CHINY.
Ośrodek budowy państwowości chińskiej znajdował się w dolinie rzeki Huang-ho ( chiń. Żółta Rzeka). Pierwsze państwa powstały tam około połowy II tysiąclecia p.n.e. Okres rozbicia politycznego państwa chińskiego zakończył się w III wieku p.n.e. za czasów dynastii Ts-In oraz Han (206 p.n.e.-220 p.n.e.). Cesarz chiński zwany był „Synem Niebios”, co wynikało bezpośrednio z jego funkcji. Sprawował on bowiem jednocześnie władzę zarówno polityczną, jak i religijna. W celu obrony państwa przed najazdami plemion koczowniczych, już od III wieku p.n.e. rozpoczęto budowę Wielkiego Muru. Budowę tą kontynuowano aż do XVI wieku. Powstały mur miała około 5 tysięcy kilometrów. Jako jedyna budowla był widoczny z kosmosu. Chiny miały w swej historii wielkiego filozofa – Konfucjusza, który żył w latach 551-479 p.n.e. Był on twórcą systemu filozoficznego, zwanego od jego nazwiska konfucjanizmem. Zakładał on, iż człowiek w swoim życiu powinien kierować się 5 nadrzędnymi cnotami. Były to: humanitaryzm, uczciwość, przyzwoitość, wierność i mądrość. Od III wieku p.n.e. aż do wieku XX konfucjanizm stał się oficjalną ideologią cesarstwa chińskiego.
Dolina Indusu.
Subkontynent indyjski w III tysiącleciu p.n.e. zamieszkiwały ludy drawijskie. Między XV a IX wiekiem p.n.e. na te tereny napływali także Ariowie, którzy w rezultacie podbili ciemnoskórych Drawidów. Ariowie wywodzili się z grupy ludów indoeuropejskich, tak jak: Hetyci, Grecy i Italikowie. Kiedy w III tysiącleciu p.n.e. wspólnota ludów indoeuropejskich rozpadła się, zdecydowana większość Ariów dostała się do Iranu, a stamtąd do Indii. Najbardziej znanym ośrodkiem cywilizacji Drawidów było Monhendzo Daro. Na subkontynencie (rozległa, wyodrębniona część właściwego kontynentu) indyjskim powstały dwie wielkie religie: hinduizm i buddyzm. To właśnie religia pozwoliła Ariam podporządkować sobie ludność drawijską. Stworzony został system kastowy, czyli system zamkniętych (hermetycznych) grup społecznych, zróżnicowanych pod względem praw i obowiązków. Przynależność do kast była dziedziczna i nie można było przechodzić z jednej kasty do drugiej. Los człowieka mógł się zmienić jedynie w następnym wcieleniu, czyli reinkarnacji. Najbardziej uprzywilejowaną pozycję w społeczeństwie indyjskim zajmowali bramini, czyli kapłani. To właśnie buddyzm wyrósł z opozycji religijnej w stosunku do dominacji braminów.
Rozbiciu Indii na niewielkie państewka, towarzyszył niespotykany gdzie indziej proces rozwarstwienia społeczeństwa, który tworzyła właśnie te słynne kasty indyjskie. Dawne cztery główne stany (warny) to jest: stany braminów, czyli kapłanów, rycerzy, rolników i sług, w warunkach feudalizacji społeczeństwa rozpadły się na zawodowe korporacje –dżati (to właśnie one zostały nazwane przez Portugalczyków nazwane później kastami). Korporacje zawodowe łączyły ludzi o zbliżonych zawodach i podobnej sytuacji społecznej. Dalej łączyły się one ze sobą w wspólne organizacje. W połączeniu z bramińska nauka o wędrówce dusz i zależności społecznego położenia jednostki od jej postępowania w poprzednich wcieleniach, doprowadziło do zamknięcia się poszczególnych kast. Istniały więc podziały na kasty „lepsze” i „gorsze”. Podziały te miały bardzo znaczące konsekwencje, bowiem niesłychanie utrudniała on postęp społeczny. Buddyzm nie uznawał i zwalczał podziały na kasty. Kiedy zaczął się on rozprzestrzeniać – opanował Azję Środkową, Turkiestan, miała swe wpływy w imperium chińskim, szerzył się w Indonezji i Indochinach, oraz dotarł do Korei i Japonii, w jego samej kolebce – dolinie Indusu, malała w znacznym tempie liczba jego wyznawców i zamykano klasztory buddyjskie. Cofanie się z buddyzmu z tych terenów doprowadziło w konsekwencji do upowszechnienia się systemu kast i rozbicia społecznego.
W pierwszych latach VIII wieku, w Indiach pojawił się islam. Stało się tak za sprawą wodza arabskiego Muhammeda ibn Kasina, który opanował krainę nad dolnym Indusem i na zdobytych przez siebie terenach założył dwa emiraty arabskie. Tym samym zapoczątkowana została ekspansja nowej religii w społeczeństwie indyjskim.
Ekspansja indyjska, zarówno kulturalna, religijna, polityczna i ludnościowa, przez całe tysiąclecie naszej ery była skierowana w kierunku krajów południowo-wschodniej Azji. W państwach, które powstawały w Indochinach, na Półwyspie Malajskim, na Sumatrze, czy Jawie szerzył się kult bogów indyjskich, teologia bramańska, a w ślad za nimi buddyzm. Na czele tych państw, stali bardzo często, ludzie pochodzenia indyjskiego. Najpotężniejsze z państwa w rejonie południowo-wschodniej Azji, zostało najprawdopodobniej założone od I-III wieku naszej ery na południu Półwyspu Indochińskiego, przez przybyszów z Indii.
Religie Azji w skrócie.
Hinduizm.
Jedna z głównych religii, będąca kontynuacją wedyzmu i braminizmu. Charakteryzowała się swoistym monoteizmem, a więc kultem jednego boga, który pojawiał się w niezliczonej ilości postaci oraz wiarą w karman i reinkarnacje.
Wedyzm.
Najdawniejsza religia Ariów, której zasady zostały zawarte w Wedach, w Indiach z czasem przekształciła się w braminizm.
Buddyzm.
Zwalczał podziały na kasty; jedna z religii światowych rozpowszechniona głównie w Azji, oparta na naukach Buddy, nakazująca między innymi przestrzeganie prawa moralnego, co ma doprowadzić człowieka do wyzwolenia ducha z więzów materii i przejścia przez reinkarnacje do nirwany. Była to religia, która został zainicjowana przez Siddhartę Gautamę zwanego Buddą (Budda – przebudzony) w pierwszej połowie V wieku p.n.e. na północy Indii.