Spis treści:

Higiena cyfrowa – co to jest? 

W kontekście powszechnego korzystania ze smartfonów coraz częściej mówi się o higienie cyfrowej. Jest to w zasadzie pojęcie, które pojawia się wszędzie tam, gdzie mowa o treściach związanych z internetem i urządzeniami ekranowymi.  

Higiena cyfrowa – co to jest? To zespół czynności i postaw, które mają zapewnić użytkownikom bezpieczne korzystanie z urządzeń elektronicznych oraz nowoczesnych technologii. Bezpieczne, czyli takie, które nie stanowi zagrożenia dla życia i zdrowia. Higiena cyfrowa obejmuje zagadnienia związane z psychiką, ale również z ciałem, na przykład z postawami przyjmowanymi w czasie korzystania z urządzeń elektronicznych. 

Projekt bez nazwy - 2023-09-05T073416.080
Podczas nauki przed komputerem ważne są zasady ergonomii/CanvaPro

 

10 zasad higieny cyfrowej 

Korzystanie ze smartfona z internetem ułatwia naukę, zapewnia rozrywkę i usprawnia kontaktowanie się z ludźmi. Nie można jednak całkowicie „przenieść się” do wirtualnego świata. W kwestii korzystania z telefonu należy zachować umiar. Jak dbać o higienę cyfrową, by zachować balans między realnym a wirtualnym życiem?  

Poznaj 10 zasad higieny cyfrowej, które warto wprowadzić w życie od zaraz. 

  • Kontroluj czas przed ekranem. Świadomość, ile czasu spędza się przed telefonem, jest szalenie ważna. 
  • Odkładaj telefon. Nie noś go ze sobą wszędzie – gdy się uczysz, zostaw go na przykład w innym pomieszczeniu. 
  • Wyłącz powiadomienia. Nie sprawdzaj co chwilę wiadomości. 
  • Nie rób wielu rzeczy naraz. Gdy się uczysz albo pracujesz, nie sięgaj po telefon i nie zaglądaj do mediów społecznościowych. 
  • Ćwicz mózg w sposób analogowy – dbaj o swoją pamięć i koncentrację, na przykład nie robiąc listy zakupów na telefonie, ale próbując ją zapamiętać. 
  • Relaksuj się i wypoczywaj bez telefonu czy tabletu. Nie dopuszczaj do tego, by twoją jedyną rozrywką było przeglądanie social mediów. 
  • Znajdź zainteresowania, które nie są związane z siecią. Sport, czytanie książek, ogród, planszówki – ludzie, którzy robią coś poza internetem, zmniejszają ryzyko uzależnienia się od telefonu. 
  • Planuj czas bez internetu – rób sobie sieciowe detoksy. 
  • Zadbaj o swój sen. Nie kładź się z telefonem do łóżka i nie trzymaj go przy łóżku (kup budzik, zamiast ustawiać alarm w telefonie). Staraj się przynajmniej 2 godziny przed snem nie korzystać z telefonu. 
  • Dbaj o relacje. „Lajkowanie” zdjęć w social mediach i pobieżne rozmowy o niczym nie zastąpią prawdziwych relacji. Nie zapominaj o tym, by tworzyć więzi w życiu realnym. 

Przeczytaj również: Jak się skoncentrować? 10 trików, które pomogą się skupić i nie być zmęczonym

Jedną z zasad, o której należy pamiętać, jest także wydzielenie czasu na pracę i odpoczynek. Nauka przy komputerze ma bowiem to do siebie, że często rozciąga się na cały dzień – sprawdzanie e-maili czy robienie innych rzeczy już po godzinach nauki dla wielu osób stało się naturalne. Zdrowym podejściem jest więc wyznaczenie sobie godzin na naukę przed komputerem (podobnie jak w biurze), np. 15:00-17:00 i trzymanie się ich. 

Projekt bez nazwy - 2023-09-05T073326.729
Uzależnienie o smartfona może zacząć się już we wczesnym dzieciństwie/CanvaPro

 

Uzależnienie od telefonu u dzieci – objawy 

Uzależnienie od telefonu ma poważne konsekwencje dla całej rodziny, a dzieci są grupą szczególnie narażoną. Jak rozpoznać, że pociecha jest uzależniona od telefonu? Wśród alarmujących objawów są między innymi: 

  • ciągłe trzymanie telefonu przy sobie, 
  • sięganie po telefon bez wyraźnej przyczyny, nawet co kilka minut, 
  • korzystanie z telefonu podczas zajęć w szkole i na przerwie, 
  • używanie telefonu w nocy, 
  • zaniedbanie dotychczasowych obowiązków – nie tylko szkolnych, ale i domowych, 
  • gorsze oceny w szkole, 
  • większa nerwowość, 
  • zanik relacji rówieśniczych – dziecko przestaje na przykład wychodzić na podwórko, 
  • pogorszenie się relacji z rodzicami. 

Jak leczyć uzależnienie od telefonu? 

Leczenie uzależnienia od telefonu jest bardzo trudne. Korzystanie z internetu i smartfonów jest przecież bardzo powszechne, a w obecnych czasach w zasadzie niezbędne. Szczególnie istotna jest więc profilaktyka e-uzależnień. Zapobieganie to szansa, aby dzieci i młodzież miały zdrowe „relacje” z urządzeniami i potrafiły odnaleźć się zarówno w życiu realnym, jak i wirtualnym. Do najważniejszych działań profilaktycznych należy przede wszystkim kontrola rodzicielska nad tym, ile czasu dziecko spędza przed ekranem i co w tym czasie robi. W przypadku zauważenia niepokojących objawów, które mogą prowadzić do uzależnienia, warto zacząć od ograniczeń — ustalenia określonych godzin korzystania z telefonu. Jeśli działania profilaktyczne nie przyniosą skutku, a dziecko uzależni się od smartfona, niezbędna będzie pomoc specjalistów, na przykład w postaci psychoterapii uzależnień. 

Czas spędzany przed ekranem kontroluje tylko nieco ponad 14% badanych. To wniosek z pierwszego Ogólnopolskiego Badania Higieny Cyfrowej 2022, przeprowadzonego na reprezentatywnej grupie Polaków przez Fundację Instytut Cyfrowego Obywatelstwa. Większość użytkowników nie wie zatem, jak dużo czasu spędza przed ekranem. Natomiast – jak podaje raport – tylko 9% badanych stara się nie korzystać z telefonu przed snem. Wyniki te są bardzo niepokojące – bo przecież ograniczanie czasu spędzanego przed ekranem i czas bez smartfona przed snem to jedne z głównych zasad higieny cyfrowej. 

Przeczytaj również: Uruchomiono program dla dzieci i młodzieży uzależnionych od nowych technologii

Oprac. Redakcja

Źródła: dbamomojzasieg.pl, cyfroweobywatelstwo.pl, gov.pl, bibliotekanauki.pl

 

Odpowiedzi do zadań z podręczników z języka polskiego znajdziesz tutaj:

Język polski – rozwiązania do zadań z podręcznika

Rozwiązania i odpowiedzi do zadań z podręcznika do języka polskiego

Odpowiedzi do ćwiczeń z podręcznika do języka polskiego