W gromadzie gadów (Reptilia) wyróżnia się rzędy kopalne: kotylozaury, dinozaury, pterozaury, ichtiozaury oraz rzędy współcześnie żyjące, czyli: żółwie (Chelonia), hatterie (Sphenodontia), łuskonośne (Squamata), krokodyle (Crocodilia).
Gady, obok ptaków i ssaków, należą do owodniowców (Amonita), co oznacza, że w swoim rozwoju zarodkowym wytwarzają błony płodowe. Do kręgowców bezowodniowych (Anamnia) zalicza się: kręgouste, ryby i płazy.
Owodniowce rozwijają się na lądzie i są całkowicie niezależne od środowiska wodnego, dzięki obecności błon płodowych. Występują dwie błony płodowe wewnętrzne i jedna zewnętrzna. Zewnętrzną błoną jest kosmówka (błona surowicza), która umożliwia wymianę gazową i stanowi także ochronę zarodka. Owodnia jest wypełniona płynem owodniowym, stanowiącym środowisko życia dla zarodka. Ostatnia - omocznia - wciska się między dwie poprzednie, a jej zadaniem jest gromadzenie ubocznych produktów metabolizmu.
Szkielet gadów
Czaszka jest połączona z kręgosłupem jednym kłykciem potylicznym, co z kolei w połączeniu z dźwigaczem i obrotnikiem (kręgi szyjne) umożliwia dużą swobodę ruchów głowy. Czaszkę tworzą liczne kości.
Kręgosłup z 5 części - odcinek szyjny (8 kręgów), piersiowy i lędźwiowy (łącznie 22 kręgi), krzyżowy (2kręgi), ogonowy (liczba kręgów zależy od gatunku).
Kręgi piersiowe i lędźwiowe łączą się z żebrami. Żebra z pierwszych 5 par są połączone z mostkiem (reszta żeber wolnych).
Budowa kończyn:
Kończynę przednią tworzą kość ramieniowa, dwie kości przedramienia (łokciowa i promieniowa) i kości ręki (nadgarstka, śródręcza i palców).
Natomiast kończyna tylna zbudowana jest z kości udowej, dwóch kości podudzia (goleniowa i strzałkowa) i kości stopy (śródstopia, stępu i palców).
Pas barkowy, na którym osadzone są kończyny przednie buduje łopatka, obojczyk i kość krucza.
Układ pokarmowy składa się z typowych dla kręgowców części: jama gębowa (zęby i język), gardziel, przełyk, żołądek, jelito cienkie, jelito grube z kloaką i jelito ślepe. Gady posiadają dwunastnicę, trzustkę, wątrobę, śledzionę.
Układ oddechowy
Gady są zwierzętami płucodysznymi. Oddychanie zachodzi na zasadzie zasysania i wyciskania powietrza w klatce piersiowej przy udziale mięsni międzyżebrowych. Zanikła wymiana gazowa przez skórę. Płuca mają budowę gąbczastą , dzięki czemu zwiększyła się powierzchnia, na której zachodzi wymiana gazowa. W skład układu oddechowego wchodzą: otwory nosowe (zewnętrzne i wewnętrzne), krtań, tchawica z chrzęstnych pierścieni, oskrzela i płuca.
Układ krwionośny
Serce gada zbudowane jest z dwóch przedsionków i komory z niepełną przegrodą międzykomorową (wyjątek krokodyle), w tej niepełnej komorze można wyróżnić część żylną (prawą) i tętniczą (lewą). Są dwa obiegi krwi. Mieszanie krwi utlenionej z odtlenioną jest mniejsze niż u płazów.
Układ wydalniczy zbudowany jest z nerek ostatecznych (właściwych), od nich odchodzą parzyste moczowody wtórne, którymi spływa mocz do kloaki. U niektórych gadów wykształcił się pęcherz moczowy.
Układ nerwowy i narządy zmysłów
Kresomózgowie jest dobrze rozwinięte, zbudowane z dwóch półkul i otoczone korą mózgową (istotą szarą). Rdzeń przedłużony jest ma charakterystyczne esowate wygięcie, co wpływa na zwiększenie jego powierzchni i ulepszenie koordynacji przy wykonywaniu czynności życiowych.
Bardzo dobrze rozwinięty jest wzrok, dzięki lepszej akomodacji (inny kształt soczewki), występują trzy powieki (dolna, górna i migawka). W narządzie słuchu występuje ucho wewnętrzne o budowie jak u płazów, brak jest ucha zewnętrznego, kostki słuchowe w uchu środkowym wyostrzyły słuch..
Rozmnażanie
Gady rozmnażają się w wyniku zapłodnienia wewnętrznego. Są w większości jajorodne (część jajożyworodna). U jajorodnych tylko pierwszy etap rozwoju przebiega w jajowodach. Z jaj wylegają się młode podobne do dorosłych - brak stadium larwy.
