Cała nasza współczesna kultura zrodziła się na bazie grecko-rzymskich osiągnięć. Starożytna Grecja stanowi kolebkę kultury Europejskiej. Zaś antyczna kultura grecka opierała się głównie na filozofii. W czasach starożytnych nie było tak wyraźnego podziału nauk, filozofia czyli umiłowanie mądrości była podstawą wszelkich rozważań, dotyczyła natury ludzkiej i porządku świata. Od wcześniejszych prób poznania różnił ją stosunek do wiedzy. Ludzie od zawsze tłumaczyli sobie przyczyny wielu zjawisk poprzez magię czy religię, greccy myśliciele, próbowali wyjaśnić prawa rządzące światem, opierając się na logice i rozumowym poznaniu. Początek filozofii, rozumianej jako dążenie do racjonalnego wyjaśnienia zjawisk przyrody i zagadnień etycznych, datuje się na VI wiek p. n. e. Zrodziła się filozofia oczywiście w Grecji, do grona jej pierwszych twórców należał właśnie Tales.

Tales pochodził z Miletu, greckiej kolonii położonej w Azji Mniejszej, niewiele wiadomo o jego życiu, nie znamy nawet dokładnych dat urodzin i śmierci. Wiemy, w każdym razie, że żył w VI wieku p. n. e. Znamy też niektóre z jego tez. Tales starał się dotrzeć do najbardziej podstawowego pierwiastka, z którego zbudowany jest cały świat. Jego rozważania doprowadziły go do uznania wody z praźródło życia i wszelkiego istnienia.

Starożytna Grecja miał swoich Siedmiu mędrców , określano tak wybitnych ludzi szczególnie w Grecji cenionych za ich wkład w rozwój państwa i kultury. Do szacownego grona zaliczano filozofów, prawodawców, mężów stanu. Różne są wersje podające nazwiska owych Siedmiu, jednak najczęściej mówi się o Talesie z Miletu, Pittakosie z Mityleny, Biasie z Prieny, Solonie, Perianderze, Kleobulosie z Lindos, i Ezopie.

MILET

Miasto, w którym przyszedł na świat Tales jest położone w Jonii na wschodnim brzegu Morza Egejskiego u ujścia rzeki Meander, czyli na terenie dzisiejszej Turcji. Dziś można zobaczyć tylko ruiny starożytnych budowli, które niegdyś stanowiły potężne miasto portowe. Milet stanowił najważniejszy port greckich kolonii na terenie Azji Mniejszej. Oprócz handlu prężnie rozwijała się tam kultura helleńska. Miasto zostało podbite w czasie najazdu Persów w VI w. p. n. e. , a roku 494 p. n. e. zupełnie zniszczone w odwecie za podniesiony przeciwko Persom bunt. Dzieła odbudowy podjął się Hippodamos, umieszczając zabudowania na planie ortogonalnym , tj. wytyczając prostokątną siatkę ulic. Kolejny kryzys miasta następował powoli z przyczyn naturalnych, stopniowe zamulanie portu zmniejszało jego użyteczność i w końcu doprowadziło do całkowitego zamknięcia portu, a w efekcie do upadku miasta w czasach rzymskich. Dziś turyści przybywają do Miletu, by ujrzeć starożytne budowle hellenistyczne. Najwspanialszą z nich stanowi monumentalny amfiteatr, poza nim do najbardziej znanych należą: Delfinion czyli świątynia Apolla, patrona muz, artystów i żeglarzy, trzy agory - publiczne place, miejsca obrad i handlu, buleuterion miejsce, gdzie zbierała się rada miasta oraz pochodząca już z czasów rzymskich - brama południowej agory (II w.), której rekonstrukcję można zobaczyć w Muzeum Pergameńskim w Berlinie.

TALES z MILETU

Żył w przybliżeniu w latach od ok. 627 do ok. 546 p. n. e. Dziś znany jest powszechnie z twierdzenia Talesa. Jednak w starożytności jego filozofia był szeroko znana, uważano go za jednego z "siedmiu mędrców", za ojca greckiej filozofii i nauki . w starożytnych pismach mówi się o nim jako o pierwszym filozofie, fizyku, matematyku i astronomie.

Jest Tales autorem własnej filozofii i założycielem szkoły przyrody. Był aktywnym obywatelem swojego miasta, angażował się w życie polityczne i gospodarcze Miletu. Często podróżował do Egiptu, Fenicji czy Babilonii, skłaniały go do tego głównie stosunki handlowe, ponieważ tam głównie eksportowano wytwarzane w Milecie wysokiej jakości tkaniny. Jednocześnie podróże te były dla niego okazja do zapoznania się z osiągnięciami tamtejszych matematyków i astronomów. Z podań starożytnych kronikarzy wynika, iż Tales trafnie wskazał datę zaćmienia słońca na dzień 28 V 585 r. p. n. e. , przypisuje mu się także zmierzenie wysokości piramid, dzięki obliczeniom dokonanym na podstawie długości cienia rzucanego przez te monumenty.

Na temat Talesa krąży anegdota, rozpowszechniana swego czasu przez platona, iż wielki uczony, obserwując raz gwiazdy, był tak wpatrzony w niebo, że przez nieuwagę wpadła do studni. Wówczas to zgodnie z podaniem piękna niewolnica miała się zaśmiać z mędrca, który widzi co się dzieje na niebie, a nie dostrzega tego, co na ziemi. A jednak anegdota nie wydaje się trafna, ponieważ do Talesa nie pasuje wizerunek oderwanego od życia myśliciela, był on raczej roztropnym kupcem, zainteresowanym wiedzą praktyczną.

TWIERDZENIE TALESA

To, co dzisiaj wszyscy znają jako twierdzenie Talesa stanowi tylko jedno z jego osiągnięć, a brzmi: "Jeśli ramiona kąta przeciąć dwiema równoległymi, to długości odcinków wyznaczonych przez te proste na jednym ramieniu kąta są proporcjonalne do długości odpowiednich odcinków na drugim ramieniu kąta".

Wynika z niego twierdzenie odwrotne: "Jeżeli dwie proste przecinają ramiona kąta odpowiednio w punktach D, C, A, B oraz długości odcinków wyznaczonych przez te proste na jednym ramieniu kąta są proporcjonalne do długości odpowiednich odcinków wyznaczonych przez te proste na drugim ramieniu, to te proste są równoległe. "

Inne twierdzenia przypisywane temu matematykowi dotyczą dowodu na to, że średnica dzieli koło na połowy, że jest widoczna z punktu leżącego na okręgu pod kątem prostym,

że kąty przy podstawie w trójkącie równoramiennym są równe, a także twierdzenia o równości kątów wierzchołkowych, przystawaniu trójkątów o równym boku i przyległych dwu kątach, i że kąt wpisany w półokrąg jest prosty.

Zasługa Talesa polega przede wszystkim na przeprowadzeniu dowodów twierdzeń powszechnie znanych, głównie dzięki matematykom babilońskim i egipskim.

Charakterystyczne są poglądy filozoficzne Talesa..

CYTATY:

"Człowieka ocenia się wedle pieniędzy: nikt, kto biedny, nie cieszy się szacunkiem", "Nie bogać się w nieuczciwy sposób, żebyś nie ściągnął na siebie złej sławy tych, którzy ci zaufali", "Noc jest przedsionkiem dnia", " Początkiem wszechrzeczy jest woda".