Spis treści:

Boomerskie Słowo Roku – plebiscyt

Boomerskie Słowo Roku to konkurs zorganizowany w 2022 roku przez agencję badawczą SW Research, jako humorystyczna odpowiedź na Młodzieżowe Słowo Roku. W pierwszej edycji zwyciężyły wyrazy cepeen (stacja paliw) i żal (coś żałosnego, godnego politowania).

Za  organizację tegorocznego plebiscytu odpowiada Piotr Iskra, właściciel portalu Iskry Wiedzy. Partnerami konkursu są Demotywatory i Joe Monster.

W pierwszym etapie (od 19 do 27 września br.) są zbierane propozycje internautów. Wyraz lub wyrażenie, które można zgłosić, powinno być „używane przez osoby, które mają minimum 45 [lat] i jest to słowo, po którym od razu wiadomo, że nie zostało użyte przez kogoś młodszego”. Aby przesłać swoją propozycję, wystarczy wypełnić formularz dostępny na stronie organizatorów. 

W dniach od 28 września do 12 października br. odbędzie się głosowanie finałowe, a Boomerskie Słowo Roku 2023 zostanie ogłoszone 13 października. 

Przeczytaj również: Słowo Roku 2022 wybrane. Nie mogło być inaczej

Archaizmy i neologizmy, które warto znać

Archaizm to według słownikowej definicji „wyraz, forma wyrazu, konstrukcja składniowa, które wyszły z użycia”. Każdy, kto czytał „Bogurodzicę”, wie, jak trudno czasem zrozumieć tekst literacki.

Anachronizmy, które warto znać, bo pojawiają się często w quizach językowych, to np.:

  • absztyfikant (mężczyzna zabiegający o względy kobiety; zalotnik);
  • dojutrek (człowiek, który odkłada wszystkie zadania na później);
  • huncwot (gagatek, urwis);
  • sromota (zhańbienie, wstyd);
  • waćpanna (grzecznościowy zwrot do młodej niezamężnej kobiety).

Neologizm to coś nowego w języku. Jak wyjaśniono w Słowniku Języka Polskiego to „wyraz, zwrot lub znaczenie wyrazu nowo powstałe w jakimś języku”. Może być tworzony w celach artystycznych lub kompletnie nieświadomie (choćby przez dzieci). 

Przykłady neologizmów z literatury:

  • Dusiołek (Bolesław Leśmian – ballada „Dusiołek”);
  • ludożercy (Tadeusz Różewicz – wiesz „List do ludożerców”);
  • pćmy (Stanisław Lem – opowiadanie „Jak ocalał świat”).

Przeczytaj również: Absztyfikant, rekuza czy monidło? Środowy quiz językowy

Nowe słowa w języku polskim

Kolejne wyrazy i nowe znaczenia słów pojawiają się cały czas. Widać to szczególnie w plebiscytach takich jak Młodzieżowe Słowo Roku. W 2022 roku wygrało słowo essa. Kapituła przyznała także Nagrodę Jury dla słowa odklejka. Internauci chętnie oddawali swoje głosy na takie wyrazy jak: slay, łymyn, betoniarz czy NPC. Wiesz, co oznaczają?

Od kilku lat w słowniku języka polskiego można znaleźć np. afterparty, lajkować, mem, odstresowywać, paczkomat, selfie, stalkera, surogatkę, tweetować czy wiral. 

Ciekawy projekt tworzy Obserwatorium Językowe Uniwersytetu Warszawskiego. To internetowy słownik neologizmów polskich. Ma on charakter społecznościowy, bo najczęściej hasła są przesyłane przez użytkowników języka. Nadsyłają je przez formularz. Propozycje są następnie weryfikowane przez  członków zespołu OJUW. W nietypowym słowniku można znaleźć takie słowa jak: antymaseczkowiec, blikać, czilowanko... Jakie jeszcze? Możesz sprawdzić samodzielnie neologizmy i ich znaczenie oraz przesłać własne propozycje. 

Źródła: prostypolski.pl, obserwatoriumjezykowe.uw.edu.pl, polszczyzna.pl, sjp.pwn.pl, bryk.pl

Oprac. Redakcja

 

Odpowiedzi do zadań z podręczników znajdziesz tutaj:

Wyjaśnienia do zadań z zeszytu ćwiczeń do języka polskiego

Język polski – rozwiązania zadań z podręcznika

Odpowiedzi do zadań z podręcznika z języka polskiego