Artykuł po raz pierwszy opublikowany 17.11.2023 r. został zaktualizowany 3.12.2024 r.
Spis treści:
- Kiedy zaczyna się kalendarzowa zima?
- Czym jest astronomiczna zima?
- Zima meteorologiczna na półkuli północnej
- Fenologiczne pory roku
Kiedy zaczyna się kalendarzowa zima?
W Polsce początek kalendarzowej zimy to 22 grudnia. Data jest niezmienna. Osoby, które mają problem, aby ją zapamiętać, mogą skojarzyć, że przypada zawsze dwa dni przed Wigilią Bożego Narodzenia.
W 2024 roku pierwszy dzień kalendarzowej zimy wypadnie dzień później niż astronomicznej.
Przeczytaj również: Lodowe tsunami. Na czym polega to niesamowite zjawisko?
Czym jest astronomiczna zima?
Przesilenie zimowe przypada zazwyczaj 21 lub 22 grudnia, czyli gdy Słońce góruje w zenicie nad zwrotnikiem Koziorożca. To najkrótszy dzień w roku i początek astronomicznej zimy na półkuli północnej. Wtedy dociera do nas najmniej promieni słonecznych.
Zima meteorologiczna na półkuli północnej
Dużo wcześniej wypada pierwszy dzień meteorologicznej zimy. Jest to stała data, którą łatwo zapamiętać, bo to pierwszy dzień ostatniego miesiąca roku. Polska znajduje się na półkuli północnej, dlatego meteorologiczne pory roku wyglądają u nas następująco:
- wiosna: od 1 marca do 31 maja,
- lato: od 1 czerwca do 31 sierpnia,
- jesień: od 1 września do 30 listopada,
- zima: od 1 grudnia do 28 lutego.
Fenologiczne pory roku
O kalendarzowej, astronomicznej i meteorologicznej zimie słyszał chyba każdy. Znacznie mniej osób wie, czym są fenologiczne pory roku. To fazy cyklu rozwojowego przyrody.

Zima dzieli się w tym przypadku aż na trzy podokresy. Pierwszy jest przedzimek. Zwykle trwa on od końca listopada do połowy grudnia. W tym czasie ziemia nie jest jeszcze na trwale zamarznięta. Pełnia zimy trwa do końca lutego. Gdy zanika okrywa śnieżna to można mówić o spodzimku. Uśpiony świat roślin i zwierząt budzi się wtedy do życia. Pojawiają się na przykład przebiśniegi.
W Polsce wszystkie fenologiczne pory roku to kolejno:
- przedwiośnie (inaczej określane, jako zaranie wiosny),
- wczesna wiosna,
- pełnia wiosny,
- wczesne lato,
- lato,
- wczesna jesień,
- jesień,
- przedzimek,
- pełnia zimy,
- spodzimek.
Źródła: wlin.pl, tvp.pl
Sprawdź również:
Lodospady w Polsce. Cuda natury, które warto zobaczyć zimą
Zimowy QUIZ nie tylko dla zmarzluchów. 10/12 to już sukces
Zima stulecia w Polsce. Paraliż komunikacyjny i tunele wykopane w śniegu