Epilepsja jest to choroba, która powszechnie znana jest pod nazwą padaczki. Jest to choroba, która dotyka układ nerwowy. Występuje ona zarówno u dzieci jak i u dorosłych. Na całym świecie padaczka dotyka około 50 milionów ludzi. Możemy na nią zachorować zarówno w wieku dojrzałym jak i w dzieciństwie. Około 80 % chorych na padaczkę stanowią osoby przed 20 rokiem życia.

Epilepsja jest znana od dawien dawna. Epi-lambanein jest to słowo z języka greckiego, od którego wzięła się nazwa padaczki, epilepsji. Słowo to oznacza chwytać, zawładnąć czymś. Epilepsja występuje w postaci różnych napadów. Choroba ta odznacza się zachwianiem wszelkich funkcji mózgu. Bardzo często chory traci przytomność podczas napadu padaczki. Utrata przytomności spowodowana jest gwałtownym wyładowaniem komórek nerwowych. W chorobie mogą brać udział różne struktury funkcjonalno anatomiczne mózgu. Od tego zależą objawy choroby. Wyładowania w komórkach nerwowych maja charakter bioelektryczny. Są one nadmierne i patologiczne. Występuje kilka rodzajów tych wyładowań, a każde charakteryzuje się innymi objawami. Napady takie, jeśli nie działa mechanizm hamujący mogą dotyczyć także innych komórek. Po przejściu tych wyładowań bioelektrycznych na inne komórki dochodzi do zachwiania pracy mózgu. Wówczas chory traci przytomność. Napad wtedy nazywany jest uogólnionym napadem. Również może dojść do wyładowań tylko określonej grupy komórek. Napad wówczas jest ograniczony. Dotyczy tylko tej grupy komórek. Napad taki nazywany jest częściowym lub ogniskowym. Objęcie przez wyładowania całego obszaru mózgu zależy od stopnia wyładowania oraz od siły działania procesów hamujących. Można wyróżnić napady, które są bezdrgawkowe oraz takie, którym towarzyszą silne drgawki twarzy oraz mięśni kończyn. Mogą również wystąpić objawy z zaburzeniem świadomości lub też bez zaburzenia świadomości. Napadom padaczkowym bardzo często towarzyszą różnorakie objawy czuciowe. Bardzo często zdarza się, że napady utraty świadomości są krótkotrwałe. Wówczas chory przerywa swoje wykonywane w tym czasie czynności na okres trwania tego napadu, po czym bezpośrednio po napadzie wraca do nich.

Ogólnie napady epileptyczne można skwalifikować do następujących grup:

Napady uogólnione: wyróżniamy tutaj napady nieświadomości- miokloniczne- atoniczne, toniczno-kloniczne, toniczne i kloniczne, pierwotnie uogólnione, wtórnie uogólnione.

Napady częściowe zwane również ogniskowe: proste są to napady bez zaburzeń świadomości, napady z objawami ruchowymi, czuciowymi lub zmysłowymi, autonomicznymi, psychicznymi oraz napady częściowo złożone.

Aby zaistniał napad padaczkowy potrzebne jest pojawienie się kilku elementów w tym samym czasie. Musza zostać w odpowiednim czasie pobudzone grupy komórek nerwowych, poprzez zmiany, które mają wpływ na ich pobudliwość. Musi również zaistnieć tzw. pogotowie drgawkowe oraz inne elementy, które przyczynią się do powstania napady. Człowiek jest chory na padaczkę wówczas, gdy napady padaczkowe będą się u niego powtarzać. Nie możemy zdiagnozować tej choroby po pierwszym napadzie padaczkowym i od razu rozpocząć leczenia. Jeśli u kogoś pojawił się napad padaczkowy możemy w 50 procentach się spodziewać ze wystąpi następny. Ale to nie jest 100%. Padaczka jako choroba przewlekła może się nie ujawnić u większości osób, które miały do czynienia z pierwszym napadem padaczkowym. W naszym kraju zanotowanych jest około

400 tysięcy osób u których występuje padaczka. Dane historyczne mówią, iż już w Kodeksie Hammurabiego, pisanym ok. 1900 r. p.n.e. była mowa o padaczce. W dawnych czasach uważano padaczkę za klątwę bogów, chorobę umysłową czy też chorobę zakaźną.

