Pierwszy balon powstał w roku 1783. Na jego konstrukcję składały się kawałki tkaniny i papieru. Za jego konstruktorów uważa się braci Montgolfier , którzy mieszkali we Francji i byli papiernikami. Legenda głosi, że braci natchnęła koszula rozwieszona po praniu nad paleniskiem. Zauważyli, że pod wpływem ciepłego powietrza napływającego z kominka koszula zaczynała się unosić. Dlatego skonstruowany przez nich balon mający średnicę 10 metrów napełnili właśnie w ten sposób. Miejscem wylotu balonu był rynek w miejscowości Annonay. Balon wzniósł się na wysokość wynosząca około sześć tysięcy stóp. W marę wznoszenia się balonu powietrze, które go wypełniało powoli obniżało swoją temperaturę. W pewnym momencie balon zaczął opadać na powierzchnię ziemi. Po wylądowaniu okazało się, że przebył odległość około 2 kilometrów.
Bracia jednak nie osiedli na laurach i zaczęli ulepszać swoją konstrukcję. I tak kolejny start odbył się jeszcze w tym samym roku. Tym razem jednak nie był to lot samego balonu. W koszu przyczepionym do powłoki balonu bracia Montgolfier umieścili pierwszych pasażerów, czyli barana , koguta i kaczkę. Lot trwał dziesięć minut i zakończył się szczęśliwym lądowaniem.
Balony braci Montgolfier bazowały na prostej zależności , a mianowicie wykorzystywały fakt, że ogrzane powietrze waży mniej niż zimne, tym samym może łatwo się unosić do góry. Wiadomości o nowym wynalazku bardzo szybko się rozprzestrzeniły. W odpowiedzi na nie Akademia Sztuk w Paryżu zleciła zbadanie tej sprawy. To zadanie powierzono profesorowi o nazwisku Charles. Profesor ten doszedł do wniosku, ze gazem którym wypełniono ów balon był wodór. W oparciu o to założenie sam skonstruował taki balon i napełnił go właśnie wodorem. Oczywiście nie miał racji co do balonu braci Montgolfier, ale przypadkowo stał się wynalazcą nowego typu balonu. Od tej pory obowiązywały te dwa sposoby konstrukcji balonów. Na początku dziewiętnastego wieku zaniechano jednak metody braci Montgolfier. Późniejsze prace nad konstrukcją balonów pozwoliły na zastąpienie wodoru, który jest gazem łatwo palnym, helem.
Zastosowanie gazu lżejszego od powietrza zamiast rozgrzanego powietrza miało tą zaletę, że nie były potrzebne grzejniki do jego ogrzewania. Lżejszy gaz wypełniający balon powoduje powstanie tzw. siły wznośnej , która powoduje ruch balonu ku górze. Ta siła wznośna zależy od różnicy ciężaru właściwego gazu , który wypełnia wnętrze balonu i powietrza.
Balon wypełniony wodorem, którego konstruktorem był Charles w zasadzie był bardzo podobny do balonów budowanych obecnie. Za materiał do jego budowy posłużyła gumowata tkanina, która opleciona była siatką. Balon posiadał oczywiście kosz. Dzięki klapie możliwe było uwalnianie gazu z wnętrza balonu na zewnątrz. Pozostałe elementy w jakie wyposażony był ten balon to : barometr oraz balast. Tak więc kolebką balonów jest Francja. Ale w niedługim czasie balony zaczęto konstruować także w innych krajach. Balony budowano również na terenie Polski. Miejsca lotów balonów to Warszawa, Kraków, Lwów i Pińczów. Początkowo z balonami wiązano bardzo duże nadzieje. Spodziewano się, że mogą pełnić rolę środków transportu. Jednak bardzo szybko uświadomiono sobie, że balony uzależnione są przecież od wiatru i nie można przewidzieć ani ich prędkości ani miejsca lądowania. Balony zaczęto jednak wykorzystywać w marynarce wojennej. Odbywały one loty obserwacyjne. Taka sytuacja miała miejsce jeszcze podczas I wojny światowej. Balony pełniły również funkcje zaporowe. Polegało to na tym ,że pomiędzy dwoma balonami były rozciągane sieci ze stali. Cała konstrukcja stanowiła swoisty wyłapywacz rakiet nieprzyjaciela w trakcie obu wojen światowych. Balony miały jednak jeszcze jedno ważne zastosowanie. Mianowicie były bardzo przydatne w badaniach naukowych . Również ważne jest wykorzystanie balonów w meteorologii. Stopniowo załogi zaczęła zastępować coraz bardziej skomplikowana aparatura, która nie wymagała sterowania przez człowieka. Rok 1931 to rok historycznego lotu pierwszego balonu na wysokość 16 kilometrów czyli w obszar zwany stratosferą. Rozpoczęło to etap badań nad balonami stratosferycznymi. Obecny rekord w locie balonem to osiągnięta wysokość 34.668 km. Rekord ten należy do Amerykanina, M.Rossa.
