Jak napisać artykuł
Artykuł jest wypowiedzią publicystyczną, zatem swoje miejsce znajduje wśród gatunków dziennikarskich. Z jednej strony blisko mu do notatki prasowej, a z drugiej dotyka felietonu, ale w istocie jest zupełnie inny gatunkiem. Artykuł opowiada o jakimś wydarzeniu lub zagadnieniu, które miało miejsce. Pisząc artykuł, musisz opierać się na faktach, jednakże możesz je przedstawić w nieco subiektywny sposób. Nie ma tu wprawdzie miejsca na tak dużą swobodę opinii, jaką daje felieton, ale w artykule możesz przedstawić swój punkt widzenia, trzymając się prawdziwych zdarzeń.
Dlaczego warto wiedzieć, jak napisać artykuł, nawet jeśli nie planujesz studiów dziennikarskich? Umiejętność pisania artykułów możesz wykorzystać w szkolnej gazetce, a w przyszłości tworząc własnego bloga lub prowadząc badania naukowe. Możemy bowiem wyróżnić kilka typów artykułów, m.in.:
- artykuł redakcyjny – porusza bieżące wydarzenia polityczne, społeczne i ideologiczne. Takie artykuły przeczytasz w codziennej gazecie, w czasopismach, a także na portalach internetowych;
- artykuł popularnonaukowy – opowiada w przystępny sposób o zjawiskach naukowych, badaniach i kulturze. Przeczytasz go zazwyczaj w czasopismach popularnonaukowych i na portalach poświęconych tej tematyce;
- artykuł naukowy – to już zupełnie inna forma tekstu, której zadaniem jest przedstawienie jakiejś koncepcji naukowej, opisanie istniejącej lub analiza przeprowadzonych badań. Takie artykuły publikowane są w czasopismach naukowych, a także możesz mieć z nimi kontakt w przyszłości na studiach i znajdziesz je wówczas w skryptach oraz zbiorach naukowych;
- artykuł sponsorowany – warto o nim wspomnieć, ponieważ coraz częściej można go znaleźć w prasie i Internecie. To w istocie artykuł reklamowy pisany przez redakcję na zamówienie lub przez samego reklamodawcę. Taki artykuł musi być oznaczony jako reklamowy lub sponsorowany, ponieważ służy reklamie lub budowaniu wizerunku firmy albo osoby, a w myśl obowiązujących przepisów czytelnik musi o tym wiedzieć.
Oczywiście rodzajów artykułów jest znacznie więcej, ale na tym etapie interesować Cię będzie głównie artykuł redakcyjny.
Zanim zaczniesz pisać artykuł, musisz zebrać rzetelny materiał. Pracę należy zatem rozpocząć od solidnego researchu, czyli wyszukania informacji, niezbędnych do napisania tekstu. Pamiętaj, aby korzystać z wiarygodnych źródeł i polegać na wypowiedziach osób godnych zaufania. Każda informacja, którą chcesz wykorzystać w swoim artykule, musi mieć poparcie w rzeczywistości. Kiedy już skompletujesz materiały potrzebne do pisania, stwórz plan artykułu. Dzięki temu łatwiej będzie Ci zachować spójność tekstu i sprawnie oddać sens głównej myśli.
Pisząc, musisz trzymać się schematu artykułu i – rzecz jasna – dbać o poprawność językową: stylistyczną, ortograficzną i interpunkcyjną, a także unikać powtórzeń. Zadbaj także o część edytorską tekstu, aby pozostał czytelny również w warstwie estetycznej. Ważne jest dostosowanie języka wypowiedzi do języka odbiorców, zatem do gazetki szkolnej nie pisz naukowym żargonem, a w artykule prasowym nie stosuj mowy potocznej. Język artykułu musi być zrozumiały dla czytelnika.
Zwróć uwagę na budowę artykułu
Pisząc artykuł, musisz przestrzegać zasady mówiącej o podziale treści na wstęp, rozwinięcie i zakończenie, podobnie jak w przypadku takich gatunków tekstu jak rozprawka, felieton, esej, reportaż i inne. Te trzy elementy to swoisty szkielet artykułu. Jego dopełnieniem jest jeszcze tytuł oraz śródtytuły.
Schemat artykuły wygląda następująco:
- Tytuł – i to nie byle jaki! Tytuł musi być krótki, zwięzły, rzeczowy i intrygujący. Jest w pewnym sensie esencją artykułu, ponieważ wyjaśnia, o czym będzie w nim mowa. Z drugiej strony to właśnie on najczęściej (wraz z leadem, o którym za chwilę) determinuje decyzję odbiorcy o tym, czy go przeczyta, czy nie. Tytuł jest zatem trochę jak haczyk, na który ma się złapać czytelnik i musi zawierać obietnicę czegoś dobrego (ciekawego).
- Wstęp – w artykułach prasowych przybiera formę krótkiego akapitu, stanowiącego kwintesencję tego, co znajduje się w treści artykułu i nazywany jest leadem (główką artykułu). W tej części powinna znaleźć się odpowiedź na pytania: kto, co, gdzie, kiedy, dlaczego i jak. Jeśli nie jesteś w stanie zmieścić w nim wszystkich odpowiedzi na podane pytania, ogranicz się przynajmniej do: kto, co, kiedy i z jakim skutkiem. Podobnie jak tytuł – właśnie lead ma za zadanie zachęcić czytelnika do przeczytania całego artykułu. Te dwie pierwsze części wymagają szczególnej uwagi.
- Rozwinięcie – a zatem właściwa treść artykułu. Tu powinien znaleźć się opis faktów, a także komentarz do nich. Warto posiłkować się także wypowiedziami uczestników i organizatorów zdarzeń lub polityków, pamiętając o odpowiednim oznaczeniu ich jako cytat. W rozwinięciu można przedstawić swój punkt widzenia na opisane zdarzenia, popierając go oczywiście odpowiednią argumentacją.
- Zakończenie – czyli krótkie podsumowanie artykułu. To także miejsce na wnioski czy puentę.
Artykuł powinien być także podzielony śródtytułami, które będą wskazywały na tematykę kolejnego fragmentu tekstu. Warto pamiętać, że istnieje tendencja do czytania tytułu, wstępu i zakończenia, ale dzięki śródtytułom oko czytelnika zbiera także informacje o tym, czy artykuł jest interesujący, czy nie. Ważne zatem, aby śródtytuły były związane z tematyką akapitu, do którego się odnoszą, a z drugiej strony, podobnie jak tytuł główny, powinny zawierać zachętę do dalszego czytania.
Przydatne zwroty
Pisząc artykuł, możesz korzystać z typowych konstrukcji zdaniowych, które pomogą Ci łączyć tematy, przechodzić od jednego zjawiska do innego, wprowadzać w temat, korzystać z cytatów i utrzymać język artykułu na dobrym poziomie, np.:
- „Temat budzi wiele emocji…”
- „Często mówi się o…”
- „Trudno zaprzeczyć stwierdzeniu, że…”
- „Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że…”
- „Po pierwsze, warto zwrócić uwagę na…”
- „Nie można zapomnieć o tym, że…”
- „Warto pamiętać, że…”
- „Za przykład może posłużyć…”
- „Według badań…”
- „Statystyki wskazują, na…”
- „Z jednej strony…, z drugiej jednak…”
- „Jak zauważył…”
- „Eksperci podkreślają, że…”
- „W związku z tym…”
- „Co więcej…”
- „Reasumując, warto zauważyć, że…”
- „Nie ma wątpliwości, że…”
