Artykuły

Błękitny grzyb – czy ten cud natury rośnie także w Polsce?

Niebieskiego grzyba można znaleźć w Nowej Zelandii. To Entoloma hochstetteri, który pojawił się na znaczku pocztowym i na banknocie. Okazuje się, że w Polsce też występują niezwykłe okazy, np. zajączek siniejący. Skąd taka nazwa?

Niebieskie grzyby sfotografowane na brzegu jeziora Matheson położonego na Wyspie Południowej Nowej Zelandii/ fot. autor: Samdelyon, licencja: CC BY-SA 4.0

Spis treści:

Wyjątkowa dzwonkówka z Nowej Zelandii
Błękitne grzyby w Polsce

Wyjątkowa dzwonkówka z Nowej Zelandii

Entoloma hochstetteri to mały niebieski grzyb z rodziny dzwonkówkowatych (Entolomataceae). Jego kapelusz osiąga ok. 4 cm średnicy, ma stożkowaty kształt i krawędź podwiniętą do wewnątrz. Grzyb wygląda jak pomalowany dziecięcymi kredkami. Dlatego mimo niewielkich rozmiarów wyróżnia się na tle ściółki leśnej.

W nowozelandzkich lasach Entoloma hochstetteri pojawia się pojedynczo lub w parach. Rośnie w zachodniej części Wyspy Północnej i Południowej Nowej Zelandii. Owocuje latem i jesienią, ale najłatwiej znaleźć go w okresie od kwietnia do czerwca.

Jest dobrze znany rdzennym mieszkańcom Nowej Zelandii. Entoloma hochstetteri pojawia się w tradycyjnych opowieściach przekazywanych w maoryskich rodzinach. Nazwę, pod którą znamy tego grzyba obecnie, otrzymał on dopiero w drugiej połowie XX wieku. Została nadana na cześć niemieckiego przyrodnika Ferdinanda von Hochstettera.

Niebieski grzyb pojawił się na serii znaczków wydanych przez tamtejszą pocztę w 2002 roku. Można go znaleźć też na odwrocie pięćdziesięciodolarowego banknotu wyemitowanego przez centralny bank Nowej Zelandii.

Przeczytaj również: Soplówka jeżowata — jadalny grzyb o niezwykłych właściwościach

Błękitne grzyby w Polsce

Pierścieniak grynszpanowy nazywany również łysiczką niebieskozieloną występuje w naszym kraju i wcale nie tak trudno go znaleźć. Nie jest mały – jego kapelusz może osiągać 8 cm średnicy, a trzon 10 cm wysokości. Wraz ze wzrostem kapelusz ulega zmianie. Najpierw jest dzwonkowaty, następnie wypukły, a na końcu płaski z garbem na środku. Można go znaleźć zarówno w lasach iglastych, jak i liściastych. Owocniki pojawiają się od sierpnia do listopada. Grzyb ładnie prezentuje się na zdjęciach, ale nie należy go zbierać. Kiedyś był uważany za jadalny, obecnie nie poleca się spożywania go nawet po obróbce termicznej.

Pierścieniak niebieskawy znany również pod nazwą pierścieniak modry rośnie w lasach, parkach i na łąkach. Można go tam znaleźć w okresie od września do listopada, choć jest mniejszy od pierścieniaka grynszpanowego – średnica kapelusza dochodzi zazwyczaj do 5 a maksymalnie 7 cm, a długość trzonu do 7 cm – jest równie interesujący. Zmienia kolor kapelusza. Gdy grzyb jest młody, to kapelusz ma niebieskawy kolor, ale z czasem staje się bladożółty.

Piaskowiec modrzak rośnie w polskich lasach. Najczęściej można go znaleźć pod brzozami, bukami, dębami. Warto go szukać w okresie od lipca do października. Ma barwę słomkowożółtą lub żółtobrązową, a bywa, że białawą. Można go pomylić z piaskowcem kasztanowym. Trzon grzyba osiąga do 10 cm długości, ale kapelusz może mieć średnicę od 3,5 do 15 cm.

Piaskowiec modrzak ma też kilka innych ciekawie brzmiących nazw, np. borowik siniak, gniewak, granatek, modrak, siny grzybek, a nawet zajączek siniejący. Nawiązują one do jego niezwykłej właściwości. Zmienia kolor nawet po niewielkim uszkodzeniu – staje się intensywnie niebieski. Dlaczego? W miąższu grzyba występuje kwas reagujący z tlenem. Nie zachęca to do skosztowania go, ale piaskowiec modrzak jest jadalny. Ma łagodny smak i zapach.