Spis treści:
- Gdzie znajduje się Cuzco?
- Jak powstało Cuzco?
- Skąd się wzięła nazwa Cuzco?
- Co zwiedzać w Cuzco?
- Cuzco – ciekawostki
Gdzie znajduje się Cuzco?
Ameryka Południowa ma wiele do zaoferowania szczególnie turystom z innym zakątków świata. Południowa część Peru przyciąga miłośników historii i niezwykłych krajobrazów, to tam na wysokości 3326 m n.p.m. znajduje się Cuzco.
Dawna stolica państwa Inków nadal zachwyca i intryguje. Górzysty krajobraz i mnóstwo zabytków to pierwsze skojarzenia z tym miejscem. Obecnie to stolica jednego z ponad dwudziestu regionów Peru, noszącego taką samą nazwę jak miasto.

Podróż samolotem z Limy do Cuzco trwa ponad godzinę. Można też wybrać się na wycieczkę autokarem, ale będzie ona znacznie bardziej męcząca. Choć to nie koniec trudności. Turyści od razu odczują skutki wynikające z położenia miasta, czyli chorobę wysokościową. Ból głowy może być wręcz nieznośny, najczęściej towarzyszą mu też mdłości. Czy problemy mijają z czasem? Rdzenni mieszkańcy żują liście koki. Takie remedium oferują nowoprzybyłym.
Przeczytaj również: Najbardziej depresyjne miasto na świecie z krwawą rzeką. Ludzie żyją tam 10 lat krócej
Jak powstało Cuzco?
Mitologiczne wyjaśnienie jest związane z wodą. Z jeziora Titicaca mieli wyłonić się półbogowie – Manco Capác oraz jego siostra i zarazem żona Mama Ocllo (Mama Oqllu), czyli dzieci Inti (Tayta Inti), boga Słońca. Otrzymali misję założenia nowego królestwa, w którym ludzie żyliby dostatnio. Tak miało powstać Cuzco.

Zazwyczaj mity są ciekawsze niż rzeczywistość, w przypadku Peru jest inaczej. To górzysty kraj z niewielką ilością ziemi ornej. Wyżyny nazywane punas nie są najlepszym miejscem do uprawy, podobnie jak jałowe nadbrzeżne równiny. Przed ok. 10 tys. lat wzdłuż rzek wpadających do Pacyfiku zaczęły powstawać liczne drobne osady. Początkowo ludzie zamieszkiwali kamienne chaty, żywili się rybami, ziemniakami, fasolą.

Za jedną z pierwszych większych cywilizacji jest uznawana kultura Chavín, która rozwijała się w północnych Andach w latach 850 – 350 p.n.e. Przedstawiciele tej społeczności wytwarzali piękne przedmioty ze złota i srebra. W swoich świątyniach czcili koty, choć słowo chavín jest tłumaczone jako jaguar.
Około 800 r. n.e. u szczytu potęgi byli Mochicasi. Zamieszkiwali oni północne Andy. Budowali drogi i stworzyli system posłańców. Na południu lud Paracasów wykonywał niezwykłe figurki z terakoty. Potrafił też mumifikować zmarłych. Choć z ogromnych grobowców była raczej znana cywilizacja Nazca.
W latach 900 – 1300 wokół jeziora Titicaca wyrosło Imperium Tiahuanaco. Ludność, która je zamieszkiwała, wznosiła ośrodki religijne z kamiennymi piramidami i ogromnymi posągami. Królestwo kwitło przez kilka wieków, budowano niezwykle symetryczne miasta. Tworzyli niezwykłe tuniki z piór.
Jednak do 1450 r. wszystkie dawne imperia zostały podbite przez Inków. Ekspansja tego ludu rozpoczęła się od wstąpienia na tron geniusza militarnego – Pachacuti. Prawdopodobnie był rok 1438. Na początku XVI w. państwo Inków dotknęła konkwista.
Przeczytaj również: Oto prawdziwy koniec świata. Wyspa Tristan da Cunha
Skąd się wzięła nazwa Cuzco?
Inkaskie państwo Tawantisuyu – to według oficjalnego języka imperium (keczua) – „Cztery Regiony”. Cuzco było jego centrum, wiec miastem kultury, religii, kamiennej architektury, z której niestety niewiele pozostało do współczesnych czasów.

Najczęściej spotykamy zapis Cuzco, ale można też trafić na Cusco, Qosqo lub Qusqu. W keczua to dosłownie „pępek świata”. Nawet dziś nazwa jest w pewnym stopniu aktualna. Jest świetną bazą wypadową do zwiedzania wielu okolicznych zabytków.

