BLAISE PASCAL - urodził się w 1623 r., zmarł 1662 r. Był on francuskim matematykiem, fizykiem, filozofem oraz pisarzem. Miał wpływ na rozwój hydromechaniki, matematyki czy fizyki. Zdefiniował przede wszystkim prawo Pascala które tyczy się ciśnienia w ciałach ciekłych, jak również zdefiniował matematyczny trójkąt Pascala.

Prawo Pascala, jest to jedno z głównych praw hydrostatyki: Ciśnienie zewnętrzne jest przenoszone w płynie który znajduje się w zamkniętym naczyniu tak samo we wszelkich możliwych kierunkach. W statycznym płynie siła jest przenoszona z prędkością równą prędkości dźwięku, działa ona prostopadle na całą powierzchnię która ogranicza płyn albo wyróżnioną w środku niego. Zasadę tę stosuje się w podnośniku hydraulicznym, oponie pneumatycznej, a także tego typu przyrządach. Prawo ostało wykryte w 1647 r.

W ciałach gazowych oraz ciekłych ciśnienie działa tak samo we wszelkich kierunkach.

Pascal pokazał również, iż ciśnienie atmosferyczne uzależnione jest od wysokości nad powierzchnią ziemi, jest tak dlatego, ponieważ z wysokością zmniejsza się ciężar słupa powietrza który równoważy ciężar ciała ciekłego w rurce Torricellego. We wrześniu 1648 wymyślony przez niego eksperyment wykonał jego szwagier, Florin Périer, wspiął się z rurką na Puy-de-Dôme, szczyt którego wysokość wynosi prawie tysiąc metrów.

Ciśnienie jakie wywierane jest przez atmosferę nazywa się ciśnieniem atmosferycznym, zatem jest to ciężar warstwy powietrza które znajduje się nad jednostkową powierzchnią. Uzależnione jest ono od szerokości geograficznej, wysokości nad poziomem morza (spadek ciśnienia atmosferycznego, na każde 10.5 m. w górę przypada spadek ciśnienia atmosferycznego prawie 1.3 hPa) i temperatury. W przekroju pionowym duża wartość ciśnienia notuje się przy powierzchni naszej planety oaz zmniejsza się ono razem z wysokością. Kiedyś ciśnienie atmosferyczne mierzono w milimetrach słupa rtęci (mm Hg). Ciśnienie normalne na poziomie morza, w temperaturze zera stopni C, na 45 stopniach szerokości geograficznej północnej równoważy słup rtęci przekroju 1 cm2 i równe jest 760 mm. W aktualnie występującym układzie SI jednostka ciśnienia atmosferycznego to

Pascal (Pa). Jako że wartości podawane w Pascalach byłyby ogromne, to wartości ciśnienia atmosferycznego podaje się w hektopaskalach (1 hPa= 100Pa). Zależność między starą a nową jednostką przedstawia się następująco: 750 mm Hg= 1000 hPa. A więc ciśnienie normalne na poziomie morza równe jest 1013,25 hPa.

W naszym kraju występuje na ogół nieregularna zmienność ciśnienia atmosferycznego, co jest powiązane z wędrującymi ze wschodu na zachód układami niskiego ciśnienia ( wahania te mogą równe są prawie piętnaście hPa, w stosunkowo niewielkim czasie.

ZMNIEJSZONE CIŚNIENIE

Oddziaływanie zmniejszonego ciśnienia na nasze ciało uzależnione jest od:

-wysokości wzniesienia ponad poziom morza

-szybkości, z jaką dochodzi do spadku ciśnienia

-czasu pobytu w zmniejszonym ciśnieniu

WIĘKSZE CIŚNIENIE

Większe niż normalne ciśnienie atmosferyczne jakie oddziałuje na ludzi którzy nurkują w wodzie, którzy pracują w kesonach. Jak będzie rosło ciśnienie wdychanego powietrza będzie zwiększała się rozpuszczalność gazów w płynach ustrojowych oraz tkankach ( przede wszystkim tłuszczowej) .

W płynach ciśnienie statyczne (hydrostatyczne) spowodowane przez siłę ciężkości która jest równa ciężarowi słupa płynu na podstawie 1cm2.

Wielkość ciśnienia hydrostatycznego uzależniona jest od głębokości, rośnie o jeden at na każde 10 metrów głębokości, (zatem 1at = 981hPa)

Jednostki ciśnienia:

- Pascal:

Pa = N / m2[SI]

- Atmosfera - odpowiada ciśnieniu atmosferycznemu na poziomie morza:

at = kG / cm2 = 9,81N/0,0001m2981*102Pa=981 hektopaskali

- metr słupa wody - zatem ciśnienie hydrostatyczne jakie panuje w wodzie na głębokości jednego metra:

msw = 0,1at = 98,1 hektopaskala

Do pomiaru ciśnienia atmosferycznego wykorzystuje się barometry. Bardzo często wykorzystywane są barometry rtęciowe, hydrostatyczne, obciążnikowo- tłokowe, aneroidalne(sprężynowe), itp. W barometrze aneroidalnym płaskie cylindryczne metalowe pudełko z próżnią wewnątrz powiększa się albo pomniejsza wymiary przy zmianie ciśnienia. W barometrze rtęciowym ciśnienie słupa rtęci w szklanej rurce o wys. 75cm(zamkniętej z jednej strony oraz wygiętej z drugiej strony) jest zrównoważone przez ciśnienie atmosferyczne ze strony otwartej-zmianę ciśnienia odzwierciedla zmiana wysokości słupa rtęci. Barometr zaopatrzony jest w przyrząd, który rejestruje wszystko, nazywa się on barografem. Pisak, sterowany ruchem barometru maluje linię ciągłą na papierowej taśmie która jest nawinięta na kręcący się cylinder. Zapisane dane wykorzystywane są do opracowywania prognoz pogody.

Źródła:

- wielka ilustrowana encyklopedia powszechna wydawnictwa Gutenberga, KRAKÓW

- encyklopedia multimedialna

- czasopismo "Świat Wiedzy"