Wrodzone schorzenia kości

Wrodzona patologiczna łamliwość kości powoduje, że są one wyjątkowo kruche i słabe, a na skutek tego są bardzo łamliwe. Dolegliwość ta nie jest możliwa do wyleczenia, można jedynie łagodzić ją i minimalizować, głównie przez unikanie sytuacji, które nadmiernie obciążają kości. Zdarza się czasami, że rosnąc kości nie przybierają odpowiednich kształtów. Przykład: nienaturalnie zgięta stopa szpotawa, staw biodrowy zwichnięty wrodzony, przy którym dochodzi do łatwego wyślizgiwania się głowy kości udowej ze stawowej panewki oraz rozszczepione podniebienie, które polega na pojawieniu się szczeliny podniebienia twardego między nosem a ustami.

Zaburzenia skł. chemicznego

W zdrowej kości cały czas zachodzą różne procesy chemiczne. Czasem zdarza się, że któryś przebiega nieprawidłowo. Przykładowo brak wit. D powoduje krzywicę. Witamina ta jest niezbędna dla silnych, zdrowych kości. Występuje ona w produktach mlecznych i tłustych rybach. Skóra potrafi wyprodukować ją pod wpływem promieniowania słonecznego. Dzieci, które chorują na krzywicę mają często krzywe nogi i ręce. Obecnie jednak, głównie dzięki lepszemu odżywianiu, choroba ta pojawia się bardzo rzadko w krajach wysoko rozwiniętych. Niedobór wit. D u dorosłych wywołuje osteomalację, przy której kości są bardzo słabe i łatwo ulegają złamaniom, występuje też sztywnienie i przykurcze mięśni. Osteomalacja związana jest czasem z innymi stanami chorobowymi, np. chorobą żołądka, nerek czy też kłopotami z trawieniem. Leczenie opiera się na podawaniu wit. D, a także przyjmowaniu odpowiednich posiłków oraz eliminowaniu chorób towarzyszących.

Osteoporoza

Osteoporoza (rzeszotnienie kości) jest chorobą polegającą na postępującej przewadze procesu niszczenia kości nad tworzeniem jej masy. Kości stają się cienkie, słabe i kruche, łatwo się łamią. Proces ten obejmuje najczęściej kości kręgosłupa, dlatego też jeden z pierwszych objawów to ból pleców.

Osteoporozę może powodować poważny brak aktywności fizycznej, duży niedobór w diecie składników mineralnych lub zaburzenia hormonalne. Postępująca demineralizacja kości (utrata składników mineralnych potrzebnych do budowy jej masy) towarzyszy starzeniu się organizmu, dlatego też osteoporoza pojawia się głównie w podeszłym wieku. Druga grupa chorych to kobiety w czasie menopauzy. Wiąże się to z niedoborami hormonów, które wpływają m.in. na układ kostny.

Istnieje możliwość zapobiegania osteoporozie można m.in. dbając o wysiłek fizyczny, tak aby kości były jak najdłużej sprawne i silne. Kobiety czasem mogą uniknąć tego schorzenia lub pogorszenia się stanu zdrowia dzięki terapii hormonami, która dostarcza organizmowi brakujących ilości estrogenu.

Choroba Pageta to pod pewnym względem przeciwieństwem osteoporozy. Schorzenie to polega na tym, że słabsza nowa tkanka kostna przyrasta szybko, zaś stara tkanka redukuje się. Różny jest przebieg choroby, u niektórych osób dotyczy większość kości, a u innych jedynie kilku - zwłaszcza miednicy i goleni. Główny objaw to uczucie ciągłego bólu lub dyskomfortu.Postępowanie tej choroby można złagodzić i spowolnić kuracją farmakologiczną. Ulgę przynoszą też tabletki przeciwbólowe.

Guzy i infekcje

Kości, podobnie jak zęby, mogą zostać zainfekowane prze drobnoustroje chorobotwórcze. Jeden z rodzajów infekcji to zapalenie szpiku. Występuje zazwyczaj u dzieci i powoduje znaczną bolesność zaatakowanego miejsca. Schorzenie to jest wywoływane przez dość powszechna bakterię gronkowca złocistego (Staphylococcus aureus), która do kości dostaje się wraz z krwią. Choroba ta może mieć charakter chroniczny (przewlekły), lecz może również występować wraz z innymi dolegliwościami, jak syfilis czy tyfus. Infekcję taką leczy się najczęściej antybiotykami.

Guzy kości rzadko bywają szkodliwe. W kilku wypadkach mogą jednak zmienić się w złośliwą tkankę nowotworową i wywołać przerzuty. Częściej dzieje się jednak tak, że rak z innego narządu dokonuje przerzutu na kości. Jednak wiele nawet złośliwych guzów można dziś skutecznie leczyć, o ile zostaną wykryte odpowiednio wcześnie.

Schorzenia układu ruchu

Zapalenia stawów i kości spowodowane są ich zużyciem pod wpływem działania sił nacisku. Jest to zjawisko występujące zwłaszcza w dużych stawach, które znajdują się pod wpływem dużego obciążenia (głównie miednica kręgosłup i kolana). Niektóre osoby mają stany zapalne w stawach palców i kończyn górnych. Powierzchnia chrząstki, początkowo gładka, staje się nierówna i szorstka, stopniowo też złuszcza się, a kość, która się pod niż znajduje ulega deformacji i grubieje, gdyż pozbawiona jest warstwy ochronnej.

Zapalenie stawów i kości występuje bardzo często w wieku podeszłym, dlatego też potocznie uważa się, że jest to fragment procesu starzenia. Jednak może ono też występować u ludzi młodych. Główne objawy to sztywność i ból stawów zaatakowanych chorobą. Leczenie głównie opiera się na wykonywaniu ćwiczeń fizycznych, fizjoterapii, środkach przeciwbólowych oraz innych lekach, które hamują postęp choroby.

Inna poważna choroba układu ruchu to reumatoidalne zapalenie stawów. Nie znana jest jej dokładna przyczyna, wydaje się jednak, iż układ immunologiczny, zwykle atakujący obce komórki drobnoustrojów chorobotwórczych, zaczyna nagle atakować błony maziowe w torebkach stawowych własnych stawów. Na skutek działania swoich własnych przeciwciał, organizm doprowadza do powstania obrzęku błon maziowych i uszkodzeniu stawu, który stopniowo czerwienieje, robi się sztywny, tkliwy, bolesny i obrzmiały. Część chorych ma bóle stawów migrujące, a jedynie niektórzy mają deformacje stawów prowadzące do inwalidztwa.

Leczenie tego schorzenia może być różnorodne i zależy od zaawansowania choroby. Kuracja obejmuje w takich wypadkach środki przeciwzapalne, a także inne leki, wypoczynek, specjalne ćwiczenia, a nawet zabiegi operacyjne.

Kręgosłup człowieka wygięty jest podwójnie esowato. Część lędźwiowa i szyjna są wypukłe w przód (lordoza), a część piersiowa w tył (kifoza). Stan ten jest prawidłowy fizjologicznie. Natomiast występowanie nadmiernych wygięć to przyczyny wad postawy. Z kolei skrzywienie kręgosłupa boczne to tzw. skolioza.

Do wad układu ruchu zaliczane jest także płaskostopie (inaczej zwane platfusem). Polega ono na obniżeniu się fizjologicznych sklepień stóp. Wada ta może być zarówno wrodzona, jak i nabyta, np. na skutek choroby lub też nakładającego się na stopy nadmiernego obciążania. Płaskostopie prowadzi do występowania bólu stóp.