Definicja przemysłu określa go jako gałąź produkcyjna zajmująca się eksploatacja i przetworzeniem surowców na dużą skalę. Ma duże znaczenie dla całej gospodarki narodowej i ogólnej sytuacji ekonomicznej państwa.

Znaczenie to wynika z trzech głównych funkcji przemysłu:

- ekonomicznej: wytwarza część dochodu narodowego państwa, stymuluje rozwój innych gałęzi gospodarki, wpływ na poziom życia

- społecznej: ma wpływ na zasoby pracy i rynek pracy, wpływa na jakość życia

- przestrzennej: urbanizacja i zmiany funkcjonalne przestrzeni kraju

Wydobycie surowców

W Polsce wydobywa się około 50 rodzajów surowców, ale znaczenie strategiczne mają węgiel kamienny i brunatny, rudy miedzi, cynk i ołów, srebro, sól kamienna i siarka. Jeszcze na początku lat 90. po okresie socjalistycznego, intensywnego rozwoju przemysłu wydobywczego Polska miała znaczący udział w światowym wydobyciu siarki (1 miejsce w świecie), 4,9% węgla kamiennego, 5,6% węgla brunatnego (6 miejsce) ,

4,55% wydobycia srebra (7 miejsce) i 4,9% miedzi (9 miejsce).

Największe wydobycie przypada na węgiel kamienny. Jego zasoby w Polsce to około 45 mld ton. Występuje duża jego koncentracja na Górnym Śląsku gdzie znajduje się aż 80% zasobów. Ekonomicznie możliwa jest również eksploatacja w Lubelskim Zagłębiu i w rejonie Wałbrzycha.

W przypadku węgla brunatnego wydobycie skupia się w trzech rejonach Polski: Konin-Koło-Turek, Bełchatów i Turoszów. W miejscach tych odbywa się również jego energetyczne wykorzystanie w dużych elektrowniach, co spowodowane jest problemami z jego transportem. Stabilny poziom wydobycia kształtuje się na poziomie 60 mln ton rocznie.

Przedgórze Krapat, zachodnia część Niżu Polskiego i Kotlina Sandomierska to główne obszary pozyskania gazu ziemnego. Dodatkowo pewne ilości gazu pochodzą z odmetanowywania kopalń węgla kamiennego. Roczna eksploatacja na poziomie 5,3 mld m3 to około 0,2% światowego wydobycia (zasoby to około 147 mld m3) i zaspokaja potrzeby kraju w 40 do 50%.

Polska nie posiada znaczących zasobów ropy naftowej. Najbardziej optymistyczne szacunki mówią o 13 mln ton, zlokalizowanych na fliszu karpackim, Niżu Polskim i szelfie bałtyckim. Wydobycie zaspokaja tylko kilka procent zapotrzebowania, pozostała część dostarczana jest rurociągami z terenu Rosji.

Taka struktura wydobycia surowców energetycznych odbija się na produkcji energii elektrycznej. Ze 142 TWh aż 97% powstaje w wyniku spalania paliw kopalnych a tylko 2,7% z hydroelektrowni. Po 16 latach od wstrzymania budowy elektrowni jądrowej w Żarnowcu powraca pomysł wykorzystania energii atomu w Polsce.

Rudy miedzi należące do największych w Europie i wydobywane są między innymi w Lubinie, Głogowie i Sieroszowicach.

Natomiast cynk i ołów wydobywane są w Wyżyny Śląsko- Krakowskiej, w okolicach Bytomia, Olkusza oraz Chrzanowa. Udokumentowane złoża wynoszą ok. 211 mln ton. Rocznie wydobywa się ok. 4,8 mln ton tych surowców, a najwięcej hut usytuowanych jest w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym.

Natomiast huty żelaza, znajdujące się między innymi w Warszawie, Krakowie i na Górnym Śląsku, korzysta głównie z surowca, pochodzącego z importu z krajów Europy Wschodniej, np. Ukrainy i Rosji.

Największa huta aluminium znajduje się w Koninie.

Siarkę wydobywa się w Polsce głównie w Kotlinie Sandomierskiej i okolicach Tarnobrzega, a jej zasoby szacuje się na ok. 747 mln ton, a eksploatacja roczna spada, obecnie wynosząc ok. 0,9 mln ton, przestając mieć znaczący udział w wydobyciu światowym.

Natomiast w Polsce występują duże ilości złoży soli kamiennej, bo ok. 121 mld ton. Wydobywa się ją głównie na Kujawach i na Górnym Śląsku. Wyczerpaniu ulegają natomiast zasoby, eksploatowane w Bochni i Wieliczce.

Mniejsze złoża soli wykorzystywane są przez miejscowe przedsiębiorstwa, produkujące sodę, jak na przykład w Janikowie czy Inowrocławiu.

Wapienie i margle jako surowce wykorzystywane są przede wszystkim w cementowym i wapienniczym, rozwijającym się między innymi na Dolnym Śląsku (okolice Opola), na Wyżynie Krakowsko- Częstochowskiej, Wyżynie Lubelskiej, w Górach Świętokrzyskich oraz na Kujawach.

W przemyśle przetwórczym czołowe znaczenie odgrywają takie jego gałęzie, jak: przemysł elektromaszynowy - 23% całości, chemiczny - 18% oraz rolno- spożywczy - ponad 26%. Pierwsza z gałęzi skoncentrowana jest głównie na Mazowszu, Na Górnym Śląsku, w okolicach Wrocławia, Poznania, Gdańska, Gdyni oraz Szczecina.

Mniejsze przedsiębiorstwa występują praktycznie na terenie całego kraju.