Andrzej Szczypiorski jest autorem powieści "Początek". Jest to książka niezwykle bogata treściowo. Podejmuje różnorodne tematy, mające kluczowe znaczenie dla funkcjonowania i egzystencji człowieka. Dzięki uniwersalnej wymowie i bogactwie poruszonej tematyki zyskała zasłużoną popularność zarówno w Polsce, jak i poza granicami naszego kraju. Pośród zasadniczych wątków książki można znaleźć: narodziny zła, hitleryzm jako nieludzka i zbrodnicza ideologia, losy ludności żydowskiej w czasie drugiej wojny światowej.
W zróżnicowanej problematyce pisarz podejmuje również bardzo drażliwy do dnia dzisiejszego tj. postawę Polaków i ich stosunek do Żydów w czasie wojny. Ukazując losy żydowskie, Szczypiorski pokazał przykłady bezinteresownego bohaterstwa Polaków, którzy z narażeniem własnego życia nieśli pomoc mieszkańcom getta. Były niestety i przypadki szantażowania oraz wydawania ludności żydowskiego pochodzenia w ręce hitlerowskich oprawców. Szczypiorski pokazał, że wśród Polaków i Żydów obok jednostek pięknych, zasługujących na najwyższe uznanie i szacunek były osoby podłe i nikczemne.
Polski pisarz pokazał także inny bardzo znamienny fakt. Obalił mianowicie fałszywe przeświadczenie Polaków, iż wszyscy Niemcy są źli i okrutni. Świadczy chociażby o tym niejaki Muller, który urodził się w Polsce oraz związał się z Polakami. Sam także czuł się Polakiem. Dzięki niemu udało się uratować Irenę Seideman. Kiedy wojna się kończyła postanowił udać się do Niemiec, gdyż bał żołnierzy rosyjskich Rosjan. Jednak był nieszczęśliwy, zżerała go nostalgia i tęsknota za Polską, którą prawdziwie pokochał.
Losy bohaterów Andrzeja Szczypiorskiego z "Początku" były niezwykle skomplikowane nie tylko podczas wojny, również wtedy, gdy wojna się już skończyła. Decydujący wpływ na życie bohaterów wywarł totalitarny reżim komunistyczny. Władze zmierzały bowiem do podporządkowania społeczeństwa w najdrobniejszych elementach życia. Rok 1968 przyniósł Polsce antysemicką nagonkę. Dotknęła ona wielu Polaków żydowskiego pochodzenia i zmusiła ich do opuszczenie granic Polski. Irma - jedna z ofiar nagonki rzetelnie pracowała na rzecz Polski i w głębi duszy czuła, pomimo korzeni żydowskich, tożsamość z polskim narodem. Miała olbrzymi żal do Polski i Polaków. I kiedy w Paryżu spotkała się z Pawłem powiedziała mu, iż odebrano jej ważne prawo do samostanowienia, do bycia sobą.
Szczypiorski w swej powieści zajął również stanowisko odnośnie stanu wojennego, wprowadzonego w Polsce. Wydarzenie to - według pisarza - w sposób zasadniczy postawiło pod znakiem zapytania mit o jakiejś wyjątkowości Polaków oraz Polski w świecie.. Otóż stan wojenny pokazał, iż solidarność Polaków jest tylko "wiecznym polskim kłamstwem" nie mającym historycznych podstaw.
Pisarz w swojej książce wyraźnie pokazał, iż Polacy niesłusznie uważają siebie za naród wybrany. Pisał: "łajdactwo i świętość w jednym stoją domu, także i tutaj, nad Wisłą, jak wszędzie na całym Bożym świecie". Polska to nie Chrystus narodów, ale kraj, jakich w różnych częściach świata jest wiele. Szczypiorski nie szczędził ostrych słów, które skierował do Polski. Powinien zastanowić się nad nimi każdy Polak, któremu dobro ojczyzny nie jest obojętne.
Uważam, iż powieścią "Początek" Szczypiorski znacznie przysłużył się sprawie zmiany wizerunku Polski i Polaków w naszych oczach. Obalił mnóstwo zakorzenionych w społeczeństwie stereotypów. Powieść przedstawia też skomplikowane relacje polsko-żydowsko-niemieckie oraz ukazuje zbrodniczość totalitaryzmu. Na pewno warto przeczytać i przemyśleć tę pouczającą książkę.