W czasie napadu charakterystyczne są następujące objawy: utrata przytomności, naprężenie ciała, drgawki oraz ślinotok. Napad padaczkowy trwa około 3 minuty. Bywa jednak tak, że napad czasem wykazuje całkiem inne objawy niż powinien. Tymi objawami są: chory tracący świadomość, czasem rozbierający się, bełkoczący, oraz znieruchomiały. Innym przykładem jest napad w którym chory jest cały czas świadomy tego co się dzieje, drgają mu ręce oraz powieki a także tężeje twarz. 7 procent epilepsji, to choroby odruchowe, wywołane przez określony czynnik. Jest szereg bodźców, które mogą wywoływać napady padaczkowe. Może to być bodźce świetlny taki jak telewizor czy też dyskoteka. Takie typy czynników wywołują padaczkę zwana padaczką fotogenną.

Status epilepticus jest to nazwa łacińska stanu padaczkowego, charakterystycznego dla epileptyków. Stan padaczkowy charakteryzuje się napadami padaczkowymi występującymi jeden za drugim. Pomiędzy tymi stanami chory nie odzyskuje przytomności. Bardzo niebezpieczny jest stan padaczkowy napadów toniczno-klonicznych. Może on zagrażać zdrowi chorego, dlatego ważna jest szybka hospitalizacja.

Jeśli spotkamy się z chorym w stanie napady padaczkowego powinniśmy go pilnować. Pod czas upadku należy lekko podtrzymywać głowę chorego, gdyż drgawki całego ciała mogłyby doprowadzić do jej uszkodzenia mechanicznego. Warto chorego położyć na boku, bo w ten sposób chory ma wolne drogi oddechowe, a pojawiająca się piana czy tez ślina pojawiająca się podczas napadu ma drogę odpływu. Należy również odpiąć kołnierzyk choremu. Nie wolno opuszczać chorego w czasie napadu padaczkowego, gdyż po nim chory może nie wykazywać kontaktu z otoczeniem i może zasnąć. Gdyby chory odzyskała świadomość warto go odprowadzić do domu. Karetkę należy wezwać wówczas, gdy następują nawroty napadów, a chory wciąż nie odzyskuje przytomności, gdyż może to być stan padaczkowy a nie pojedynczy napad.

Leczenie i profilaktyka padaczki opiera się na przyjmowaniu przez chorego leków przeciwdrgawkowych, które należy przyjmować systematycznie. Głównie lekarz każe stosować jedne lek przeciwdrgawkowych, ale bywa również tak, że zaleci równoczesne stosowanie kilku leków przeciwdrgawkowych. Leki przeciwdrgawkowych powinno się stosować codziennie i nie można o tym zapominać.

Innym sposobem leczenia padaczki jest tzw. terapia monitorowania padaczki. Za pomocą tej metody można oznaczyć stężenie leku przeciwdrgawkowego we krwi chorego. Następnie dobiera się odpowiednią dawkę leku.

Krew należy pobrać od chorego o 8.00 rano, gdyż o tej porze chory jeszcze nie zażył leku. Nie wielka ilość chorych nie wykazuje reakcji na leki farmakologiczne. Jest ich około 20 %. Wówczas stosuje się leczenie operacyjne. Pod czas operacji usuwa się ognisko padaczkowe. Występuje szereg czynników, które wpływają na pojawienie się choroby: niedobór snu, alkoholizm, nieregularny tryb życia, u kobiet napady występują w okresie okołomiesiączkowym, choroby infekcyjne. Do czynników zmniejszających ryzyko wystąpienia padaczki zaliczamy aktywność umysłowa i umiarkowana fizyczna. Jeśli wystąpi u nas napad padaczkowy należy niezwłocznie udać się do lekarza. Lekarz ma za zadanie ustalenie przyczyny napadu oraz jego rodzaj. Lekarz powinien skierować chorego na następujące badania:

- badanie laboratoryjne krwi

- badanie neurologiczne

- badanie EEG

- badanie neuroradiologiczne obejmujące rezonans magnetyczny oraz tomografię komputerową głowy.

Często padaczka jest spowodowana chorobami genetycznymi. Do takich chorób zaliczamy fakomatozy, czyli dysplazje ektomezodermalne oraz genetycznie uwarunkowane zachwiania metaboliczne. Do padaczki może również doprowadzić uraz mózgu w czasie życia płodowego. Powstaje on w wyniku wewnątrzłonowej infekcji matki czy też jej uszkodzeń układu nerwowego. Także na padaczkę mają wpływ odbyte przez matkę w czasie ciąży choroby, takie jak cukrzyca, niedokrwistość, wada serca. Nie wolno również matce przyjmować jakichkolwiek związków np. narkotyków. W czasie ciąży nie należy palić papierosów, spożywać alkoholu.