Nieliczne informacje dotyczące życia świętego Józefa przedstawiają nam Ewangelie. Życie świętego Józefa opisu również apokryfy:

  • Protoewangelia Jakuba
  • Ewangelia Tomasza
  • Ewangelia Pseudo - Mateusza

Święty Józef wywodzi się z rodu Dawida. Święty Mateusz w swojej Ewangelii poprzez genealogię podaje przodków Józefa.

Oto lista przodków Jezusa Chrystusa, syna Dawida, syna Abrahama. Abraham był ojcem Izaaka, Izaak ojcem Jakuba, Jakub zaś ojcem Judy i jego braci. Juda miał z Tamr synów Faresa i Zarę. Fares, był ojcem Hesroma, a Hesrom ojcem Arama. Aram był ojcem Aminadaba, a Aminadab ojcem Naassona. Naasson był ojcem Salmona, a Salmon miał z Rachub syna Booza. Booz miał z Rut syna Obeda. (…) Po zesłaniu do Babilonu Jechoniasz był ojcem Salatiela, Salatiel ojcem Zorobabela. Zorobabel zaś był ojcem Abiuda (…)Sadok był ojcem Achima, a Achim ojcem Eliuda. Eliud był ojcem Eleazara, a Eleazar ojcem Mattana. Mattan był ojcem Jakuba. Jakub zaś był ojcem Józefa, męża Maryi, która urodziła Jezusa, zwanego Chrystusem. Mt ( 1, 1 - 16).

W trzecim wieku Juliusz Afrykański stwierdził, że święty Łukasz przedstawił genealogię Najświętszej Maryi Panny. Święty Józef w związku z obowiązującym lewiratu może być synem Heliego zaadoptowanym lub naturalnym Jakuba. Wynika z tego, że genologia przedstawiona przez świętego Łukasza uwzględnia tylko przodków samej Marii. Natomiast odnośnie świętego Józefa przedstawia ona przodków zalegalizowanych. Opinię tą podzielają również obecni bibliści oraz egzegeci. Święty Józef fizycznie nie był ojcem Jezusa Chrystusa. Żydowskie prawo zezwalało mu na bycie ojcem dla Jezusa, gdyż był on małżonkiem Maryi. Fizycznie Jezus pochodził z rodu Dawida przez Maryję. Z kolei prawnie przez pochodzenie Józefa. Święty Józef pochodził z miasta Nazaret, tam też i mieszkał. Według Ewangelii Józef przyjął Maryję jako swoją żonę. Niektóre pisma podają, że Maryja oraz Józef ślubowali Bogu czystość do śmierci. Ewangelie również piszą o braciach Jezusa. W żydowskiej tradycji tak określani są kuzynowie. Józef był z zawodu rzemieślnikiem, którego materiałem pracy było: drewno, metal oraz kamień. Wykonywał on narzędzia służące do pracy w gospodarce. Stąd często przedstawiany jest jako cieśla. W Ewangeliach występuje przy okazji: poczęcia Jezusa, spisu ludności, narodzenia Jezusa, ofiarowaniu Jezusa w Świątyni oraz podczas ucieczki przed Herodem do Egiptu.

Gdy oni odeszli, Józefowi ukazał się we śnie anioł Pański i powiedział: Wstań zabierz Dziecko i Jego Matkę i uciekaj do Egiptu. Zostań tam, dopóki nie dam Ci znać. Bo Herod będzie szukał dziecka, żeby Je zabić. On wstał jeszcze w nocy, zabrał Dziecko i Jego Matkę i udał się do Egiptu. Pozostał tam, aż do śmierci Heroda. Tak spełniło się słowo Pana napisane przez proroka: Z Egiptu wezwałem mojego Syna.

Józef odgrywa ważną rolę, to jemu zostaje wyjaśnione wcielenie Jezusa, jemu również anioł nakazuje udać się do Egiptu. Najczęściej a wizerunkach święty Józef przedstawiany jest jako starzec. Poprzez to chciano podkreślić prawdę związaną z poczęciem Jezusa. Jednak Józef, kiedy poślubił Maryję był człowiekiem młodym. Przedstawiany jest z następującymi atrybutami: siekierą, kijem, lilią oraz małym Jezusem. Ojcowie Kościoła uważają, że Józefa do godności opiekuna samego Jezusa powołał sam Bóg. Odznaczał się on niezwykłą cnotą i męstwem. W Kościele święty Józef jest traktowany szczególnie jako głowa wszystkich świętych. W marcu Kościół obchodzi na jego pamiątkę uroczystość Świętego Józefa. Jako pierwszy o świętym Józefie pisał święty Hieronim. Z kolei pierwszy traktat teologiczny o świętym Józefie napisał Jan Gerson.

Święty Józef jest patronem: zakonu karmelitańskiego, Franciszka, robotników; świętości, młodzieży rzemieślniczej, kościoła powszechnego, czystości.

Święto Józefa związane z liturgią ma miejsce w czwartym wieku, kultywowane na zachodzie rozwija się od ósmego wieku. Również na cześć świętego Józefa zbudowane zostały sanktuaria. Jedno z największych znajduje się w Montrealu. Wybudowano go w 1904 roku. Co roku nawiedzane jest przez miliony pielgrzymów z całego świata. Bazylika ta ma sześćdziesiąt jeden dzwonów oraz figurę świętego Józefa, która została ukoronowana w 1955 r. Święty Józef jest też patronem wielu państw. Należą do nich: Kanada Czechy, Portugalia, Austria, Hiszpania. Jest on również patronem dużej liczby diecezji oraz miast. Na terenach Polski jego kult występuje już na przełomie jedenastego i dwunastego wieku. W tym czasie w Krakowie zaczęto obchodzić święto na jego cześć w marcu. Z kolei przełom dwunastego i trzynastego wieku to rozwój w Polsce kultu odprawianych nabożeństw do świętego Józefa. Najbardziej rozpowszechniały go zakony wizytek oraz karmelitów. W siedemnastym w. w Polsce wybudowano w Kaliszu jedno z największych sanktuariów świętego Józefa. Z 1673 roku pochodzi pierwsza wzmianka dotycząca czci obrazu świętego Józefa. Kult świętego Józefa jako przybranego ojca Jezusa rozpowszechnił się na całym świecie. Jest on wspaniałym wzorem do naśladowania przez młodych mężczyzn. Święty Józef przezywa prostotę serca, modlitwę i zaufanie Bogu został wybrany przez Niego samego na ojca samego Boga Jezusa Chrystusa. Wiele młodych kobiet modli się specjalną modlitwą do Świętego Józefa o dobrego męża. Wraz z Najświętszą Maryją Panną oraz Jezusem Chrystusem stanowią przykład świętej rodziny, która żyła w pokoju radości oraz miłości. Szczęśliwy jest człowiek, co sobie Ciebie za opiekuna wybierze, takie są słowa jednej z pieśni kościelnej. Stąd również bardzo duża popularność nadawania dziecku imienia Józef. Noszą je zarówno mężczyźni jak i kobiety. W starożytności imię to oznaczało Bóg Ci pomnoży. Imię to występuje na kartach Starego Testamentu jako pierwsza nazwała nim Rachela swojego najmłodszego syna. Imię to pochodzi z tak zwanej grupy imion z kręgu teoforycznego. Ich cechą charakterystyczną są dwu członowe wyrazy.