Jeziora na powierzchni ziemi zajmują 1,8% ogółu powierzchni lądów. Pod względem sposobu powstawania możemy podzielić jeziora na kilka typów:
- jezioro reliktowe - jezior, które dawnych czasach geologicznych było morzem a w wyniku ożywionych ruchów tektonicznych lub górotwórczych straciło połączenie z innym morzem np. M. Kaspijskie, Martwe
- jezioro powulkaniczne - powstaje w wyniku zalania woda poprzez opady kraterów wygasłych wulkanów np. Bolesna, Albano.
- jezioro tektoniczne - jezioro utworzone w rynnach, szczelinach i zapadliskach potektonicznych, cecha charakterystyczna tych jezior to ich znaczna głębokość np. j. Bałcharz posiada aż 1620 m głębokości, j. Niassa, j. Wiktorii
- jezioro przybrzeżne - powstaje w wyniku odcięcia zatok morskich poprzez mierzeje mórz (kosy, lido) np. Gardno, Wicko, Kopanin, początkowo pozostają one jeszcze jeziorami słonymi, ale potem dochodzi do ich wysłodzenia przez wpływające rzeki, są to z reguły jeziora płytkie, brak dostępu do słonych wód morskich
- przyrzeczne - jeziora powstające w dwojaki sposób: poprzez odseparowanie zakola rzeki od koryta głównego (starorzecza, jeziora zakolowe i meandrowe) lub poprzez zalewanie wodą obszarów nabrzeżnych, jest to najczęstsza sytuacja u ujścia rzeki (np. j Dąbskie, Drużno)
- jezioro krasowe - powstaje w zagłębieniach i obniżeniach terenu wymytych przez wodę płynącą w skałach wapiennych np. najczęściej są one spotykane na Polesiu Lubelskim ( około 68 jezior) a największym jeziorem tego typu jest jezioro Piaseczno, posiadające 63 m głębokości
- jezioro bagienne - powstaje na obszarach o podłożu nieprzepuszczalnym, ale nie będący podłożem wapiennym ale np. ilastym, gliniastym lub płytko zalegającym podłożem krystalicznym (tego typu jeziora najczęściej spotykane są w południowej części Pojezierze Mazurskiego, w dorzeczach rzek Narwi, Bzury, Obry)
- jezioro polodowcowe - powstające w wyniku erozyjnej lub akumulacyjnej działalności lodowca:
- rynnowe - powstaje w zagłębieniach i bruzdach wyżłobionych przez przemieszczający się lodowiec lub lądolód jak również we fragmentarycznie zasypanych dolinach rzek płynących przed czołem lodowca np. Gopło, Miedwie, Lubeiwie;
- morenowe - powstaje w zagłębieniach pomiędzy wzniesieniami morenowymi np. Wielinie, Śniardwy, Mamry;
- oczka - powstające z brył martwego lodu, które oderwały się od jęzora lodowca w czasie jego topnienia arealnego i zasypały się w rozmrażającym podłożu a następnie uległy stopieniu;
- cyrki - powstające w wyniku stopienia lodowców górskich a właściwie jego części czyli pola firnowego np. Morskie Oko, Czarny Staw
9. jezioro o budowie złożonej - jest to najczęściej jezioro o genezie tektoniczno - polodowcowej np. Wielkie Jeziora Amerykańskie, Wezer, Onega, Weter
