Spis treści:

Używanie telefonów komórkowych w szkole

Używanie telefonów komórkowych w szkołach to kwestia, która budzi emocje wśród uczniów, rodziców i wśród nauczycieli. Dzieci i młodzież najczęściej chcą mieć ciągły dostęp do swoich komórek i korzystają z nich nawet w trakcie zajęć, co rzutuje na ich uwagę podczas nauki, a nauczycielom przeszkadza w prowadzeniu lekcji. Pedagodzy oraz szkoły często zakazują więc używania sprzętów elektronicznych na lekcjach, niekiedy nawet konfiskując uczniom urządzenia.  

Niektóre szkoły, w obawie o uzależnienie uczniów od internetu i rozluźnienie się relacji koleżeńskich, wprowadzają zakazy używania sprzętów elektronicznych nawet na przerwach. Z tym natomiast, prócz uczniów, często nie zgadzają się również ich rodzice, którzy chcą mieć ze swoimi dziećmi stały kontakt i możliwość dowiedzenia się np. czy dziecko bezpiecznie dotarło do szkoły.

Przeczytaj również: Nomofobia i phubbing. To coraz powszechniejsze wśród nastolatków zjawiska

Czy można zakazać używania telefonów w szkole? - przepisy

Jak przeczytamy w ustawie Prawo oświatowe 14 grudnia 2016 r. (art. 99 pkt 4), statut szkoły powinien określać zasady wnoszenia i korzystania z telefonów komórkowych oraz innych urządzeń elektronicznych na terenie szkoły. Z przepisu wynika, że uczniowie mogą wnosić smartfony do placówek edukacyjnych (tj. szkoła nie może im tego zakazać), ale używając ich, muszą przestrzegać pewnych reguł, które mogą różnić się od siebie w zależności od konkretnej szkoły.

Zakaz przynoszenia telefonów do szkoły jest więc niezgodny z polskim prawem, podobnie jak konfiskata komórki przez nauczyciela i przetrzymywanie jej w depozycie (np. w sekretariacie) do końca lekcji lub do czasu, gdy sprzęt odbiorą rodzice, ponieważ taka sytuacja byłaby naruszeniem prawa własności. Warto pamiętać również o tym, że nauczyciel czy szkoła nie mogą tego robić nawet wówczas, gdy rodzice wyrażą na to zgodę. Pracownicy szkoły nie mogą także przeglądać zawartości telefonu ucznia, ponieważ narusza to prawo do prywatności.

Szkoła może natomiast ograniczyć korzystanie przez uczniów z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych w trakcie lekcji lub ustalić zasady ich użytkowania w tym czasie, np. zezwalając na użycie sprzętu tylko za zgodą nauczyciela lub jedynie do celów edukacyjnych. Natomiast za nieprzestrzeganie określonych w statucie zasad dotyczących używania telefonów uczniowi mogą grozić konsekwencje, np. w postaci uwagi negatywnej lub obniżenia oceny z zachowania.

Rekomendacje Rady Dzieci i Młodzieży przy MEiN

Prawie 1,6 tys. uczniów szkół ponadpodstawowych z całej Polski wzięło udział w konsultacjach dotyczących używania telefonów komórkowych w szkołach. Przedsięwzięcie zorganizowała Rada Dzieci i Młodzieży RP, działającą przy Ministerstwie Edukacji i Nauki.  

Konsultacje miały formę anonimowych ankiet, w których uczniowie mieli odpowiedzieć na 7 pytań, związanych z używaniem telefonów komórkowych w szkołach. Na konferencji prasowej RDiM przedstawiła podsumowanie konsultacji, z których wynika, że:

