Artykuły

Ptak, który wygląda jak smok z „Gry o tron”. Zachwyca nie tylko wyglądem

Ptak, który wygląda jak smok? Tak, to lelek uszaty. Zwierzę o bardzo charakterystycznej budowie ciała, która upodabnia je do bohaterów kinowych superprodukcji. Choć nie można spotkać go w naszym kraju, to jest ono dalekim kuzynem przedstawicieli polskiej fauny, czyli lelków kozodojów. Dowiedz się więcej na temat tego wyjątkowego ptaka.

Lelek uszaty /fot. autor: jasonbkk, licencja: CC BY 2.0

Spis treści:

Lelek uszaty – charakterystyka
Lelek uszaty – występowanie
Lelek uszaty – ciekawostki
Odgłosy lelka uszatego

Lelek uszaty prezentuje się wyjątkowo i z łatwością można odróżnić go od innych ptaków. Wszystko za sprawą charakterystycznej głowy, która nadaje mu „smoczego wyglądu”. Warto przyjrzeć się charakterystyce lelka uszatego, by poznać bliżej tego niecodziennego przedstawiciela rodziny Caprimulgidae, czyli lelków.

Lelek uszaty – charakterystyka

Lelek uszaty jest nazywany również rogatnikiem dużym (Lyncornis macrotis i Eurostopodus mindanensis – obie te nazwy są traktowane przez ornitologów jak synonimy). To nietypowy ptak głównie ze względu na swój wyjątkowy wygląd. Do złudzenia przypomina smoka z „Gry o tron” lub Szczerbatka z „Jak wytresować smoka” z powodu bardzo szerokiego i krótkiego dziobu i dużych wyłupiastych oczu. Z tyłu głowy ptaka znajdują się charakterystyczne „uszka”, które sprawiają, że prezentuje się on jeszcze ciekawiej.

W przeciwieństwie do innych ptaków lelek uszaty ma stosunkowo krótkie skrzydła, które umożliwiają mu szybki lot (nawet do 100 km/h) na nieduże odległości.

Wygląda bardzo specyficznie, przez co łatwo go rozpoznać. Ma ciemnobrązowe upierzenie na grzbiecie i skrzydłach, a na brzuchu i szyi białe pióra. Charakterystyczna dla tego gatunku jest także biała opaska na gardle.

Darmowe rozwiązania zadań z podręczników szkolnych. Bez rejestracji, bez reklam! Sprawdź Skul.pl! >>

Lelek uszaty – występowanie

Występowanie lelka uszatego odnotowano głównie w Azji Południowej i Azji Południowo-Wschodniej. Można go spotkać w Ghatach Zachodnich i Sri Lance, Bangladeszu, Indiach, Indonezji, Laosie, Malezji, Birmie, Filipinach, Tajlandii i Wietnamie. Żyje także w Australii i Nowej Zelandii.

Jego naturalnym siedliskiem są subtropikalne lub wilgotne nizinne lasy tropikalne, które zamieszkuje w stadach liczących od kilku do kilkudziesięciu ptaków.

Przeczytaj również: Łuskowce – najczęściej przemycane i prześladowane zwierzęta świata. Dlaczego są tak cenne?

Lelek uszaty – ciekawostki

Lelek uszaty został pierwszy raz formalnie opisany w 1831 roku przez irlandzkiego zoologa Nicholasa Aylwarda Vigorsa.

Nazwa rodzajowa Lyncornis łączy starogreckie słowo lunx/lunkos („ryś”) z ornis, co z kolei oznacza „ptak”. Specyficzny przymiotnik macrotis pochodzi z greckiego – makrōtēs, co tłumaczy się jako „długouchy” (od makros oznaczającego „długi, duży” i ous, ōtos oznaczającego „ucho”).

Oto kolejne ciekawostki o lelku uszatym:

Wysoka jakość lotu – lelek uszaty może osiągnąć prędkość ponad 100 km/h. Pomimo swoich krótkich skrzydeł potrafi latać bardzo szybko, dzięki czemu jest ekspertem w łapaniu pokarmu w powietrzu.
Nocny łowca – lelek uszaty jest aktywny głównie w nocy, a jego dietę stanowią owady i małe ssaki. Potrafi złapać zdobycz w locie, a następnie zjeść ją bez lądowania na gałęzi.
Wyjątkowe gniazda – ptak buduje swoje gniazda w nietypowych miejscach, na przykład na drzewach, budynkach, ale także na ziemi. Są one ulepione ze ściółki, patyków, mchu i innych materiałów, które lelek znajduje w swoim otoczeniu.
Wpływ na kulturę – przedstawiciele tego gatunku byli często przedstawiani w kulturze aborygeńskiej jako totem, ponieważ uważano, że to ptaki magiczne.
Ochrona gatunku – lelek uszaty jest objęty ochroną w Australii, a jego populacja jest stabilna. Pomimo tego, że ptak ten nie jest zagrożony wyginięciem, w niektórych regionach jego liczebność spada z powodu utraty naturalnych siedlisk oraz zanieczyszczenia środowiska.
Znaczenie w ekosystemie – zwierzę odgrywa ważną rolę w biosferze, ponieważ poluje na szkodniki i reguluje populacje owadów, które mogą zagrażać uprawom i roślinności. W ten sposób lelki wpływają na równowagę w przyrodzie.
Lelek uszaty to także ptak, który potrafi wydawać specyficzne dźwięki. Są to charakterystyczne odgłosy, które pozwalają mu na porozumiewanie się z innymi osobnikami w stadzie oraz na ostrzeganie ich przed zagrożeniami.

Przeczytaj również: Gustaw z Burundi. O tym krokodylu-zabójcy krążą legendy

Odgłosy lelka uszatego

Ciekawostką o lelku uszatym jest to, że może on wydawać wiele różnorodnych dźwięków.

Jeden z najbardziej charakterystycznych jest nazywany „kurczącym się drzewem”. Jest to długi, przeciągły i zmienny dźwięk, który zaczyna się od niskiego tonu i stopniowo się podnosi, a następnie kończy się gwałtownym skokiem w wyższe tony. Jest typowy dla samców i służy do przyciągania samic.

Innym odgłosem wydawanym przez lelka uszatego jest tzw. pisklęcy dźwięk. To seria krótkich, ostrych pisków, które służą do ostrzegania innych ptaków przed zagrożeniem.

Ptaki te potrafią również wydawać odgłosy przypominające świst, trzaskanie, a także miękkie i przyjemne dźwięki, które wykorzystują do porozumiewania się z innymi ptakami w stadzie oraz podczas kontaktów z partnerem.

Ciekawostką o lelku uszatym jest także to, że jego odgłos można pomylić z dźwiękami wydawanymi przez… ropuchy. Zdarza się to czasami niedoświadczonym obserwatorom.

Lelek zdobył popularność na całym świecie przede wszystkim ze względu na swoją unikalną urodę. Podobieństwo do smoków z kinowych hitów sprawia, że coraz więcej osób szuka informacji o tym wyjątkowym ptaku. Może robili to również scenarzyści z Hollywood?