System represji - największe represje dotknęły mieszkańców Kresów Wschodnich, czyli ziem białoruskich i ukraińskich oraz Wilna. Szacuje się, że te tereny zamieszkiwało 40% Polaków (14,5mln)
Próby zachowania legalności przez Stalina:
- przeprowadzenie w październiku 1939r. wyborów do zgromadzeń ludowych na obszarze Ukrainy i Białorusi, w których ludność miała zdecydować o przynależności swoich ziem do Związku Radzieckiego
- przyznanie obywatelstwa radzieckiego listopadzie 1939r. mieszkańcom Ukrainy i Białorusi, co sankcjonowało ich podległość prawu ZSRR oraz nakładało obowiązek służb w wojsku radzieckim
NKWD - stworzyła listę osób, które miały zostać aresztowane, znaleźli się na niej:
- członkowie partii politycznych
- byli policjanci i żołnierze
- uchodźcy
- przedstawiciele zagranicznych firm
- osoby mające kontakty z ludźmi z zagranicy
- członkowie PCK
- przedsiębiorcy, bankierzy oraz szlachta
- członkowie różnych religijnych wspólnot
Represje
- zesłanie do łagrów
- skierowanie do obozu pracy na dalekiej północy
- wysadzanie więźniów w dowolnym miejscu bez środków do życia i bez żywności
- deportacje, głównie do Kazachstanu - ok. 1mln 200tys ludzi - Polacy, Niemcy, Czesi
- rozstrzeliwanie oficerów (także polskich - Katyń)
Kultura polska
- Stalin zgodził się na rozwój polskiej kultury ( w przeciwieństwie do hitlerowców)
- Działalność uniwersytetu we Lwowie
- Umożliwienie działalności polskim naukowcom oraz profesorom
