Stan środowiska polskiego biorąc pod uwagę stopień zanieczyszczenia jest bardzo różnorodny. Mówiąc o środowisku mamy na myśli glebę, powietrze, wodę oraz energię. Zanieczyszczenie środowiska spowodowane jest dostaniem się do niego substancji niepożądanych, czyli substancji gazowych, ciekłych bądź ciał stałych. Ilość tych substancji w znacznym stopniu przewyższa normy, co w efekcie głęboko odbija się na naszym zdrowiu oraz funkcjonowaniu przyrody. Zanieczyszczenia naszego środowiska mają różne pochodzenie. Część z nich powstaje w wyniku bezmyślnej działalności człowieka, tzn. sztucznie. Wówczas ich pochodzenie jest antropogeniczne. Bywają też zanieczyszczenia, których pochodzenie jest naturalne, w tym przypadku źródłem może być wulkan. Antropopresja, czyli negatywna działalność człowieka powoduje stałe emitowanie substancji, które w dużym stopniu zaburzają funkcjonowanie naszego środowiska. Bardzo wrażliwa na działalność człowieka jest gleba. Do niej to uchodzi większość zanieczyszczeń. Gleba jest miejscem uprawy roślin, które stanowią główny składnik naszego pożywienia. Wiadomo, że zarówno związki chemiczne, jak i mikroorganizmy potrzebne są do prawidłowego funkcjonowania ekosystemu, obiegu materii i energii w tych ekosystemach. Jednak stężenie tych substancji nie może przekraczać ustalonych norm, gdyż takie przekroczenie powoduje, iż te związki chemiczne zaczynają działać radioaktywnie i toksycznie na ekosystem. Dodatkowe ilości toksycznych substancji wywodzą się z odpadów przemysłowych oraz komunalnych. Zakłady przemysłowe transmitują radioaktywne gazy. Ruch samochodowy także przyczynia się do zwiększenia ilości trujących substancji. Bardzo zanieczyszczone gleby charakteryzują się bardzo niską urodzajnością. Dochodzi do zmiany właściwości fizycznych i chemicznych gleby. Zbyt uboga urodzajność gleby, odzwierciedla się w ilości plonów. Warto, więc zwrócić szczególną uwagę na te czynniki, które przyczyniają się do zubożenia gleb. Są nimi: erozje powstałe na wskutek wyrębu lasów, zbyt intensywne nawożenie gleb, pojawianie się toksycznych substancji w glebach na skutek dużego rozwoju motoryzacji i innych gałęzi przemysłu, a także kwaśne deszcze.
Bardzo niebezpieczne dla gleby jest pozbywanie się zużytego oleju samochodowego, zbyt duże nawożenie gleby, czyli stosowanie środków ochrony roślin. Wszystkie te związki chemiczne kumulują się w glebie, i zaczynają działać toksycznie na wszelkie organizmy bytujące w niej. Następuje całkowite zachwianie struktury gleby.
Związki zanieczyszczające glebę można podzielić na :
- azotany
- metale ciężkie, do których zaliczyć można rtęć i ołów
- związki organiczne, do których zaliczamy związki ropopochodne oraz pestycydy.
W wyniku wprowadzenia szkodliwych substancji chemicznych następuje zmiana odczynu gleby na kwaśny bądź tez zasadowy. Zamiana odczynu gleby wpływa na inne procesy. Powoduje zachwianie procesu wietrzenia gleby, mineralizacji gleby, nitryfikacji, denitryfikacji. Zaburza również huminifikację szczątków organicznych.
Substancje toksyczne znajdujące się w glebie zaczynają również kumulować się w organizmach żywych zwłaszcza roślinach. Począwszy od roślin zaczyna się skażenie całego łańcucha troficznego. Eutrofizacja wód zarówno powierzchniowych jak i podziemnych spowodowana jest przepływem substancji toksycznych w glebie. Negatywne skutki wprowadzania metali ciężkich do gleb są następujące: następuje zanik przyrostu masy roślinnej oraz ich plonowości, poprzez nagromadzenie się metali w tkankach roślin. Metale, które wywołują takie skutki to: rtęć, kadm, arsen, ołów oraz nikiel. Zmiany w roślinach są nieodwracalne. U człowieka przyczyną nowotworów oraz miażdżycy są także metale ciężkie. Toksyczne jest również gromadzenie się azotanów w organizmach roślin. U zwierząt zbyt duże stężenie azotanów powoduje zachwianie wzrostu, spadek mleczności, niepłodność oraz poronienia. Puławy są rejonem, gdzie notuje się wysokie stężenie metali ciężkich. Toteż tam częsta jest choroba zwana methemoglobinemią. Jest ona bardzo niebezpieczna w przypadku dzieci, powoduje niedotlenienie organizmu. Pestycydy, czyli środki ochrony roślin są bardzo szkodliwe dla zwierząt. Pestycydy powodują śmierć wśród ptactwa. U ludzi pestycydy gromadzą się w tkankach, głównie tkance tłuszczowej. Są przyczyną wielu schorzeń, gdyż powodują zachwianie procesów chemicznych, syntez węglowodanowych, białkowych, zahamowują działanie wielu enzymów.
Na zanieczyszczenie gleby ma również wpływ zmiana klimatu, zbyt niski poziom wód gruntowych. Negatywne znaczenie dla gleby ma deforestacja. Deforestacja jest to wylesienie o dużym zasięgu. Wyrąb lasów przyczynia się do powstania procesu denudacji, który degraduje profil glebowy. Następuje również wyrównanie powierzchni ziemi. Ważna dla gleby jest również obecność w niej składników pokarmowych, troficznych. Nieprawidłowe nawożenie gleby przyczynia się do zaburzenia stabilności dynamicznej gleby. Bardzo wrażliwymi na zanieczyszczenia gleby gatunkami drzew są : kasztan, lipa oraz klon.
, minimalizujących zużycie szkodliwych surowców, oszczędzanie energii oraz użycie technologii ochronnych