W "Początku" Andrzeja Szczypiorskiego można odnaleźć bardzo wiele wątków i zagadnień tematycznych. To sprawia, że książka ma dużo grono czytelników. Przy tym podejmuje tematy bardzo ważne w życiu człowieka. Dzięki uniwersalności przesłania i bogatej tematyki powieść zyskała uznanie również poza granicami Polski.. Wśród wielu spraw można też odnaleźć:
- walkę dobra ze złem,
- kwestię istnienia Boga i tolerancji,
- problematykę związaną z miłością i dorastaniem,
- skutki totalitarnej władzy,
- tragedię Żydów w czasie II wojny światowej,
- postawę Polaków wobec holokaustu.
Chociaż są też zagadnienie uniwersalne, to przede wszystkim pisarz skupia się na problematyce polskiej. Pragnie dać rozbudowany obraz ówczesnej Polski. W związku z tym bardzo szeroko i wnikliwie przedstawia wiele zdarzeń z najnowszej historii i nie pomija niczego, co ważne. Ustosunkowuje się także do drażliwej i spornej kwestii stosunku naszych rodaków do tragedii narodu żydowskiego. Dyskutowano o tym przy różnych okazjach, ale pisarz niejako to podsumował i zderzył bardzo odmienne, wręcz skrajne stanowiska w tej sprawie. Tym samym starał się zachować obiektywizm i bardzo wyważonym głosem o tym pisał. Pokazuje zarówno akty niezwykłego heroizmu, ratowanie Żydów za wszelką cenę i postacie tchórzy. Jedni narażali własne życie, by ratować Irmę czy Joasie, a inni wykorzystywali trudne położenie swoich pobratymców.
Szczypiorski za wszelką cenę unika gloryfikacji społeczeństwa polskiego. Z jednej strony ukazuje niechęć warszawiaków do Żyda, a z drugiej solidarną pomoc. Karuzela koło getta jest tutaj bardzo wymowna, ale do niej wszystko się nie ogranicza. Tylko nieliczni tak jak Lolo zbijali majątek na krzywdzie innych. Zdecydowana większość zachowywała się honorowo. Jednak ukazanie osób szlachetnych obok tych podłych, działających z niskich pobudek dopełnia i warunkuje wspomniany obiektywizm.
Andrzej Szczypiorski nie ogranicza się do kwestii żydowskiej. Ustosunkowuje się również do dawnych dyskusji o wadach i zaletach Polaków. Z perspektywy XX wieku na nowo definiuje "polskość". Zestawia skrajne oceny, aby zaprezentować całościowy obraz naszego kraju.
