Aleksander Kamiński swoją książkę o charakterze reportażowym oparł na relacjach świadków wydarzeń ujętych w powieści. Ważnym elementem tego zapisu był pamiętnik jednego z bohaterów Tadeusza Zawadzkiego o pseudonimie "Zośka".

Do gruby "Buków" harcerskiej organizacji należeli chłopcy, pochodzący z różnych domów, z różnym wykształceniem i w różnym wieku. Jednak autor skupia się na perypetiach trzech przyjaciół: Jana Bytnara pseudonim Rudy; Tadeusza Zawadzkiego, pseudonim Zośka: Aleksy Dawidowski, pseudonim Alek. Ja chciałbym w tym krótkim wypracowaniu przedstawić sylwetkę Rudego. Był on członkiem podziemnej organizacji "Wawer", dowódcą plutonu Grup Szturmowych. Bardzo szybko awansował w społeczności harcerskiej:

"Ten dobry, szczupły młodzieniec był z tygodnia na tydzień bardziej sprężysty i silny. Skromny, powściągliwy mózgowiec stawał się odważnym i zdeterminowanym mężczyzną. Z tygodnia na tydzień wyzwalało się w nim drzemiące dawniej zacięcie przywódcze z nieprzeciętną inteligencją i charakterem, formuje się wtedy jednostka, przed którą może nie być osiągnięć niemożliwych".

Wraz z coraz nowymi sukcesami na polu walki dostał nominacje na podporucznika Armii Krajowej.

Pochodził z dobrego domu, gdzie patriotyzm był jedną z najważniejszych wartości:

"Takimi właśnie dobrymi domami rodzinnymi były domy Alka i Rudego. Ojcowie każdego z nich byli ludźmi biorącymi czynny udział w życiu społecznym (...). Dom Rudego to dom inteligencki".

Jan Bytnar był chłopcem o bardzo wybujałej wyobraźni, potrafił rozmyślać godzinami na tematy filozoficzne, społeczne, moralne, kulturalne. Był urodzonym intelektualistą, skupiał się głównie na sprawach związanych ze światem wewnętrznym.

Podobnie jak jego koledzy z organizacji miał wiele pomysłów na życie. Był bardzo zdolny, miał wiele talentów, był perfekcjonistą w tym co robił. Kiedy podejmował się jakiegoś zadania, chciał go wykonać jak najlepiej. Dlatego bardzo ochoczo uczestniczył we wszystkich kursach dokształcających, usprawniał swoje zdolności w zakresie prac saperskich, był najlepszym budowniczym szałasów, wiszących mostów, kładek.

Rudego cechowała wielka odwaga, nie wahał się brać aktywnego udziału we wszystkich akcjach Małego Sabotażu. Swoje zdolności plastyczne wykorzystywał podczas zadań mających na celu malowanie żółwi na murach fabryk i zakładów.

Kolejnymi jego pozytywnymi cechami był spokój i duże opanowanie. Nawet w sytuacjach bardzo nerwowych potrafił zachować spokój i konsekwentnie dokończyć zadanie.

Jednak cechą, która wywarła największe wrażenie na mnie i na kolegach to niezłomność. Pomimo tortur i okrutnego bicia nie zdradził swoich przyjaciół. Nie wydał ich, nie opowiedział o działalności podziemnej organizacji. Koledzy, którzy odbili go z rąk gestapowców, w pierwszej chwili nie poznali przyjaciela. Był niesamowicie skatowany, jego ciał przypominało jedną wielką ranę:

"Całe ciało od pasa do kolan było jakby bardzo silnie opalone i spuchnięte. W wielu miejscach widniały strupy i zakrzepła krew. Nie widać było sińców. Wszystko było rozbite równomiernie".

Koledzy nie byli w stanie wyobrazić sobie bólu, jaki był mu zadawany przez hitlerowców. Wytrzymał on nieludzki ból i nie wydał kolegów. Jego wytrwałość, niezłomność w tym co robił doprowadziła go do śmierci. Stracił życie, ale ocalił swoich towarzyszy broni. Zmarł 30 marca 1943 roku, w tym samym dniu zmarł też jego przyjaciel Alek, który został ranny podczas akcji odbicia Rudego.

Rudy na długo pozostał w pamięci kolegów, często wspominali w rozmowach jego osobę, przywoływali jego dewizę, że "życie jest tylko wtedy coś warte i tylko wtedy daje radość, kiedy jest służbą".

Aleksander Kamiński ocalił legendę Rudego od zapomnienia. Dzięki "Kamieniom na szaniec" jest ona wciąż żywa i na nowo przypominana młodemu pokoleniu. Ja również poznałem losy Rudego, dzięki obowiązkowej lekturze, dlatego uważam, że jest to jedna z najważniejszych pozycji książkowych w naszym kanonie lektur.

Mam nadzieję, że nigdy nie będę musiał stawać przed takimi trudnymi wyborami jak Rudy. Jednak jego postawa na nowo przypomniała mi wartości słowa patriotyzm i przyjaźń.