Ponieważ loty balonem stanowiły wyzwanie i wymagały dużej odwagi szybko zaczęły być traktowane także jako konkurencja sportowa.
W roku 1960 balonowi udało się dotrzeć na orbitę okołoziemską. Był to wysłany przez Amerykanów sztuczny satelita "Echo". Satelita ten nie startował jednak z powierzchni ziemi, ale na wysokość 400 kilometrów został dostarczony przez rakietę. Dopiero na takim pułapie wysokości powłoka balonu została napełniona gazem z butli. Balon ten służył do przeprowadzenia eksperymentów z łącznością na dużych wysokościach. Jednak balon nie poruszał się na orbicie tak jak inne balony wykorzystując fakt, że gaz jest lżejszy od otaczającego go ośrodka, ale prędkość początkowa została mu nadana przez rakietę.
W balonach konstruowanych dzisiaj materiałem na powłoki jest mocna tkanina nylonowa. Szczyt powłoki zaopatrzony jest w czujnik temperatury, aby nie dopuścić do zbytniego jej przegrzania. Powietrze ogrzewane jest za pomocą palnika propanowego. Propan wydostaje się z butli , której materiałem budulcowym jest stal nierdzewna bądź też jakiś wytrzymały ale lekki stop. W butli mieści się około czterdziestu litrów gazu . Tak ilość gazu umożliwia około czterdziestominutowy lot. Gondole wykonuje się z wikliny. Jest to materiał zarówno lekki jak i bardzo wytrzymały.
Oczywiście obowiązkowym elementem wyposażenia są worki z piaskiem. W trakcie trwania lotu konieczne jest stopniowe pozbywanie się ich w celu utrzymania stałej wysokości lotu. Jest to niezbędna ponieważ gaz ucieka z powłoki i gdyby stale miał ten sam ciężar balot traciłby wysokość.
Baloniarstwo jako sport przestało być popularne w okresie po pierwszej wojnie . Stało się tak z powodu małej dostępności i wysokiej ceny gazu do balonów. Obecnie przeprowadzane są zawody w locie balonem i budzą one duże zainteresowanie. Balony stanowią również atrakcję urozmaicającą jakieś ważne wydarzenia czy obchody świąt.
Jak już wcześniej wspomniano balony były uzależnione od siły i kierunku wiatru. Dlatego też próbowano zastosować w balonach jakiś rodzaj napędu. I tak w roku 1852 został skonstruowany pierwszy na świecie sterowiec. Jego budowniczym był Henri Giffard. Długość tego balonu wynosiła 44 metry a swoim kształtem przypominał cygaro. Rolą silnika parowego było zapewnienie sterowności balonowi. Kolejna konstrukcją był sterowiec wybudowany przez Ferdynanda von Zeppelina. Jego unowocześnienie polegało na wbudowaniu do konstrukcji lekkiej ramy. W niedługim czasie przystąpiono do budowy dużych sterowców przewożących pasażerów. Niektóre z nich latały nawet przez Atlantyk. Podróże balonem trwały do roku 1937 czyli do pożaru jednego ze sterowców pasażerskich. Doszło wówczas do śmierci 35 osób. Po tym wydarzeniu zaniechano lotów tymi obiektami. Nadal jednak wykorzystywano je np. do wykrywania łodzi podwodnych. W latach 60 - tych sterowce stały się bardziej bezpieczne ponieważ powłoki zaczęto wypełniać helem, który nie jest palny. Obecnie do budowy sterowców używa się włókien węglowych i plastiku. Weszło do użytku także stosowanie dodatkowych balonów kompensacyjnych , które w środku zawierają powietrze.