Charakterystyka wybranych minerałów:
* Porfir, to jedna ze skał magmowych (pochodzenia wulkanicznego - żyłowych,), które mają strukturę porfirową i tak w skrytokrystalicznym o drobnych ziarnach bloku skalnym są pojedyncze kryształy bądź afanity (struktura skrytokrystaliczna).
Określenie struktury i sklasyfikowanie tej skały(porfiru) wymaga wielu badań i analiz składu chemicznego .
Wyróżniamy następujące rodzaje porfirów: porfiry kwarcowe z grupy skał o odczynie kwaśnym, a ich cechą charakterystyczną jest posiadanie jasnych kryształków ziaren kwarcu, i tak na przykład: ryolit i dacyt a także porfiry bezkwarcowe z grupy skał o odczynie obojętnym, to one zawierają prakryształy skaleni oraz piroksenów czy amfiboli , tu na przykład:. trachit, andezyt , latyt .
* Bazalt to skała wylewna, w budowie której dominują plagioklazy zasadowe np. (labrador czyli bytownit), oraz pirokseny na przykład diallag a czasem augit także mała ilość bardzo rozdrobnionego magnetytu Z magnetytami związana jest specyficzna czarna kolorystyka skały bazaltowej. To one wykazują tzw. strukturę afanitową o wiele rzadziej tzw. strukturę porfirową ( tutaj z kryształami oliwinów) oraz teksturę masywną. Stare, powstałe w erze paleozoicznej rodzaje bazaltów, o tzw. migdałowcowym układzie cząsteczek i trochę bledszym kolorze , mogą mieć odcień czerwony, to możemy je nazywać melafirami (a inaczej paleobazaltami). Dość mocno powiązane z bazaltem są diabazy, inaczej tzw. mikrogabra. Skała bazaltowa ma to do siebie, że wietrzeje wolno niż na przykład gabro, dlatego powstaje często gleba gliniasta lub gleba pyłowa, bogata w substancje odżywcze dla roślin. Pośród skał wylewnych to właśnie bazalty są najszerzej rozpowszechnioną grupą. A w Polsce spotykamy je na Dolnym Śląsku od zachodnich granic naszego kraju aż po Opole, gdzie tworzą z różnymi skałami wylewnymi formacje bazaltową( trzeciorzędową).
* Margiel to skała osadowa pochodzenia chemicznego, może powstawać w zbiornikach wodnych( morza i jeziora- margle jeziorne), a podczas nałożenia dużej warstwy węglanu wapnia często z substancjami ilastymi ,zazwyczaj są to minerały ilaste( to formacja pomiędzy skałą węglanową a ilastą).
Jeżeli zawartość węglanu wapnia przekracza 67 procent to mogą przechodzić w wapień marglisty, ale gdzie zawartość węglanu wapnia spada do poziomu poniżej 33 procent to przechodzą w ił marglisty. Margle które zostały wzbogacone sporą zawartością kwarcu nazywamy tzw. marglami piaszczystymi.
Posiadają barwę białą, brunatna albo szarą. Mogą też występować margle o barwie zielonkawej, co wynika z obecności tzw. glaukonitu .Jest stosowany do produkcji cementu czy nawozu mineralnego. W Polsce margiel jest spotykany w rejonie Wyżyny Lubelskiej a także w górach Karpatach.
* Syderyt to skała osadowa pochodzenia chemicznego, zbudowana z minerału o nazwie syderyt i domieszek minerałów ilastych. Ma kolor brunatny albo żółto- szary, trochę ciemniejszy na powierzchni, bo zawiera także utlenione związki żelaza. Jest często spotykany w skałach marglistych i ilastych a nawet mułowcowych, gdzie tworzy struktury o drobnym układzie ziaren. W Polsce można go eksploatować w okolicach Częstochowy, Łęczycy czy w fliszu karpackim.
* Marmur jest skałą osadową :wapienie czy dolomity , powstająca na skutek długotrwałych procesów geologicznych , gdzie na skały oddziałuje wysoka temperatura , ciśnienia, a przez co skały ulegają metamorfozie i pękają. W marmurach możemy spotkać podobne skamieniałości co te występujące w skałach wapiennych. Ponadto marmur charakteryzuje jasny kolor z barwnymi przerostami , może mieć również barwę czerwoną.
