Zróżnicowanie w zakresie rozwoju gospodarki w Polsce przedstawić można na przykładzie województwa o najwyższym, średnim i najniższym poziomie rozwoju. Będą to odpowiednio województwa: mazowieckie, łódzkie i podlaskie.

Województwo mazowieckie położone jest w centralnej części naszego kraju. Jego stolicą, a zarazem stolicą Polski jest Warszawa. Powierzchnia wynosi 35 598 km² co daje pierwsze miejsce pod tym względem. Mazowieckie odznacza się największą liczbą mieszkańców - 5,073 milionów, największą liczbą powiatów - 42 i gmin - 325. W województwie tym występuje najmniejsze bezrobocie wynoszące 10 %. Płace w przemyśle sięgają średnio 2 611 złotych, a udział w produkcji przemysłowej sprzedanej całego kraju sięga trochę ponad 20 %. Jako jedno z nielicznych odnotowuje dodatnie saldo migracji wewnętrznej, które wynosi +1,8. Największą część województwa zajmują grunty orne (49 %), następne są lasy (22 %) oraz łąki i pastwiska (16,9 %). Zużycie nawozów sztucznych w rolnictwie jest bardzo duże i wynosi 127 kg/ha. Rzeczą zaskakującą jest, że w mazowieckim oczyszcza się jedynie 65 % ścieków.

W województwie mazowieckim występują największe różnice w rozwoju gospodarczym na poziomie powiatów i gmin. Wskaźniki mówiące o rozwoju regionu zawyżane są przez silnie rozwiniętą aglomerację warszawską i bardzo często nie pozwalają na dostrzeżenie tych dysproporcji. Zauważalnym jest fakt, że im dalej od Warszawy tym słabszy rozwój gospodarczy miast i miejscowości. Dziewięć z trzydziestu powiatów uznanych za miejsca o najniższym potencjale rozwoju położone są właśnie w mazowieckim. Są to m.in. powiat ciechanowski, ostrołęcki i siedlecki). Średni rozwój gospodarczy w najbiedniejszym powiecie jest aż cztery razy mniejszy niż w najbogatszym powiecie. Województwo mazowieckie to tak naprawdę region rolniczy, poza oczywiście aglomeracją warszawską. Rolnictwo nie stoi na wysokim poziomie, odznacza się stosunkowo małą wydajnością i produktywnością. Dzieje się tak za sprawą dość niekorzystnych warunków przyrodniczych (mało urodzajne gleby bielicowe, niewystarczająca ilość opadów przekładająca się na deficyt wody w wielu miejscach) i pozaprzyrodniczych (małe, rozdrobnione gospodarstwa, słaba mechanizacja). Podstawę upraw stanowią ziemniaki i żyto. Duży odsetek łąk i pastwisk występuje na wschodzie województwa. Jedynym chłonnym rynkiem zbytu jest aglomeracja, więc wokół niej rozwinęło się wysokotowarowe rolnictwo z przewagą produkcji warzyw i owoców. Grójec i pobliskie miejscowości uchodzą za jeden z większych regionów sadowniczych w Polsce. Województwo mazowieckie swoją pozycję zawdzięcza tak naprawdę prawie wyłącznie jednemu miastu jakim jest Warszawa, gdzie rozwijają się różnorodne gałęzie gospodarki związane głównie z usługami (bankowość, telekomunikacja) i przemysłem (spożywczy, elektroniczny, maszynowy, precyzyjny). Wielkim atutem jest bardzo dobrze wykształcona kadra pracownicza. Postęp Warszawy przekłada się na postęp całego regionu. Oprócz Warszawskiego Okręgu Przemysłowego mamy również Płocki Okręg Przemysłowy i Radomski Okręg Przemysłowy. W okręgu płockim działa "Petrochemia Płocka" wytwarzająca ponad połowę paliwa w Polsce. Okręg radomski znajduje się w fazie restrukturyzacji. W celu pokonania trudności jakie się z tym wiążą podjęto decyzję o włączeniu go do Tarnobrzeskiej SSE (Specjalnej Strefy Ekonomicznej).

Województwo łódzkie również położone jest w centralnej części Polski, ale na południowy - zachód od województwa mazowieckiego. Jego stolicą jest Łódź. Powierzchnia to 18 219 km, a liczba mieszkańców przekracza 2,5 miliona. W łódzkim są 23 powiaty i 177 gmin. Ludność miejska stanowi ok. 65 % wszystkich mieszkańców. Bezrobocie jest dość wysokie, sięga bowiem 15 %. Płace w przemyśle są dużo niższe niż w mazowieckim i wynoszą zaledwie 1 817 złotych, Udział w produkcji przemysłowej sprzedanej całego kraju to 5,7 %. Obok ujemnego salda migracji wewnętrznej (-0,5) odnotowuje się ujemny przyrost naturalny (-3,2). Największą część województwa zajmują grunty orne (55,5 %), kolejne są lasy (20 %) oraz łąki i pastwiska (12 %). W łódzkim aż 94 % użytków rolnych jest w rękach prywatnych właścicieli. Łódzkie odznacza się ponadto bardzo dużą emisją przemysłowych zanieczyszczeń gazowych do atmosfery.

