- SO2 - tlenek siarki (IV) (dwutlenek siarki)
Właściwości fizyczne:
Gaz, bezbarwny, o ostrym, duszącym zapachu, podrażnia drogi oddechowe, silna trucizna!
Łatwo rozpuszcza się w wodzie oraz rozpuszczalnikach organicznych.
Ttop= -75,5 [ºC] Twrz= -10 [ºC]
Właściwości chemiczne:
Jest bezwodnikiem kwasu siarkowego (IV)
SO2 + H2O → H2SO3
W reakcji z tlenem pod wpływem katalizatora (V2O5) tworzy tlenek siarki (VI)
2 SO2 + O2 2 SO3
Otrzymywanie:
Przez prażenie rud zawierających siarkę (np. piryt)
W reakcji spalanie siarki lub siarkowodoru w tlenie
S + O2 → SO2
2 H2S + 3 O2 → 2 SO2 + 2 H2O
Zastosowanie:
-Przemysłowa produkcja kwasu siarkowego (VI), oraz jego soli
-Dezynfekcja
-Bielenie stosowane w przemyśle papierniczym i tekstylnym
-technika chłodnicza
! Uwaga:
Powoduje zanieczyszczenie środowiska, jest składnikiem smogu
- SO3 - tlenek siarki (VI) (trójtlenek siarki)
Właściwości fizyczne:
Ciecz, lotna, higroskopijna; w temperaturze 19 [ºC] tworzy ciało stałe o wyglądzie lodu;
Silna trucizna (posiada właściwości rakotwórcze)
Twrz= 47,7 [ºC] d = 1,97
Właściwości chemiczne:
Jest bezwodnikiem kwasu siarkowego (VI)
SO3 + H2O → H2SO4
Otrzymywanie:
Przez utlenianie tlenku siarki (VI) w obecności katalizatora;
dla celów przemysłowych także podczas spalania pyłów siarkowych;
w laboratorium przez odwodnienie kwasu siarkowego (VI) tlenkiem fosforu (V)
Zastosowanie:
Przemysłowa produkcja kwasu siarkowego (VI)
! Uwaga:
Jest produktem ubocznym spalania węgla kamiennego. Powoduje zanieczyszczenie środowiska, gdyż reaguje w atmosferze z wodą i opada w postaci kwaśnych deszczy.
- CO - tlenek węgla (II) (czad)
Właściwości fizyczne:
Gaz, bezbarwny, bez zapachu, palny; silna trucizna! Twrz= -191,5 [ºC]
Właściwości chemiczne:
Jest substancją obojętną, nie reaguje z wodą, kwasami ani zasadami.
Posiada właściwości redukcyjne.
Spala się w tlenie do dwutlenku węgla (niebieski płomień)
2 CO + O2 → 2 CO2
Otrzymywanie:
Jako produkt spalania węgla przy niedostatecznej ilości tlenu. Występuje także w gazach kopalnianych.
Zastosowanie:
W wielu procesach przemysłowych.
- CO2 - tlenek węgla (IV) (dwutlenek węgla)
Właściwości fizyczne:
Gaz, bezbarwny, bez zapachu, cięższy od powietrza, niepalny, łatwo rozpuszczalny w wodzie
Właściwości chemiczne:
Tlenek o charakterze kwasowym.
Otrzymywanie:
Produkt spalania oraz fermentacji związków organicznych
C + O2 → CO2
Zastosowanie:
Do produkcji gaśnic, w chłodnictwie. Duże jego ilości wydzielają się podczas produkcji win i piw.
!Uwaga:
W większych ilościach jest szkodliwy dla zdrowia.
- CaO - tlenek wapnia (wapno palone)
Właściwości fizyczne:
Ciało stałe, białe, występuje w postaci proszku; ma właściwości higroskopijne; Ttop =2576 [ºC]
Właściwości chemiczne:
Ma charakter zasadowy, w reakcji z wodą tworzy wodorotlenek wapnia (wapno gaszone)
CaO + H2O → Ca(OH)2
Otrzymywanie:
Przez prażenie w temperaturze ok. 900 - 1000 [ºC] węglanu wapnia
CaCO3CO2 + CaO
Zastosowanie:
W metalurgii, do wyrobu cementu i szkła, stanowi środek owadobójczy oraz nawóz sztuczny.
- Al2O3 - tlenek glinu
Właściwości fizyczne:
Występuje w dwóch odmianach alotropowych: - Al2O3 (korund)- bardzo trwała i twarda odmiana, minerał, przewodzi prąd oraz
- Al2O3 - biały higroskopijny proszek
Właściwości chemiczne:
Odmiana jest odporna, nie ulega reakcjom chemicznym; odmiana
ma właściwości amfoteryczne- rozpuszcza się zarówno w kwasach jak i zasadach tworząc gliniany
Otrzymywanie:
Odmiana występuje naturalnie w postaci minerału- korundu. Można ją tez otrzymać przez prażenie w temperaturze 1000 [ºC] odmiany
. Odmianę
otrzymuje się w procesie prażenia wodorotlenku glinu.
Zastosowanie:
Korund jako surowiec do otrzymywanie wyrobów szlifierskich i ogniotrwałych.
Z odmiany pozyskuje się metaliczny glin.
- SiO2 - tlenek krzemu (IV) (krzemionka)
Właściwości fizyczne:
W przyrodzie występuje w kilku odmianach krystalicznych. Pod wpływem temperatury przechodzą kolejno w te odmiany
kwarctrydymit
krystobalit
stopiona ciecz
Właściwości chemiczne:
Substancja bardzo odporna chemicznie, reaguje z nielicznymi związkami:
fluorowodorem lub stężonym, gorącym roztworem zasady sodowej i potasowej.
Otrzymywanie:
W przyrodzie występuje powszechnie w postaci piasku lub ziemi okrzemkowej.
Zastosowanie:
W przemyśle szklarskim, do wyrobu materiałów budowlanych.
- H2O - woda (tlenek wodoru)
To substancja występująca powszechnie we wszystkich trzech stanach skupienia: gazowym, jako para wodna, ciekłym (morza, rzeki, jeziora) oraz stałym jako lód.
Stanowi bardzo dobry rozpuszczalnik dla substancji o budowie polarnej.