  • 77 proc. uczniów uważa, że telefon pomaga im w nauce, 3 proc. ma przeciwne zdanie, a 22 proc. wstrzymało się od głosu;
  • 50 proc. uczniów opowiedziało się za zakazem używania telefonu podczas przerw w szkołach podstawowych, a 31 proc. w szkołach ponadpodstawowych;
  • przeciwnych zakazowi używania telefonów podczas przerw w szkołach podstawowych było 41 proc. ankietowanych, a w szkołach ponadpodstawowych 66 proc.;
  • 77 proc. uczniów odpowiedziało się za wprowadzeniem ograniczeń korzystania z telefonów podczas lekcji, 18 proc. było przeciwnego zdania, a 5 proc. wstrzymało się od głosu;
  • spośród ankietowanych, którzy byli za wprowadzeniem ograniczeń korzystania z telefonów na lekcjach, 41 proc. opowiedziało się za używaniem ich jedynie w celach edukacyjnych, 18 proc. za zakazem tylko w szkołach podstawowych, 16 proc. a zakazem każdym typie szkół, a 2 proc. za zakazem tylko szkołach ponadpodstawowych.

Po przeprowadzonych konsultacjach i analizie ich wyników RDiM opublikowała również rekomendacje, dotyczące kwestii używania telefonów komórkowych w placówkach edukacyjnych. Wśród zaleceń znalazły się:

  • wprowadzanie do szkół nowoczesnych, interaktywnych metod nauczania;
  • upowszechnienie stron i aplikacji do nauki;
  • organizacja programów profilaktycznych, związanych z bezpiecznym korzystaniem z internetu;
  • wprowadzenie do programu nauczania treści związanych z praktyczną wiedzą na temat korzystania z narzędzi cyfrowych;
  • dostosowanie podstawy programowej z przedmiotu informatyka do nowych potrzeb młodzieży, związanych z rozwojem nowych technologii;
  • nacisk na budowanie dobrych relacji między uczniami.

W szkołach podstawowych zalecono używanie telefonów i innych urządzeń elektronicznych tylko w celach edukacyjnych i do kontaktu z rodzicami za zgodą nauczyciela, a w szkołach ponadpodstawowych możliwość używania tychże urządzeń podczas lekcji tylko w celach edukacyjnych i za zgodą nauczyciela. Ustalenie zasad dotyczących korzystania z telefonów w trakcie przerw pozostawiono dyrekcjom szkół, radom rodziców i samorządom uczniowskim.

Przeczytaj również: Patostream, czyli co „pierze” mózgi młodych ludzi

W jakich krajach nie można używać telefonów komórkowych w szkole?

Polskie prawo jest pod względem możliwości korzystania z urządzeń elektronicznych w placówkach edukacyjnych dość liberalne. W wielu krajach Europy używanie telefonów w szkołach zostało całkowicie zakazane. Jest tak m.in. we Francji, Włoszech, Grecji, Portugalii i Chinach.

Powodem tak restrykcyjnego podejścia do tematu są wyniki wielu badań naukowych, które wykazały, że używanie takich urządzeń przez dzieci i młodzież do innych celów niż edukacyjne, negatywnie wpływa m.in. ich wyniki nauce, zdolność uczenia się i koncentrację.

We Francji, gdzie wprowadzono zakaz w 2018 roku, uczniowie mogą mieć przy sobie w szkole telefony, jednak muszą być one wyłączone i schowane w plecaku – nie mogą z nich korzystać z nich ani w czasie lekcji, ani w czasie przerw. W Grecji sytuacja jest podobna. We Włoszech zakaz obowiązuje tylko podczas lekcji, tak samo jest w niektórych częściach Hiszpanii. W Chinach nie wolno w ogóle wnosić telefonów na teren szkoły, chyba że ma się na to specjalne zezwolenie.

Przeprowadzone w Hiszpanii testy PISA (międzynarodowe badanie umiejętności uczniów), wykazały, że uczniowie, uczęszczający do szkół w regionach, w których obowiązuje zakaz używania telefonów w czasie lekcji, po wprowadzeniu restrykcji, poprawili swoje wyniki w nauce. Dodatkowo zauważono tam również zmniejszenie się liczby przypadków prześladowań dzieci na terenie szkół.

oprac. Joanna Cwynar

 

Rozwiąż nasze quizy:

Czy popełniasz te typowe błędy ortograficzne? Rozwiąż QUIZ z języka polskiego

QUIZ ze znajomości Polski. Wiesz, gdzie to jest?

Test z wiedzy ogólnej. Uczeń podstawówki nie ma z nim problemu, a ty?