* Piaskowce to przykład skał osadowych, które powstają w wodzie, ma naturalne warstwy, które układają się poziomo( w wodzie), ale mogą też mieć inny sposób ułożenia warstw, w związku z ruchami skorupy ziemskiej mogą być trochę nachylone bądź pionowe. Podstawowym składnikiem piaskowca jest kwarc, natomiast jako domieszki występują również inne minerały, na przykład:. mika i skaleny. Zarówno właściwości fizyczne jak i chemiczne piaskowców albo barwa zależy od rodzaju spoiwa , wiążącego ziarenka kwarcu. Kolor piaskowca jest zróżnicowany , może być: biały, kremowy, czy szary, żółty, a nawet brunatny , czerwony.
* Andezyt to skala wylewna , a jej skład jest podobny do diorytu.
Posiada kolor szary oraz wyraźnie porfirową strukturą, która zawiera tzw. prakryształy plagioklazów i amfiboli oraz piroksenów. W andezycie jest dobrze widoczny-wykrystalizowany kryształ tzw. hornblendy, które budują czarne i o strukturze słupkowej osobniki. W Polsce można spotkać andezyty raczej w masywach górskich w Pieninach czy Karpatach Fliszowych. Andezyty bardzo łatwo ulegają wietrzeniu, dzięki czemu powstają gleby gliniaste, bardzo bogate w składniki odżywcze dla roślin ( przeważnie wapń , magnez).
* Sjenit to również skała magmowa. Nazwa tej skały pochodzi od znanego miasta- Syene ( dzisiejszy Assuanu w Egipcie) gdzie są złoża sjenitu od dawien dawna. Sjenit według wyglądu jest zbliżony do granitu , lecz zwykle jest ciemniejszy niż granit i trochę cięższy, ponieważ ma dużo minerałów ciemnych na przykład biotytów i amfiboli, natomiast nie ma związków kwarcu albo ma kwarcu niewiele. Właściwości sjenitu różnią się od granitu bo sjenit jest bardziej ścieralny , można go łatwo szlifować. Obróbka jest o wiele cięższa, gdyż sjenit jest mało kruchy, ale daje się polerować.
* Granit jest to skala bardzo pospolita, a zarazem intensywnie wykorzystywana gospodarczo przez człowieka .Jest zaliczany do grupy skał magmowych głębinowych ,która zastyga pod ziemią bardzo wolno krystalizując swoje składniki czyli minerały w postaci różnych kryształów .Najważniejszym składnikiem granitu jest ciemna mika i jasno- biało- szary kwarc oraz różowy bądź żółto- szary skalen. Mika należy do minerałów miękkich, występującym w postaci blaszek , natomiast kwarc to z kolei bardzo twardy minerał zaś skalen średnio twardy. Granit przybiera różne kolory zaś jego faktura jest ściśle uzależniona od wielkości ziaren. W Polsce granit spotykamy przeważnie o barwie szarej a małe ilości granitu o kolorze jasno- brązowym. Czasem występuje granit czerwony (przeważnie jest importowany do Polski).
* trias posiada barwę czarno-białą (wyszlifowany)
* ił ma kolor brązowy, podczas dotyku kruszy się
* siarka rodzima ma kolor żółty, a w dotyku jest chropowaty, to skała osadowa pochodzenia chemicznego.
* łupki metamorficzne przybierają często barwę złotą
* ropa naftowa występuje w stanie ciekłym ,o barwie czerwono- brązowej, jest skałą osadową pochodzenia organicznego.
* piasek to skała osadowa okruchowa, zbudowana z drobnych ziarenek .
Rodzaje skał:
* skały magmowe:
- skały wylewne takie jak andezyt czy bazalt( melafir to skała głębinowo-wylewna)
- skały głębinowe takie jak dioryt czy gabro, granit i sjenit.
* skały osadowe:
- skały okruchowe takie jak :less, piaskowiec i żwir oraz zlepieńce, powstają zazwyczaj z pozostałości po innych skałach, zarówno tych luźnych jaki i związanych tzw. lepiszem.
- skały pochodzenia organicznego :wapień i kreda oraz takie jak węgiel, bitumina ropa naftowa i gaz ziemny oraz fosforyty: powstają z pozostałości po obumarłych zwierzętach i roślinach
- skały pochodzenia chemicznego :sól i gips oraz anhydryt, te skały są efektem wytrącenia związków chemicznych w zasolonym środowisku wodnym( morza i jeziora), a także są efektem procesu wietrzenia, potem osadzają się na dnie zbiornika wodnego.
* skały metamorficzne powstają ze skał magmowych oraz skał osadowych pod działaniem wysokiej temperatury i ciśnienia a czasem procesów chemicznych. Przykładem tych skał jest np.: gnejs, kwarcyt i marmur oraz łupki krystaliczne.
