Analiza i interpretacja
Utwór ma charakter autotematyczny, tzn. dotyczy tworzenia poezji i roli artysty. Pierwsza strofa opisuje lud, który zamiast pieśni domaga się czynu. Pojawia się również wawrzyn, symbol boga greckiego Apolla, a także symbol zwycięstwa w czasie starożytnych igrzysk. Podmiot liryczny, utożsamiony z autorem stwierdza, że z woli Bożej stał się poetą. Odtąd żył samotnie odrzucony i niezrozumiany przez ludzi. Nie zaliczano go do grona wieszczów narodowych, nie mógł cieszyć się sławą, jak oni; nie utożsamiał się z ich poglądami: Dlatego od was, o laury, nie wziąłem/Listka jednego, ni ząbeczka w liściu [...]Nie wziąłem od was nic, o wielkoludy/Prócz dróg, zarosłych w piołun, mech i szalej/Prócz ziemi, klątwą /spalonej, i nudy/Samotny wszedłem i sam błądzę dalej”. Mimo odrzucenia przez środowisko podmiot liryczny jest świadomy własnej wyjątkowości, talentu, innowacyjności swojej poezji: „Piszę, ot, czasem... Piszę na Babylon/Do Jeruzalem — i dochodzą listy/To zaś mi mniejsza, czy bywam omylon/Albo nie. Piszę pamiętnik artysty/Ogryzmolony i w siebie pochylon/Obłędny, ależ wielce rzeczywisty!” Podmiot liryczny-Norwid profetycznie zapowiada, że choć jego twórczość nie została zauważona przez współczesnych, doceni ją „wnuk”, czyli przyszłe pokolenia.
Środki stylistyczne
W wierszu „Klaskaniem mając obrzękłe prawice”, pojawia się mnóstwo środków stylistycznych, które pełnią określoną funkcję. Anafora, czyli celowe powtórzenie danego słowa na początku wersu, niedopowiedzenia („Prócz ziemi klątwa spalonej i nudy...” pauzy („Za panowania panteizmu – druku”), wykrzyknienia o! wielkoduchy” oraz pytania retoryczne „To zaś mi mniejsza, czy bywam omylon, albo nie?” , podkreślają emocjonalny stosunek podmiotu–Norwida do sytuacji, w której się znalazł.
Epitety i metafory „umarłe formuły”, „Gdy Boży palec zaświtał nade mną” pozwoliły stworzyć podmiotowi-poecie sugestywny obraz. Norwid stał się poetą z Bożej woli. W utworze mamy również do czynienia z personifikacją „wzdychały jeszcze dorodne wawrzyny”, która potęguje atmosferę oczekiwania i tajemniczości, która towarzyszy pojawieniu się poety – Norwida. W ostatniej strofie podmiot liryczny zwraca się do „wnuka”. Jest to apostrofa, która wskazuje, że podmiot ma świadomość, że uzyska uznanie potomnych: „Syn minie pismo, lecz ty spomnisz, wnuku”.
Geneza utworu i gatunek/typ liryki
Wiersz został opublikowany w 1947 roku w zbiorze „Vade–mecum”, który zawiera utwory, których Norwidowi nie udało się wydać za życia. Tom ten stanowi realizację idei odnowienia polskiej poezji, opracowanej przez autora, który krytycznie odnosił się do tradycji romantycznej i jej głównych założeń. Utwór „Klaskaniem mając obrzękłe prawice” powstał w 1858 roku, już po śmierć Mickiewicza i Słowackiego. Norwid ukazuje w nim trudny los poety niezrozumianego przez współczesnych.
Sam autor urodził się zbyt późno, aby stać się częścią pierwszego pokolenia romantyków – w chwili jego debiutu Mickiewicz i Słowacki byli już uznanymi twórcami. Jednocześnie jego twórczość wykraczała poza ramy XIX-wiecznej poezji, co sprawiało, że Norwid wyprzedzał swoją epokę i nie znajdował zrozumienia wśród współczesnych odbiorców. Większość jego dzieł została opublikowana dopiero po śmierci poety, a jego twórczość w pełni doceniono dopiero w XX wieku, po odkryciu jej przez Zenona Przesmyckiego. W wierszu mamy do czynienia z liryką bezpośrednią, refleksyjną. Podmiot liryczny wypowiada się w pierwszej osobie liczby pojedynczej.
Problematyka
Wiersz „Klaskaniem mając obrzękłe prawice” to utwór autotematyczny, który porusza kwestie związane z poezją i losem artysty. Podmiot liryczny, który może być utożsamiony z poetą, żyje w samotności, nie jest tak sławny i doceniony, jak Słowacki czy Mickiewicz, ponieważ jego twórczość nie została zrozumiana przez współczesnych. Jednocześnie podmiot liryczny Norwid jest świadomy, że ma talent, który obdarzył go sam Bóg; że wyprzedził swój czas i że jego twórczość docenią dopiero potomni.
Znaczenie tytułu
Tytuł wiersza jest powtórzeniem pierwszego wersu utworu. Co ciekawe, dzieło to jest bardziej znane pod innym tytułem „Do potomności”. Tytuł ten lepiej oddaje tematykę wiersza i zdaje się mieć profetyczny charakter.