Co zwiedzać w Cuzco?
Pierwotny zamysł architektoniczny miasta nawiązywał kształtem do leżącej pumy – czczonej przez Inków. Głowę stanowiły mury Sacsayhuaman, sercem był rozległy plac, a ogon sięgał zbiegu rzek – Saphy i Tullumamo. Współczesne Cuzco to miasto turystyczne, które rozwinęło się na pozostałościach po inkaskich murach i ulicach. Królewskie pałace zastąpiły kolonialne budowle, w tym sakralne.
Za serce historycznego centrum Cuzco jest uznawane Plaza de Armas. Przez wieki powstawały tam okazałe siedziby inkaskich władców. Obecnie mieszkańcy celebrują w tym miejscu święto Słońca, czyli Inti Raymi.
Przybycie Hiszpanów do Peru wpłynęło na zmniejszenie powierzchni Plaza de Armas. Wzdłuż boków placu wzniesiono budynki, które przetrwały do dziś. Na szczególną uwagę zasługują dwie świątynie – Catedral de Cuzco (Bazylika Katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny) i Iglesia de la Compañia de Jesús (Kościół Towarzystwa Jezusowego). Pierwszy z wymienionych jest siedzibą archidiecezji Cuzco. Drugi wiąże się z jezuitami, którzy dotarli do Peru już w XVI wieku. Świątynia jest w całości wykonana z kamienia, w co trudno uwierzyć, patrząc na misterne zdobienia. Obok niej postawiono Uniwersytet San Ignacio de Loyola, który dziś również mieści instytucję związaną z kształceniem – Narodowy Uniwersytet Świętego Antoniego Opata w Cuzco.

Mimo niezwykłego wyglądu i usytuowania na historycznym placu to nie kościoły robią największe wrażenie na przybywających do Cuzco. Trudno rywalizować ze wzgórzem Sacsayhuaman, które oferuje niezwykłe widoki na miasto. Zwiedzający znajdą tam pozostałości dawnego muru. Nic dziwnego, że znalazło się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Pozycją obowiązkową na liście do zwiedzenia jest Machu Picchu. Od Cuzco dzieli je 112 kilometrów. Miasto usytuowane na wysokości ponad 2 tys. m. n. p. m. Zbudowane w połowie XV w., gdy Inkami rządził Pachacuti. Podzielone na dwie części. W górnej znajdowały się m.in. świątynia Słońca, grobowiec królewski, Intihuatana (rytualny kamień wiążący się z mierzeniem czasu – zegarem lub kalendarzem astronomicznym). W dolnej toczyło się zwykłe życie Inków, znajdowały się domy i warsztaty rzemieślnicze. Oprócz ludzi można tam było spotkać lamy i alpaki. Miejsce tętniące życiem w połowie XVI w. opustoszało. Ponownie odkryto je w XX w., a dziś trafia na wiele list rankingowych, np. 10 najwyżej ocenianych atrakcji na świecie.

Codzienność rdzennych mieszkańców tej części Peru dla europejskiego turysty wygląda interesująco. Cuzco i jego okolice mogą stanowić atrakcję nawet bez szukania zabytków – zarówno zapierające dech w piersiach górskie widoki, jak i małe targi robią wrażenie. Podobnie jak niezwykle barwne stroje rdzennych mieszkańców.
Przeczytaj również: Dlaczego Finlandia jest najszczęśliwszym krajem na świecie?
Cuzco – ciekawostki
Boskie pochodzenie rządzącej dynastii miało sankcjonować jej prawa. Władcy zwani Sapa Inka korzystali z przywilejów, np. wielu żon, dworu, służby. Sukcesja po zmarłym władcy mogła przypaść jednemu z synów, ale niekoniecznie najstarszemu.
Imię Pachacuti – jednego z największych i najbardziej zasłużonych Sapa Inków – jest tłumaczone jako „ten, który zmienia świat”. W przypadku tego władcy nie była to przesada. Po dekadzie wojennej powierzył synowi podbój nowych terenów, sam zajął się rządzeniem, m.in. opracował kodeks praw, kult Słońca ustanowił religią państwową, a z Cuzco uczynił stolicą na miarę imperium.
Inkascy władcy rządzili rozległym państwem twardą ręką. Społeczeństwo było mieszanką wielu narodów, dlatego w prowincjach stacjonowały oddziały wojskowe. Talent rzemieślników i wynalazców z różnych części kraju skrzętnie wykorzystywano. Artyści nie płacili podatków. Najtrudniej było ludności żyjącej w podbitych wioskach.
Imperium, które było znane z podbojów, samo zostało podbite. Francisco Pizarro wyruszył do Ameryki Południowej, bo uwierzył w opowieści o krainie opływającej w złoto. Dwóch pierwszych wypraw nie mógł uznać za sukces. Podczas trzeciej osiągnął swoje cele, ale koszty były ogromne dla rdzennych mieszkańców. Około 160 Hiszpanów dokonało masakry miejscowej ludności, a w 1533 r. stracono wodza Inków. W tym samym roku Hiszpanie zajęli Cuzco. Aby ułatwić sobie kontrolę nad podbitym imperium, założyli miasto Lima – bazę wypadową nad brzegiem Oceanu Spokojnego.
Oprac. Monika Wąs
Rozwiąż nasze quizy:
Poniedziałkowy test z wiedzy ogólnej. Statystycznie 3 błędy to norma. Rozwiążesz całość?
QUIZ z najbardziej podchwytliwymi pytaniami. Dasz radę odpowiedzieć?
QUIZ ze stolic. Ostrzegamy: łatwo nie będzie
Komentarze (0)