Spis treści:

Internet/Google

Wiele współcześnie używanych wytworów elektroniki Stanisław Lem opisał w powieści Obłok Magellana. Stworzył w niej między innymi koncepcję Biblioteki Trionów, czyli gigantycznej wirtualnej bazy danych. Dziś Bibliotekę Trionów można porównać do największej wyszukiwarki świata, czyli Google’a, albo ogólnie sieci internetowej. Data wydania książki to 1955 rok.

Idea internetu została natomiast stworzona przez badaczy pod koniec lat sześćdziesiątych, a urealniła się dopiero dwie dekady później. Z kolei Triony w książce Lema to kryształki kwarcu, które miały możliwość przechowywania różnego rodzaju danych: fotografii, obrazów, dźwięków. To więc odpowiedniki dzisiejszego pendrive’a. Do tej pory ludzie nie doczekali się jednak możliwości cyfrowego zapisania zapachów. Triony natomiast miały taką funkcję.

Przeczytaj również: Szukasz darmowych odpowiedzi do podręczników z języka polskiego? Poznaj nowy serwis edukacyjny!

Smartfony 

W Obłoku Magellana opisane zostały też prototypy smartfonów. Lem pisał o „kieszonkowych odbiornikach”, czyli przenośnych telewizorach, które mogły łączyć się z centralą Biblioteki Trionów. Za pomocą tego urządzenia różni użytkownicy mogli w jednym czasie korzystać z danych zgromadzonych w tym zbiorze.

Czytniki e-booków

Kolejnym popularnym dziś urządzeniem elektronicznym, którego powstanie przewidział Lem, były e-booki. Koncepcja książki bez papieru pojawiła się w powieści Powrót z gwiazd z 1961 r. W tym utworze Lem opisuje księgarnię pozbawioną książek, ponieważ – jak dowiadujemy się z powieści ​​– od kilkudziesięciu lat już się ich nie drukuje. U Lema e-booki miały postać kryształków z utrwaloną treścią, a do ich czytania służyły optony łudząco przypominające dzisiejsze czytniki e-booków.

Audiobook

W Powrocie z gwiazd oprócz optonów pojawiają się również lektony. To urządzenie, które odczytuje książki na głos. Mówiąc o audiobookach, mamy dziś na myśli plik dźwiękowy z zapisaną treścią. W książce Lema to natomiast urządzenie analogiczne do czytnika e-booków. Na pewno jednak godny podziwu jest fakt, że Lem przewidział współczesne preferencje czytelników i możliwość „słuchowego” czytania książek.

Przeczytaj również: Książki z dreszczykiem na Halloween. Podpowiadamy, co warto przeczytać

Biotechnologia/transhumanizm

Interesujący z dzisiejszej perspektywy wątek, który jest poruszany w twórczości Lema, to transhumanizm. W Dziennikach gwiazdowych Lem przedstawia istoty, które ingerują w swoje naturalne ciała, aby odejść od humanoidalnej formy. W tej powieści Lem zastanawia się, gdzie leży granica w przekształcaniu biologicznych ciał. Dylematy z zakresu transhumanizmu pojawiły się w opowiadaniu Czy pan istnieje, Mister Jones. Jego bohaterem jest rajdowiec, który w wypadku samochodowym traci kończyny, a w ich miejsce wstawia specjalistyczne protezy.

To ciekawa refleksja na temat upodabniania człowieka do maszyny poprzez włączanie do organizmu sztucznych elementów. Gdzie jest granica między człowiekiem a robotem i jaki jest status tak zmodyfikowanego człowieka? To ciekawy problem poruszany współcześnie w kontekście humanoidalnych robotów, a także kontrowersji wokół sukcesów sportowych Oscara Pistoriusa, w którego karierze sportowej niebagatelną rolę odegrały ultranowoczesne protezy nóg.

Nanotechnologia

Znawcy twórczości Lema wskazują, że autor opisywał w swoich książkach coś, co w obecnych czasach znalazło potwierdzenie w postaci nanotechnologii. W opowiadaniach z serii Cyberiada Lem przedstawia koncepcję „inteligentnego pyłu”, czyli chmury złożonej z mikroskopijnych mechanizmów.

Widząc te analogie między zjawiskami i przedmiotami opisanymi w twórczości tego pisarza, można zadać sobie pytanie: skąd Lem znał przyszłość? Z pewnością był człowiekiem renesansu, który miał szeroką wiedzę w zakresie prowadzonych badań naukowych. To właśnie ta wiedza pozwoliła mu przewidzieć kierunek rozwoju technologii i związane z nim dylematy.

 

Odpowiedzi do zadań z podręczników z języka polskiego znajdziesz tutaj:

Język polski – wyjaśnienia do zadań z podręcznika

Odpowiedzi do zadań z podręcznika z języka polskiego

Język polski – rozwiązania do zadań z zeszytu ćwiczeń