Podobnie jak w opisywanym wcześniej województwie także tutaj występują silne dysproporcje w rozwoju gospodarczym między aglomeracją a pozostałą częścią województwa. Rolnictwo na tym obszarze stanowi bardzo ważny element gospodarki, chociaż musi się borykać z trudnościami podobnymi jak w skali całego kraju. Gospodarstwa są małe (średnio 6 hektarów) i rozdrobnione. Najkorzystniejsze warunki rolnicze występują w północno - zachodniej części województwa, w powiatach: łęczyckim, łowickim, kutnowskim, skierniewickim i rawskim. Dobrze rozwija się sadownictwo, warzywnictwo i ogrodnictwo, ale rolnicy bardzo często mają problemy ze sprzedażą swoich produktów. Wejście do Unii Europejskiej otworzyło nowe rynki zbytu, dało możliwość korzystania z wielu programów strukturalnych, pobierania dopłat bezpośrednich i należy liczyć, że wpłynie to na poprawę sytuacji. Działania restrukturyzacyjne powinny polegać również na scalaniu gruntów, zalesianiu terenów słabo nadających się pod uprawę i rozwoju tzw. rolnictwa ekologicznego. Zmianom nie oparł się też Łódzki Okręg Przemysłowy, gdzie rozwija się przemysł farmaceutyczny, spożywczy, elektromechaniczny i chemiczny. Zmniejszyło się znaczenie obecnego w tym miejscu od wieków przemysłu włókienniczego, ale w dalszym ciągu jest to gałąź dominująca. Regresji sprzyjają duże koszty produkcji, problemy ze znalezieniem rynku zbytu, poważna konkurencja ze strony państw azjatyckich oraz przestarzała technologia. Wyjściem z tej sytuacji mogłyby być inwestycje, zwłaszcza firm zagranicznych. Aby zachęcić do inwestowania utworzono Łódzką Specjalną Strefę Ekonomiczną, która ma ułatwiać rozwój nowych gałęzi przemysłu i usług. W Bełchatowie znajduje się potężny ośrodek wydobycia węgla brunatnego, przy którym wybudowano bardzo dużą elektrownię zaspokajającą potrzeby energetyczne kraju w aż 20 procentach. W Opocznie produkowane są ceramiczne płytki i materiały budowlane, a w Skierniewicach owoce i warzywa. Centralne położenie województwa łódzkiego sprawia, że leży na przecięciu wielu ważnych szlaków komunikacyjnych, zwłaszcza z zachodu na wschód. Odpowiednio wysoki standard infrastruktury w postaci np. autostrad i nowoczesnych dróg eksportowym także może stanowić ważny czynnik do rozwoju gospodarczego województwa łódzkiego.

Województwo podlaskie należy do grupy najsłabiej rozwiniętych gospodarczo. Leży w północno - wschodniej Polsce. Głównym ośrodkiem gospodarczym i stolicą jest miasto Białystok. Powierzchnia wynosi 20 180 km, a liczba mieszkańców ok. 1,2 miliona. W podlaskim jest 17 powiatów i 118 gmin. Ludność miejska stanowi 58,5 % całej populacji województwa. Bezrobocie wynosi ok. 14 %. Średnie płace w przemyśle są bardzo podobne do płac w łódzkim, wynoszą 1 818 złotych. Udział w produkcji przemysłowej sprzedanej całego kraju to jedynie 1,7 %, co jest najgorszym wynikiem spośród wszystkich województw. Silne jest ujemne saldo migracji wewnętrznej (-1,3), ale przyrost naturalny pozostaje dodatni (0,2). Największą część województwa zajmują, podobnie jak w innych regionach, grunty orne (39 %). Oczyszczanych jest aż 96 % ścieków co jest najlepszym wynikiem w skali całego kraju.

Położenie województwa podlaskiego na krańcu Polski jest główną przyczyną niskiego rozwoju gospodarczego. W pobliżu nie ma dużych rynków zbytu, złóż surowców mineralnych, a inwestorzy praktycznie wcale nie dostrzegają regionu. Podobna jest sytuacja niedoinwestowanego rolnictwa i słabej infrastruktury transportowej. Białystok jest jedynym znaczącym ośrodkiem w którym rozwijają się gałęzie gospodarki związane przemysłem i usługami. Wydaje się, że w takiej sytuacji, jedynym rozsądnym rozwiązaniem, jest postawienie na największy atut województwa - środowisko przyrodnicze. Sprzyja ono rozwojowi turystyki, a szczególnie coraz bardziej popularnej agroturystyki. Nie efektywne rolnictwo powinno skupić się na produkcji ekologicznej. Istnieje już pewna liczba gospodarstw, w których produkowana jest żywność najwyższej jakości, i które mogą poszczycić się posiadaniem odpowiednich atestów. Niektóre gospodarstwa specjalizują się w wytwarzaniu mleka, które bardzo dobrze sprzedaje się za granicą. Na terenie województwa podlaskiego utworzono Suwalską Specjalną Strefę Ekonomiczną, której zadaniem jest pomoc w rozkwicie drobnej przedsiębiorczości. Szanse rozwoju wiążą się ponadto z budową szlaków komunikujących, a szczególnie z trasą Via Baltica.

Wszystkie trzy województwa o których była mowa, różnią się istotnie w poziomie rozwoju gospodarczego. Każde województwo wiąże swoją przyszłość z innymi sektorami gospodarki, ale każde ma przed sobą perspektywę rozwoju i to czy perspektywa przełoży się na odpowiednie działanie, zależy już tylko od władz i samych mieszkańców.