Spis treści:

Dzień Kobiet. Od kiedy obchodzimy go 8 marca?

Każdy dobrze wychowany mężczyzna wie, że wszystkie Panie należy traktować z szacunkiem niezależnie od daty w kalendarzu.

Obchodzony 8 marca Dzień Kobiet powinien być (tylko i aż) okazją do okazania go w jeszcze większym stopniu niż na co dzień. 

Międzynarodowy Dzień Kobiet we wspomnianej właśnie dacie obchodzi się od ponad 100 lat. Po raz pierwszy taki termin obchodów odnotowano w Rosji w 1913 roku. W tym miejscu nie można jednak nie wspomnieć o pewnym technicznym szczególe – opisywany dzień był 8 marca według kalendarza gregoriańskiego. Tymczasem w kalendarzu juliańskim, który wówczas obowiązywał w kraju carów, była to ostatnia sobota lutego.

Sprawdź: Kalendarz juliański a gregoriański – czym się różnią?

Rok później, już w zgodzie ze stosowanym współcześnie pomiarem upływu dni, obchody Dnia Kobiet zorganizowano 8 marca w Niemczech. Tutaj jednak także trudno o dopatrywanie się szczególnej symboliki w dacie – wybór był prawdopodobnie powodowany faktem, że w 1914 roku 8 marca wypadała niedziela.

Trudna historia Dnia Kobiet. Dlaczego powstało to święto?

Zalążków Święta Kobiet można doszukiwać się jeszcze w pierwszej połowie XIX wieku, a dokładnie w 1848 roku, kiedy kilkaset kobiet w Nowym Jorku domagało się uznania swoich praw. Była to odpowiedź na uniemożliwienie kobietom wystąpienia podczas konwencji sprzeciwiającej się niewolnictwu.

Pierwszą uroczystość pod nazwą "Narodowego Dnia Kobiet" zorganizowano co prawda właśnie w tym mieście, ale ponad 60 lat później, w 1909 roku. Głównym organizatorem była Socjalistyczna Partia Ameryki, a samo święto przez wiele dekad było mocno związane z ruchami lewicowymi. Początkowo data nie była jednoznacznie określona, choć podobne inicjatywy zwyczajowo miały miejsce na przełomie lutego i marca.

Mimo że obecnie Dzień Kobiet kojarzy się niemal wyłącznie pozytywnie, to Międzynarodowa Organizacja Pracy upatruje jego współczesnych korzeni w tragicznych wydarzeniach, które miały miejsce w 1911 roku, kiedy podczas pożaru w jednej z nowojorskich szwalni zginęło niemal 150 osób, w tym 123 kobiety i dziewczynki. 

W rzeczywistości pierwsze dekady obchodów miały znacznie głębsze podszycie ideologiczne niż obecnie – święto było manifestacją na rzecz przyznania kobietom praw wyborczych, zapewnienia godnych warunków pracy, docenienia ich wkładu w rozwój społeczeństwa i zasypania przepaści w szansach, np. edukacyjnych między dziewczynkami i chłopcami.

Czytaj także: Gimnastyczka, zawodniczka MTB i ju-jitsu... Nauka zdalna pomaga im rozwijać pasję

Echa wielkiej idei są dalej pielęgnowane przez Organizację Narodów Zjednoczonych, która rozpropagowała święto na skalę światową w 1977 i od tamtej pory rokrocznie wyznacza temat przewodni. W 2024 hasło brzmi "Inwestuj w kobiety – Przyspiesz postęp".

Jak obchodzi się Dzień Kobiet?

Mimo że od zmian ustrojowych upłynęło ponad 30 lat, to do tej pory Dzień Kobiet w Polce kojarzy się z goździkami i rajstopami – standardowym zestawem prezentowym rodem z PRL.

Dzien kobiet PRL fabryka czekolady
Obchody Dnia Kobiet w fabryce cukierków i czekolady "Anglas", 1950 rok / fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

 

Obecnie w roli kwiatów dużo częściej pojawiają się róże i tulipany, a nieporównywalnie łatwiejszy dostęp do wszelkich dóbr sprawia, że (na szczęście) nie da się już wyznaczyć najpopularniejszego prezentowego duetu. W tym miejscu warto też zauważyć, że omawiane święto upamiętnia starania kobiet o szeroko pojęte równouprawnienie. Z tego powodu warto nieco mocniej zastanowić się nad prezentem i  nie wybrać czegoś, co utrwala utarte stereotypy – np. sprzęt kuchenny.

Oczywiście to kwestia indywidualna dla każdej sytuacji. Jeżeli nasza żona, siostra czy mama uwielbia gotowanie i od dawna marzy o jakimś gadżecie, powyższa wskazówka nie ma racji bytu (uprzedzając ewentualne posądzenie autora o skrajny feminizm przez najbardziej wrażliwych obrońców tradycyjnego modelu rodziny).

Oprócz upominków panowie składają też paniom życzenia, zapraszają na kolacje. Często uprzejmości nie ograniczają się tylko do najbliższych – 8 marca "wszystkiego najlepszego z okazji Dnia Kobiet" można usłyszeć w autobusie, czy przy stoisku mięsnym w supermarkecie.

Można pokusić się o tezę, że naszemu społeczeństwu przydałoby się więcej okazji do takich drobnych gestów.

***

Źródła: www.un.org; www.internationalwomensday.com; www.bryk.pl

Marcin Szałaj

Czytaj także:

Matura 2024. Jakie progi zdawalności obowiązują w tym roku?

Martenica na powitanie wiosny. Co oznaczają biało-czerwone bransoletki?

Pracy dla nauczycieli przybywa. Najbardziej brakuje psychologów i pedagogów