Rabacja galicyjska miała miejsce w drugiej połowie lutego i w marcu 1846 r. na terenach zachodniej Galicji. Było to powstanie chłopskie skierowane przeciwko szlachcie.

Rabacja galicyjska - geneza

Przyczyną rabacji galicyjskiej była rozpuszczana wśród chłopów plotka, że szlachta polska planuje akcję zbrojną przeciwko chłopom. Inicjatorem tej plotki był starosta tarnowski Joseph Breinl von Wallerstern. W tej sposób Austriacy zamierzali pogłębić antagonizmy pomiędzy szlachtą a chłopami i powstrzymać powstanie krakowskie.

Rabacja galicyjska - przebieg

Najbardziej znanym spośród przywódców rabacji galicyjskiej był Jakub Szela, który domagał się zaprzestania odrabiania pańszczyzny, nadania chłopom na własność użytkowanej ziemi, zniesienie przypisania chłopów do ziemi.

Rabacja galicyjska, nazywania inaczej rzezią galicyjską, rzezią tarnowską, rabacja chłopską, rozpoczęła się 19 lutego 1846 r. Zrabowano i zdewastowano około 500 dworów szlacheckich, zabijano właścicieli ziemskich, urzędników, a nawet księży (szacuje się, że zamordowano 1200-3000 osób). Do mordów na masową skalę przyczynili się Austriacy wypłacając wynagrodzenie za każdego zabitego ziemianina.

Rabacja galicyjska objęła swym zasięgiem obwód tarnowski, nowosądecki, sanocki, część jasielskiego.

Po rozprawieniu się z powstańcami w Wolnym Mieście Krakowie, Austriacy wysłali wojsko, aby stłumić rabację galicyjską.

Rabacja galicyjska - skutki

Rabacja galicyjska pogłębiła różnice i wzajemną niechęć między właścicielami ziemskimi a chłopami.

Rozdźwięk ten został jeszcze bardziej pogłębiony, kiedy w 1848 r. w zaborze austriackim uwłaszczono chłopów.