Z tego artykułu dowiesz się:

Co się stało z hitlerowskimi zbrodniarzami?

Po II wojnie światowej zidentyfikowano ponad 13 mln nazistów – byłych hitlerowców. Jedynie 300 z nich szybko znalazło się w zasłużonym więzieniu. Co stało się z innymi zbrodniarzami? Niektórzy zostali skazani na inne kary, np. grzywnę, zakaz obejmowania publicznych stanowisk albo konfiskatę majątku.

Sporo z nich uciekło jednak przed odpowiedzialnością – nigdy nie zostali ujęci lub doszło do tego dopiero po latach. Wiele tysięcy hitlerowców osiedliło się na stałe w Ameryce Południowej. Większości z nich pomógł Watykan.

Przeczytaj również: Operacja Paperclip. Jak ściągnięto do USA nazistowskich naukowców?

Watykan i linia szczurów – jak przebiegał szlak?

Szlak szczurów to trasa, którą uciekający zbrodniarze hitlerowscy dostawali się do Ameryki Południowej (głównie Argentyny i Brazylii). Chociaż na początku nie była to zorganizowana pomoc, w pewnym momencie powstała konkretna droga, którą pokonywali uciekinierzy.

Linia szczurów prowadziła najpierw przez Alpy. Tamtędy zbrodniarze dostawali się do Włoch. Zatrzymywali się w klasztorach: franciszkańskim obok Bolzano, krzyżackim w Merano lub kapucynów koło Brixen. Co tam robili? Niektórzy spędzili w danym miejscu nawet kilka lat, by zebrać pieniądze na dalszą ucieczkę. Zdarzało się, że w tych samych klasztorach przebywali także uciekający Żydzi…

Jak dalej przebiegał szlak szczurów? Eksnaziści udawali się później do Rzymu. Tam duchowni katoliccy pomagali im w zdobyciu fałszywych dokumentów. Ile paszportów wystawiono? Mówi się, że do 1951 r. było to nawet 120 tys.

Kolejnym przystankiem na linii szczurów była Genua. Z tamtejszego portu zbrodniarze wypływali najczęściej do Ameryki Południowej, a czasem również na Bliski Wschód.

Alois Hudal – główny sprzymierzeniec hitlerowców

Głównym organizatorem pomocy dla niemieckich zbrodniarzy był Alois Hudal. To urodzony w Austrii w 1885 r. biskup katolicki. Był on ponadto agentem III Rzeszy i sympatyzował z nazistami. Według niektórych źródeł został też opłacony, by wpływać na podejście Watykanu.

Hudal w swoich pamiętnikach pisał „po roku 1945 cała moja działalność dobroczynna była nastawiona na pomoc dla byłych członków partii narodowosocjalistycznej i faszystowskiej, zwłaszcza dla tak zwanych zbrodniarzy wojennych”.

Działalność Hudala została nagłośniona – 1952 r. inni biskupi i duchowni zmusili go do ustąpienia ze stanowiska i wycofania się z życia Kościoła. Mężczyzna aż do śmierci w 1963 r. starał się o to, by hitlerowcy nie byli prawnie ścigani za swoje zbrodnie. Napisał również pamiętniki, które wydano jednak dopiero w 1976 r.

Przeczytaj również: Aleksander Kostka-Napierski. Buntownik nabity na pal

Kto uciekał szlakiem szczurów? Lista Hudala

Lista Hudala to spis zbrodniarzy hitlerowskich, którym pomógł biskup. Kto uciekał szlakiem szczurów? Do najgłośniejszych nazwisk należą:

  • Josef Mengele – zwany Aniołem Śmierci, przeprowadzał traumatyczne eksperymenty na więźniach obozu Auschwitz. Najpierw uciekł do Argentyny, potem Paragwaju, a na koniec do Brazylii, nigdy nie został schwytany i ukarany.
  • Adolf Otto Eichmann – główny koordynator zagłady Żydów (Holokaustu). Uciekł do Argentyny. W 1960 r. odnalazł go izraelski wywiad, a w 1962 r. Eichmann został stracony.
  • Erich Priebke – kierował masakrą 335 osób. Uciekł do Argentyny. W 1995 r. został skazany, zmarł w areszcie domowym w 2013 r.
  • Klaus Barbie – zwany rzeźnikiem/katem z Lyonu. Odpowiadał za liczne deportacje i morderstwa. Uciekł do Boliwii i w 1983 r. deportowano go do Francji, gdzie skazano go na dożywocie.
  • Walther Rauff – stworzył komory gazowe w formie ciężarówek. Uciekł do Chile. Chociaż w 1963 r. chciano go deportować, zbrodnie w Chile zdążyły się już przedawnić.

Inni zbrodniarze, którzy znaleźli się na liście Hudala, to m.in. Gustav Wagner, Kurt Christmann, Hans-Ulrich Rudel, Josef Schwammberger i Reinhard Kopps.

Mogłoby się wydawać, że Kościół katolicki i Watykan powinny stać na straży porządku i potępiać zbrodnie takie jak niemiecki nazizm, jednak w tym przypadku katolicki kler w pewnym sensie stanął na drodze do uzyskania sprawiedliwości.

 

Odpowiedzi do zadań z podręczników z historii znajdziesz tutaj:

Historia – rozwiązania zadań z zeszytu ćwiczeń

Historia – odpowiedzi do zadań z podręcznika

Historia – ćwiczenia z wyjaśnieniami