​Demokracja ateńska to system sprawowania władzy przez lud w okresie VI do połowy IV wieku p.n.e. w greckiej Attyce.

Demokracja ateńska - cechy charakterystyczne

Władza należała do ludu posiadającego pełnię praw. Sprawowana była ona bezpośrednio przez mieszkańców. Każdy z nich uczestniczył w podejmowaniu decyzji państwowych, nieznany był system reprezentacji społeczeństwa przez przedstawicieli w poszczególnych organach. Wykształcenie się systemu sądownictwa zapewniało mieszkańcom ochronę ich dóbr osobistych.

Demokracja ateńska - ustrój

Zgromadzenie Ludowe (Eklezja) było organem władzy ludowej. Mieli w nim prawo uczestniczyć wszyscy obywatele. Zgromadzenie zwoływane było 3-4 razy w miesiącu. Zgromadzenie było władzą ustawodawczą, sprawowało nadzór nad władzą wykonawczą, wybierało wiele spośród organów państwowych. Głosowanie odbywało się poprzez podniesienie ręki bądź rozejście się na strony. W sprawach większej wagi dokładnie liczono głosy, natomiast w sprawach porządkowych często decydowała większość wizualna.

Rada Pięciuset (Bule) liczyła 500 członków wybieranych w drodze losowania spośród wszystkich obywateli. Rada zajmowała się opracowywaniem wniosków ustawodawczych dla Eklezji. Rada Pięciuset i urzędnicy sprawowali wspólnie władzę wykonawczą.

Urzędu obsadzane były w drodze losowania lub wyborów na Zgromadzeniu Ludowym na okres jednego roku.

Trybunał ludowy (Heliai)- organ sądowniczy liczył 6000 członków. Podzielony był na 10 sekcji po 600 osób rozpatrujących poszczególne sprawy.

Demokracja ateńska - ocena

Demokratyczny system rządów doprowadził do wysokiego rozwoju myśli politycznej ówczesnych czasów oraz umożliwiał dokonywanie reform wewnętrznych. Obywatele uzyskali prawa i wywierali wpływ na rządy państwa, inaczej, niż w systemach despotycznych. Umożliwione było to dzięki niewielkiemu obszarowi państwa.