, który zajmuje się m.in. organizowaniem tak popularnych coraz bardziej spływów kajakowych po Czarnej Hańczy, regat żeglarskich na jeziorze Wigry, prowadzeniem pola namiotowego oraz wypożyczalnią kajaków, rowerów wodnych i żaglówek. Ośrodek Edukacji Środowiskowej nad Wigrami to ośrodek, umożliwiający grupom do 50 osób organizowanie wycieczek po Węgierskim Parku Narodowym z oprowadzaniem przewodnika, przejażdżką bryczką oraz nauką jazdy konnej.